10 nawyków podczas higieny jamy ustnej, które szkodzą zębom

Nawet 90 proc. nastolatków i 70 proc. dorosłych osób w Polsce ma próchnicę. To najpowszechniejszy problem stomatologiczny. Wiele osób omija kontrolne wizyty u dentysty, a na jego fotel trafia dopiero, gdy zęby zaczynają boleć. Tymczasem nieleczona próchnica z czasem może prowadzić do chorób całego organizmu.

Konsekwencje mogą objawiać się wieloma groźnymi, ogólnoustrojowymi powikłaniami. Ich przyczyną są bakterie, które wędrują z krwiobiegiem i przez to mają dostęp do praktycznie każdego narządu w organizmie.

– Powodują stany zapalne zatok i gardła oraz mogą przyczynić się do wystąpienia choroby układu krążenia, zapalenia mięśnia sercowego, a nawet sepsy. Gdy bakterie zawędrują do nerek, doprowadzą do stanu zapalnego tego narządu. Dostając się do trzustki, mogą spowodować zaburzenia w jej pracy i doprowadzić do cukrzycy – tłumaczy lek. dent. Konrad Telecki, Medicover Stomatologia.

Najnowsze badania dowodzą, że przewlekłe stany zapalne w jamie ustnej mogą nasilać objawy istniejącej już choroby lub doprowadzić do rozwoju zupełnie nowej choroby autoimmunologicznej.

– Nieleczone schorzenia dziąseł i zębów mogą także zwiększyć u kobiet ryzyko wystąpienia poronień, przedwczesnego porodu i trudności z utrzymaniem ciąży – dodaje Telecki.

Poza regularnymi kontrolami u dentysty, kluczowe są codzienne nawyki związane z higieną jamy ustnej. Zobacz, czy nie popełniasz tych błędów. Z niektórych możesz sobie nawet nie zdawać sprawy.

Ignorowanie nieprzyjemnego zapachu z ust

Może on oznaczać niedostateczną higienę lub chorobę zębów czy dziąseł. Często sami nie jesteśmy w stanie stwierdzić, że brzydko nam pachnie z ust, ale ludzie, z którymi rozmawiamy, czują to od razu. Jeśli chcesz wiedzieć, jaki masz oddech, najłatwiej będzie spytać bliską osobę. Ewentualnie możesz polizać nadgarstek od wewnętrznej strony i powąchać go po kilku sekundach. Jeśli nie spodoba ci się to, co poczujesz, warto przy najbliższej okazji zgłosić się do dentysty.

– Nieprzyjemny zapach z ust najczęściej spowodowany jest nieprawidłową higieną, co prowadzi do rozkładu zalegających w przestrzeniach międzyzębowych resztek jedzenia i osadzania się kamienia nazębnego. Przyczyną halitozy mogą być także duże ubytki próchnicowe, choroby przyzębia czy infekcje grzybicze jamy ustnej. Może być to również efektem ubocznym przyjmowania niektórych leków, chorób układu pokarmowego, cukrzycy, niewydolności wątroby lub poważnych schorzeń nerek. Powodów nieprzyjemnego zapachu z ust może być wiele. W pierwszej kolejności należy udać się z tym do stomatologa, aby wykluczyć problemy w jamie ustnej – radzi lek. dent. Konrad Telecki.

Picie napojów po umyciu zębów

O ile rano jest to nie do uniknięcia, to ważne, aby przed snem po szczotkowaniu zębów już nic nie pić. Prawie nic.

– Można sięgnąć jedynie po czystą wodę. Niewskazane są soki i kwaśne napoje, które poprzez kwaśne pH powodują odwapnienie szkliwa, a przez to zwiększają ryzyko próchnicy. Herbata może pozostawiać ciemny osad na powierzchni zęba, nie wspominając już o tym, że wiele osób pije ją z cukrem, który, jak wiemy, jest zgubny dla naszych zębów – mówi lek. dent. Konrad Telecki.

Płytka nazębna tworzy się głównie w nocy, wtedy wydzielanie śliny, w której są związki zabijające bakterie, jest zmniejszone. Dlatego tak ważne jest, aby myć zęby tuż przed snem i zaraz po obudzeniu się.

Zbyt krótkie szczotkowanie

Każdą z ćwiartek jamy ustnej powinno się myć 30 sekund, co daje pełne 2 minuty na każde czyszczenie zębów. Krótsze szczotkowanie może prowadzić do powstawania ubytków, narastania kamienia nazębnego, zapalenia dziąseł i innych problemów dentystycznych. Dwie minuty to też minimalny czas, aby składniki zawarte w paście do zębów zdążyły zacząć działać.

Za mocne dociskanie główki

Zbyt twarde włosie i za mocne szorowanie zębów może uszkodzić szkliwo i sprawić, że zęby staną się wrażliwe. O ile soniczne szczoteczki mają czujniki i ostrzegają, jeśli za mocno dociskamy głowicę do powierzchni zębów, to myjąc zęby manualnie, musimy wykazać się wyczuciem. Pożądane są delikatne, okrężne ruchy wymiatające na zewnątrz. Dobór szczoteczki i twardości włosia to indywidualna sprawa, najlepiej doradzi ci twój dentysta.

Omijanie języka

Na nim też są bakterie! Niestety wiele z nas myje tylko zęby, a zapomina o powierzchni języka.

– W szczególności u jego nasady, czyli części najgłębiej zlokalizowanej w ustach, gromadzi się bardzo dużo bakterii. Produkują one lotne związki siarki, które powodują nieprzyjemny zapach z ust. Dlatego też warto zadbać o codzienną higienę języka. Do jego czyszczenia służą specjalne skrobaczki bądź szczoteczki, które są ogólnodostępne i można je kupić w aptekach lub drogeriach. W ostateczności można wyczyścić język za pomocą tradycyjnej szczotki do zębów, lecz nie będzie to tak efektywne, jak przy pomocy specjalnych akcesoriów – mówi lek. dent. Konrad Telecki.

Używanie tylko szczoteczki

Aby dobrze wyczyścić jamę ustną, niezbędne jest sięgnięcie także po nitkę dentystyczną. Tylko tak da się usunąć resztki pokarmowe ze wszystkich przestrzeni międzyzębowych. Nitkowanie zapobiega także rozwojowi próchnicy na powierzchniach stycznych między zębami. Dopełnieniem jest płukanie jamy ustnej płynem. Wybierz taki bez alkoholu.

Mycie zębów od razu po posiłku

Zaraz, zaraz… To w końcu myć czy nie? Tę kwestię trzeba doprecyzować. Zęby po posiłku należy umyć, jeśli tylko mamy taką możliwość. Resztek pokarmu można się pozbyć, płucząc jamę ustną wodą lub przeznaczonym do tego płynem. Problem pojawia się przy szczotkowaniu zębów.

– Owoce, a w szczególności cytrusy, oraz napoje, mające kwaśny odczyn, powodują odwapnianie szkliwa, co w konsekwencji może prowadzić do jego uszkodzenia podczas szczotkowania. Dlatego jeśli chcemy umyć zęby z użyciem szczoteczki, zaleca się odczekanie około godziny po spożyciu pokarmów z tej grupy. Można też sięgnąć po bezcukrową gumę do żucia, dzięki której wzrasta pH w jamie ustnej. Należy jednak pamiętać, aby nie żuć jej dłużej niż 10-15 minut – radzi Konrad Telecki.

Bagatelizowanie stanu dziąseł

Nawet 8 proc. z nas może cierpieć na zaawansowaną paradontozę. To bakteryjna choroba jamy ustnej bezpośrednio przekładająca się na zdrowie zębów. Wyrób w sobie nawyk regularnego oglądania dziąseł. Zaniepokoić powinno zaczerwienienie, wrażliwość na dotyk, krwawienie. Nie czekaj, aż dziąsło samo się zagoi. Maszeruj od razu do dentysty – większości problemów z dziąsłami można się pozbyć odpowiednią higieną, którą jednak rozpocząć trzeba pozbyciem się kamienia nazębnego.

Chowanie szczoteczki do etui

Jeśli zamkniesz ją od razu po umyciu zębów w plastikowym, szczelnym opakowaniu, na mokrym włosiu szybko rozwiną się grzyby, pleśnie czy bakterie. A potem, przy kolejnych myciach trafiają one… do twoich ust. To z kolei ryzyko rozwoju próchnicy i stanów zapalnych w śluzówce jamy ustnej. Jeśli trzymasz szczoteczkę pośród innych należących do pozostałych domowników (np. trzymacie je w jednym kubku), pamiętaj, że to też ryzyko przeniesienia bakterii i gdy ktoś z rodziny zachoruje, infekcja może się łatwo przenieść na wszystkich.

Najlepiej jest trzymać szczoteczkę główką do góry z dostępem powietrza, z dala od innych przedmiotów higieny osobistej w łazience. Jeszcze coś. To ma sens, jeśli dbacie, aby po skorzystaniu z toalety przed spuszczeniem wody opuścić deskę klozetową. Inaczej bakterie kałowe rozprzestrzenią się z mikrodrobinkami wody po łazience i osiądą być może na najbliżej znajdującej się szczoteczce do zębów.

Zbyt rzadka wymiana szczoteczki

Powinniśmy ją zmieniać średnio co 3 miesiące lub wcześniej, jeśli zauważysz, że włosie jest postrzępione. Mycie zębów zużytą szczoteczką nie jest już tak wydajne i trudno dotrzeć do każdego zakamarka między zębami. Szczoteczkę (lub jej główkę) powinniśmy wymieniać również, gdy jesteśmy chorzy. Chodzi o dodatkowe bakterie, jakie mamy podczas infekcji w jamie ustnej.