Perfekcjonizm. Czy da się go przezwyciężyć? Wyjaśnia psycholożka
Nie tolerujesz błędów i ustawiasz sobie wysoko poprzeczkę. Wszystko co robisz, starasz się wykonać idealnie a i tak często nie jesteś zadowolona na sto procent z efektów. Prawdopodobnie cierpisz na perfekcjonizm. Skąd bierze się potrzeba bycia idealną i jak ją przezwyciężyć? Wyjaśnia Anna Cyklińska, psycholożka prowadząca na Instagramie profil „Psychoedu”.
Przyczyny perfekcjonizmu
Perfekcjonizm może utrudniać życie. Wszystko robi się dłużej i rzadko kiedy jest się zadowoloną z własnej pracy. Czasem brakuje czasu, innym razem coś jeszcze trzeba poprawić. Ty robisz jedną rzecz idealnie, ktoś inny zrobi w tym samym czasie trzy rzeczy. Jakie są przyczyny tego, że wszystko zawsze staramy się robić na sto procent?
Perfekcjonizm może przejawiać się w różnych dziedzinach życia. Zazwyczaj podbudowany jest lękiem – przed niespełnieniem oczekiwań, obniżeniem samooceny, przed zawiedzeniem siebie lub rodziny. Ten lęk jest motorem napędowym kształtowania się i utrzymywania zniekształconych myśli i przekonań
– wyjaśnia psycholożka Anna Cyklińska.
Czy perfekcjonizm można wyleczyć?
Zastanawiasz się, czy problem perfekcjonizmu można przepracować? Tak, i jest na to kilka sposobów. Jak podaje psycholożka, pierwszą rzeczą, od jakiej najlepiej jest zacząć, jest wzbudzenie w sobie wątpliwości.
Gdy na zajęciach szkoły psychoterapii omawialiśmy zaburzenia lękowe, dowiedziałam się od wykładowczyni, że naszym zadaniem w terapii jest wzbudzenie wątpliwości.
Czy na pewno takie myślenie jest racjonalne? Czy cokolwiek na świecie może być perfekcyjne? Jakie są korzyści z wykonywania zadań na 100 proc.? Jak długo utrzymuje się poczucie satysfakcji?
– wyjaśnia Cyklińska.
Ponadto dobrze jest zastanowić się nad tym, co w trakcie danej czynności przynosi nam najwięcej zadowolenia: sukces skończonej pracy czy sam proces tworzenia jej.
Badania z dziedziny psychologii pozytywnej, m.in. Martina Seligmana, wyraźnie pokazują – szczęście z osiągniętego sukcesu, wykonanego zadania, czy nawet wygranej na loterii, nie trwa długo. Za to czerpanie przyjemności z procesu, regularna gratyfikacja i wyrażanie wdzięczności bezpośrednio wpływają na nasz dobrostan psychiczny
– tłumaczy.
Ćwiczenia na przezwyciężanie perfekcjonizmu
Psycholożka w swoim wpisie podaje kilka pomysłów na przezwyciężanie perfekcjonizmu. Wszystkie wymienione ćwiczenia zostały opracowane przez psychoterapeutę Davida Burnsa.
Sposoby na przezwyciężanie perfekcjonizmu
- Zrób listę zalet i wad perfekcjonizmu.
- Testuj swoje założenia na temat perfekcjonizmu na podstawie listy wad i zalet.
- Zrób eksperyment – wybierz jakąś czynność i wykonaj ją na 80, 60 lub 40 proc. Zastanów się, na ile była zajmująca i jak wyglądała twoja produktywność.
- Zastanów się, czy kiedykolwiek wykonałeś coś doskonale, czego nie dało się poprawić?
- Obserwuj otoczenie – czy wszystko jest doskonałe? Co można byłoby poprawić?
- Przyjrzyj się fundamentom perfekcjonizmu – uczuciom strachu i lęku. Co za nimi stoi?
- Dostrzegaj zniekształcenia poznawcze w swoich myślach. Czy myślisz zero-jedynkowo, a może przewidujesz przyszłość?
- Zacznij skupiać się na procesie, nie na wyniku. Czerp z niego przyjemność
– wymienia Cyklińska.
Ekspertka dodaje także dwie rady dla perfekcjonistów od siebie.
Z mojej strony jeszcze dwie rady:
- Jak rapował Łona – „bądź uprzejmy mieć wątpliwość”
- Czerp przyjemność i satysfakcję z procesu i stawianych małych kroków
– pisze specjalistka.
I pamiętaj, by być dla siebie wyrozumiałą!
Pychoedu, czyli Anna Cyklińska
„Psychoedu” to profil na Instagramie prowadzony przez Annę Cyklińską, psycholożkę w trakcie Szkoły Psychoterapii w nurcie CBT. Jak sama wyjaśnia, jej konto ma funkcję psychoedukacyjną. Obecnie śledzi je ponad 12 tys. osób.
RozwińPolecamy
Ludzie myślą, że mają rację, nawet jeśli się mylą. Naukowcy zbadali, dlaczego się tak dzieje
„Jeżeli nie słuchasz szeptów swojego ciała, to będziesz musiał usłyszeć jego krzyk” – mówi psychoterapeutka dr Agnieszka Kozak
„Widok zalanego miasta to trudne doświadczenie”. Od dziecka do seniora – bezpłatne wsparcie psychologiczne dla powodzian
Objawy psychiczne Hashimoto. Jak choroba tarczycy wpływa na psychikę?
się ten artykuł?