10 rzeczy, za które podziękują ci twoje oczy

Odpowiednio długi sen, obowiązkowy demakijaż na koniec dnia, dobre oświetlenie do czytania. O tym wszyscy wiemy. A co jeszcze jest ważne dla zdrowia oczu?

Specjalna dieta

To, co masz na talerzu, może bardzo pomóc oczom. Twoi sprzymierzeńcy to: kwasy omega-3, luteina, cynk oraz witaminy A, C i E. Jak wykazują badania, mogą one opóźnić rozwój niektórych chorób oczu, takich jak: zwyrodnienie plamki żółtej i zaćma, czy zapobiec krótkowzroczności.

Z badań opublikowanych przez Amerykańską Akademię Okulistyki (American Academy of Ophthalmology) wynika, że osoby, które regularnie jedzą owoce morza i ryby (bogate w kwasy omega-3) w mniejszym stopniu narażone są na zwyrodnienie plamki żółtej (AMD), chorobę, która w Polsce jest główną przyczyną ślepoty po 65. roku życia.

Niedobór cynku sprzyja krótkowzroczności, brak luteiny naraża oczy na promieniowanie UV i powoduje ryzyko zachorowania na czerniaka oka, a za mało witaminy A objawia się kurzą ślepotą (gorsze widzenie, gdy zapada zmrok). Poza tym witaminy A, C i E oraz luteina wymiatają wolne rodniki z organizmu. Dwie porcje warzyw i owoców dziennie i tłuste ryby dwa razy w tygodniu to minimum, które zapewni oczom zdrowie.

Liściaste zielone warzywa, groszek, brokuły, dynia i żółtko jajka zawierają luteinę. Tłuste ryby morskie i oliwa z oliwek dostarczą kwasów omega-3, witamin A, C i E szukaj w warzywach (m.in. w pietruszce, morelach, kukurydzy, burakach), owocach (porzeczki, cytrusy, jabłka), soi, płatkach owsianych, fasolce szparagowej, a cynku w nasionach, cebuli, czosnku, rybach, mięsie i jajach. Nie zapominaj też o jagodach – owocach najlepszych dla wzroku. Zawierają one antocyjany ‒ związki, które zwiększają elastyczność naczyń i uszczelniają nabłonek.

Pożegnanie z papierosem

Naukowcy z Wielkiej Brytanii udowodnili, że palenie papierosów czterokrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia zwyrodnienia plamkowego (AMD). Tytoń powoduje uszkodzenia nerwu wzrokowego i, jak zaobserwowali badacze z Chin, przyspiesza zachorowanie na zaćmę. Czy trzeba więcej argumentów, by rozstać się z nałogiem?

Okulary przeciwsłoneczne

Zaćma, zwyrodnienie plamki żółtej, zwyrodnienie spojówki, oparzenia, a nawet rak ‒ czerniak oka. Do takich konsekwencji może doprowadzić nadmierne promieniowanie słoneczne. Ochrona przeciw UVA i UVB to obowiązek!

Osoby z jasnymi tęczówkami są bardziej narażone na promieniowanie niż te z ciemnymi – co oczywiście nie zwalnia tych drugich z noszenia okularów. Okulary przeciwsłoneczne z filtrami, kupione najlepiej u optyka (a na pewno nie na bazarze), które blokują 99‒100 procent promieniowania UVA i UVB, to nie kwestia mody, tylko zdrowia.

Kupując okulary, sprawdzaj, czy mają oznaczenie CE (świadczy o tym, że okulary mają filtr pochłaniający ultrafiolet). Jeśli masz wątpliwości, czy twoje okulary wystarczająco cię chronią, idź do salonu optycznego, w którym jest możliwość sprawdzenia w specjalnych urządzeniach, czy szkła mają filtry. O tym, jak wybierać dobre okulary przeciwsłoneczne, przeczytasz także tutaj.

Odpoczynek od komputera

Zmęczenie oczu, ból głowy, niewyraźne widzenie, gorsze widzenie w dali, piasek pod powiekami to sygnały, że nie dbasz o odpowiednie przerwy w pracy przy komputerze. Pierwsza zasada jest taka: co 20 minut na 20 sekund spójrz w dal na co najmniej 20 metrów (możesz wyjrzeć za okno lub rzucić okiem w dal pokoju, korytarza itp.). Druga: co dwie godziny wstań od komputera na 10‒15 minut. I trzecia: 3‒4 razy dziennie wkraplaj nawilżające kropelki lub sól fizjologiczną, bo patrząc w monitor, rzadziej mrugasz i możesz zafundować sobie zespół suchego oka, który może skończyć się chorobami rogówki i gałki ocznej.

Najgorsze połączenie dla twoich oczu to noszenie soczewek kontaktowych w pracy przy komputerze w klimatyzowanym pomieszczeniu. Suchość pod powiekami gwarantowana!

Świeże powietrze

Klimatyzacja chłonie wodę jak gąbka i mocno wysusza błonę śluzową oka. Konsekwencje: zespół suchego oka opisywany wyżej. Jeśli nie masz możliwości wyłączania klimatyzacji w biurze i otwierania okien, to przynajmniej rób przerwy w pracy i wychodź na świeże powietrze.

Osobny ręcznik do twarzy

Do twarzy nie należy używać ręcznika tego samego co do całego ciała. I dodatkowo trzeba zmieniać go często i pilnować, by był suchy. Inaczej ręcznik zamieni się w siedlisko bakterii, które chętnie przemieszczą się do oczu, powodując np. zapalenie spojówek. O tym, że w przypadku kobiet codzienny demakijaż to absolutna konieczność, chyba pisać nie trzeba. Nie ma nic gorszego i dla oczu, i dla delikatnej skóry wokół nich, niż przespać się w makijażu!

Okularki do pływania

Dlaczego? Bo środki używane do dezynfekcji wody w basenie wysuszają nie tylko skórę, ale także oczy. Poza tym zmniejszasz ryzyko zachorowania na bakteryjne lub grzybicze zapalenie spojówek. A po wyjściu z basenu przepłucz oczy czystą wodą lub solą fizjologiczną.

Poznanie historii chorób oczu w rodzinie

Niektóre schorzenia, takie jak jaskra czy zaniki nerwów wzrokowych, możesz odziedziczyć po rodzicach czy dziadkach. Dlatego dowiedz się, czy ktoś z twojej rodziny miał zdiagnozowane choroby oczu. Pomoże to określić, czy jesteś w grupie ryzyka, i uprzedzić ewentualne zagrożenie.

Okulista raz do roku

Nawet gdy nie odczuwasz żadnych dolegliwości, warto dać specjaliście zajrzeć sobie głęboko w oczy. Lekarz dzięki badaniu dna oka i zmierzeniu ciśnienia w gałce ocznej może odkryć różne choroby, np. jaskrę, na wczesnym etapie. A im wcześniej rozpoczniesz leczenie jaskry, tym większa szansa, że nie stracisz wzroku. Okulista z twoich oczu może także wyczytać, czy masz nadciśnienie, cukrzycę, miażdżycę, nadczynność tarczycy i choroby reumatyczne, zanim ty się zorientujesz, że coś nie gra.

Ćwiczenia

Nie chodzi tylko o ogólnorozwojowy trening najlepiej na dworze, który zapewni ci dobrą kondycję i na pewno się przyda, ale też o specjalne ćwiczenia oczu poprawiające akomodację i zmniejszające napięcie. Gimnastyka oczu polega m.in. na zataczaniu kręgów oczami, patrzeniu do góry i na dół, w lewo, prawo i po skosie bez ruszania głową, na mruganiu, patrzeniu na zmianę blisko i w dal.

O tego typu ćwiczenia najlepiej zapytać okulistę przy okazji najbliższej wizyty, bo niektóre osoby ‒ np. chorujące na jaskrę czy z odklejającą się siatkówką ‒ nie powinny ich robić.