6 najgorszych rzeczy dla twoich jelit

Jelita są kluczowym narządem przewodu pokarmowego. Dzięki nim możliwe jest trawienie i wchłanianie przyjmowanego przez nas pokarmu oraz wydalanie niestrawionych resztek, ale nie tylko. Drobnoustroje bytujące w jelitach odpowiedzialne są za wytwarzanie niezbędnych do życia witamin – biotyny i witaminy K. Ponadto stymulują one odporność, mając w efekcie wpływ na cały organizm.

Niestety, wiele naszych codziennych nawyków wpływa negatywnie na stan jelit. Czego zatem unikać, żeby zachować dobrą kondycję jelit?

Cukry proste – pożywka dla nieprawidłowych baterii jelitowych

Na mikrobiotę jelitową warunkującą prawidłowe funkcjonowanie jelit niekorzystnie wpływają cukry proste w każdej postaci. Cukry proste są pożywką dla nieprawidłowych bakterii jelitowych m.in. E.Coli, które wpływają negatywnie na błonę śluzową jelit. W badaniach naukowców z University of Alberta odkryto, iż szczury karmione cukrami prostymi już po dwóch dniach były bardziej podatne na zachorowanie na zapalenie jelit, a przebieg choroby był u nich dużo cięższy niż u grupy kontrolnej karmionej zbilansowaną dietą. Dysbioza jelit, czyli zastąpienie dobrych bakterii jelitowych złymi, skutkuje wzdęciami, zaburzeniami trawienia i bólami brzucha oraz problemami z wypróżnianiem. Chcąc zadbać o swoje zdrowie, jedz węglowodany złożone w formie pełnoziarnistych makaronów i pieczywa, a także warzywa i owoce bogate w błonnik.

Antybiotyki i zaburzona flora bakteryjna

Antybiotyki to leki niezbędne w leczeniu infekcji i wielu innych chorób. Skutkiem ubocznym ich stosowania jest niszczenie pożytecznych bakterii jelitowych. Przyjmuje się, że 7-dniowa antybiotykoterapia wpływa negatywnie na mikrobiotę jelitową nawet kilka tygodni po zakończeniu leczenia. Oczywiście, nie jest to powód, by nie przyjmować antybiotyków, jeśli są zalecane przez lekarza. Należy jednak pamiętać o przyjmowaniu w trakcie antybiotykoterapii leków osłonowych i probiotyków zawierających żywe kultury bakterii, które odbudowują mikrobiotę jelitową. Dowiedz się więcej: Probiotyki – co to jest? Poznaj szczepy dobrych bakterii.

Czerwone mięso – zwiększa ryzyko choroby nowotworowej

Nadmierne spożywanie czerwonego mięsa, szczególnie w formie grillowanej lub smażonej, jest czynnikiem ryzyka rozwoju raka jelita grubego. Badania wykazały, że zwiększenie spożycia czerwonego mięsa o 100 g dziennie zwiększa ryzyko raka jelita grubego o 15 proc.

Papierosy – nałóg niszczący mikrobiotę jelitową

Badania opublikowane w „Journal of Clinical Medicine” wykazały, iż palenie papierosów zaburza skład mikrobioty jelitowej. Zaburzenie składu mikrobioty wpływa bezpośrednio na stan jelit, powodując biegunki, bóle brzucha i wzdęcia. W badaniach wykazano również, że rzucenie palenia pozwala na odbudowanie prawidłowej mikroflory jelitowej niedługo po zerwaniu z nałogiem.

Palenie papierosów jest również czynnikiem ryzyka wystąpienia raka jelita grubego. Wykazano 1,25-krotnie wyższe względne ryzyko zachorowania na raka jelita grubego. Uzależnienie od nikotyny zwiększa również ryzyko zgonu z powodu raka jelita grubego. Po zaprzestaniu palenia ryzyko zachorowania na raka jelita grubego spada do poziomu ryzyka populacyjnego dopiero po 30 latach.

Konserwanty i dodatki do żywności

Istnieje ok. 3 tysięcy dodatków do żywności oznaczonych w składzie produktu jako E. Wszystkie z nich generalnie uważane są za bezpieczne, w nadmiarze jednak mogą szkodzić naszym jelitom, prowadząc do biegunek, wzdęć i bólów brzucha. Dodatki do żywności wpływają również negatywnie na mikroflorę jelitową. Czytając etykiety produktów, warto zwrócić uwagę na konserwanty oznaczone symbolem E210-E213, jest to kwas benzoesowy i jego sole, które w nadmiarze podrażniają śluzówkę żołądka i jelit. Możne je znaleźć najczęściej w napojach gazowanych, gotowych sosach, konserwach rybnych i margarynie.

Warto również unikać aspartamu oznaczonego symbolem E951. Jest to substancja słodząca wchodząca w skład wielu produktów „light”, napojów i gum do żucia. Aspartam w nadmiarze może powodować biegunki i skurcze jelit. Kolejną, potencjalnie szkodliwą dla jelit grupą dodatków do żywności, są substancje zagęszczające – emulgatory. Wśród nich znajduje się grupa polisacharydów, do której należą agar, karagen i alginiany. Jest to grupa substancji nierozpuszczalnych w wodzie i nie ulegających trawieniu, dlatego w przypadku nadmiernego ich spożycia zalegają w świetle jelit i ulegają fermentacji, a to prowadzi do wzdęć, bólu brzucha, a w dalszej perspektywie problemów z wchłanianiem żelaza. Czytając etykiety, warto zwrócić uwagę na ilość i rodzaj dodatków do żywności w produktach spożywczych i wybierać produkty z najkrótszym i najbardziej zrozumiałym dla nas składem.

Alkohol – negatywny wpływ na jelita

Alkohol wpływa negatywnie na jelita i to na wiele sposobów. Po pierwsze – ludzie nadużywający alkoholu bardzo często zmagają się z dysbiozą jelitową. To stan zachwianej równowagi między „dobrymi” bakterami jelitowymi, a drobnoustrojami chorobotwórczymi. Wielokrotnie dowiedziono już związek mikrobioty jelitowej z wieloma stanami chorobowymi, na które ludzie pijący alkohol są bardziej podatni. Dotyczy to nie tylko chorób przewodu pokarmowego. Dowiedziono, że istnieje związek między zmianą składu mikrobioty jelitowej a chorobami układu nerwowego, a nawet depresji i stanów lękowych. Alkohol zwiększa również wielokrotnie ryzyko raka jelita grubego. U osób spożywających 45 g etanolu dziennie ryzyko zachorowania na ten nowotwór jest 1,4 raza większe. Jeśli chcemy chronić swoje jelita, powinniśmy pić alkohol z umiarem, a najlepiej w ogóle z niego zrezygnować.

Bibliografia:

1. Gut Microbiome: Profound Implications for Diet and Disease
2. Ronald D. Hills, Jr., Benjamin A. Pontefract Hillary R. Mishcon,Cody A. Black Steven C. Sutton, and Cory R. Theberge, Nutrients
3. Association between Cigarette Smoking Status and Composition of Gut Microbiota: Population-Based Cross-Sectional Study
4. Su Hwan Lee Yeojun Yun, Soo Jung Kim, Eun-Ju Lee, Yoosoo Chang, Seungho Ryu, Hocheol Shin, Hyung-Lae Kim, Han-Na Kim and Jin Hwa Lee1, Journal of Clinical Medicine
5. Interna Szczeklika 2019 – Piotr Gajewski, Andrzej Szczeklik, MP
6. Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy – Radzisław Kordek, Jacek Jassem, Arkadiusz Jeziorski, Jan Kornafel, Maciej Krzakowski, Janusz Pawlęga