O czym świadczy nadmierna potliwość i jakie są jej przyczyny?

Oblewasz się potem lub nagle czujesz, że zalał cię zimny pot? To sygnał od twojego organizmu. Traktowanie potu jako dokuczliwego i bezużytecznego szkodnika jest niesłuszne. Pot nie tylko sprawia, że nie nagrzewasz się jak żelazko. To ważny informator, dzięki któremu dowiesz się wiele o swoim zdrowiu.

Dlaczego się pocimy?

Wyciskasz z siebie siódme poty, siedząc przy biurku albo jadąc samochodem? Przyczyna może być prozaiczna – ot, po prostu jest zbyt ciepło. Ale czasem problem jest niestety poważniejszy.

Pocenie się jest naturalnym procesem mającym służyć utrzymaniu stałej temperatury ciała. O nadmiernej potliwości mówimy, gdy pocenie się jest większe, niż wymaga tego termoregulacja, tj. utrzymanie prawidłowej temperatury ciała. Zatem pocenie jest fizjologiczną odpowiedzią organizmu na wzrost temperatury ciała, ale także na niektóre emocje, np. niepokój – mówi dr n. med. Anna Telenga, specjalista chorób wewnętrznych z Kliniki Zdrowia i Urody Saskamed.

Sprawdź, co chce powiedzieć twój organizm, gdy twoje ciało poci się bardziej niż zwykle.

Pocenie głowy i szyi – jakie są przyczyny?

Nadmierna potliwość głowy i twarzy jest jednym z objawów niedoboru witaminy D. Pot na czole, karku, spływające kropelki po szyi oznaczają, że warto zwrócić uwagę właśnie na ten aspekt. Jeżeli poceniu się towarzyszy ogólne osłabienie, bóle mięśniowo-kostne, utrata apetytu czy problemy z zasypianiem, najlepiej sprawdzić, czy nie mamy niedoborów – a te są całkiem prawdopodobne, ponieważ w naszej strefie klimatycznej deficyty witaminy D występują często. Zacznij od spaceru w słoneczny dzień, jednak w chłodniejszych miesiącach bez suplementacji się nie obejdzie.

Pot a stres

Nasz organizm produkuje dwa rodzaje potu.

1. Pierwszy jest bezzapachowy, a jego głównym zadaniem jest chłodzenie, więc w upalne dni lub podczas treningu kropelki słonej cieczy pojawiają się na całym ciele.
2. Drugi rodzaj ma zapach i wydziela się pod pachami oraz w okolicach intymnych. Co ciekawe, nie ma fizjologicznej funkcji. Naukowcy podejrzewają, że potrzebny był naszym przodkom do ostrzegania innych przed zagrożeniem.

To wyjaśnia, dlaczego nasze pachy aktywują się szczególnie w stresujących sytuacjach. Dziś już nie jesteśmy w stanie odbierać tych sygnałów, chyba że ktoś podnosi rękę tuż nad naszym nosem. Za to psy dzięki temu potrafią rozpoznawać ludzkie emocje.

Pocenie w ciąży

Jesteś w ciąży lub wchodzisz w okres menopauzy? Na pierwszy rzut oka te dwa stany nie mają ze sobą zbyt wiele wspólnego. To, co je łączy, to fale gorąca, które uderzają znienacka. Powodem są zaburzenia hormonalne, które igrają sobie z termostatem w mózgu. Dlatego nieważne, czy panuje siarczysta zima, czy bierzesz lodowatą kąpiel. Tryb chłodzenia włącza się w dowolnym momencie, a skutkiem są mokre ubrania.

„Zimne” poty

Oblał cię „zimny” pot? Musisz coś zjeść! Jednym z pierwszych objawów obniżonego poziomu cukru we krwi jest „zimny” pot. Szczególnie na karku, w okolicach linii włosów. Jeżeli w tym samym momencie odczuwasz zawroty głowy, głód, drżenie rąk, przyspieszone bicie serca – sięgnij po coś do jedzenia. I to szybko!

Zlewne poty – jakie są przyczyny występowania?

Nagłe zlewne poty i osłabienie najczęściej spowodowane są gorączka. Gorączka to naturalny objaw infekcji. Kiedy temperatura naszego ciała jest podniesiona, organizm próbuje walczyć o odpowiednie warunki dla organów wewnętrznych. Dlatego niemal zawsze gorączka łączy się z intensywnym poceniem się. Ale uwaga: przyczyną pojawiania się zlewnych potów może być również cukrzyca lub, niestety, nowotwór.

Nadpotliwość a palenie i rzucanie papierosów

Nałogowi palacze nierzadko cierpią na nadpotliwość. Za wszystkim stoi nikotyna, która pobudza produkcję acetylocholiny. Ta podnosi ciśnienie, temperaturę ciała i uaktywnia gruczoły potowe.

W tym przypadku jedynym sposobem na rozwiązanie problemu jest pozbycie się nałogu. Jednak wraz z ostatnim wypalonym papierosem problem nie zniknie. Objawem odstawienia nikotyny również bywa nadpotliwość. Ta, w przeciwieństwie do wywołanej regularnym paleniem, po jakimś czasie ustanie.

Poty po jedzeniu

Wzmożoną potliwość można zauważyć po zjedzeniu ostrych potraw. Jednak największą winowajczynią nadmiernej potliwości jest kawa. Przedawkowanie kawy u ludzi nadwrażliwych na kofeinę i mających problemy z nadpotliwością może nasilać problemy. Jeżeli po wypiciu kawy twoja skóra zaczyna wariować, musisz coś zmienić. Zacznij od zmniejszenia kofeinowej dawki do takiej, którą twój organizm potrafi bez problemu metabolizować.

Pot żółty, pomarańczowy, zielony…

Pot powinien być bezbarwny i bezzapachowy. Zdarza się jednak, że przybiera barwę żółtą, pomarańczową, niebieską czy zieloną. Jest to efekt odkładania się w gruczołach potowych barwnika wewnątrzkomórkowego, nazywanego lipofuscyną. Zabarwienie potu może także powstawać na skutek spożywania antybiotyków. Innymi powody:

• zbyt duża ilość spożywanych preparatów żelaza,
• uszkodzenia wątroby z wysokim poziomem bilirubiny.

Czerwony, krwawy pot

Czerwony, krwawy pot występuje bardzo rzadko. Pocenie się krwią, czyli hematohydrozja jest najczęściej reakcją na silny stres, który powoduje pękanie naczynek krwionośnych i łączenie się krwi z potem.

Źródła:
1. Z. Adamski, A. Kaszuba, Dermatologia dla kosmetologów, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań, 2008

2. J. Sazanów-Lubelski, B. Bergler-Czop, P. Barasińska, Nadpotliwość – patogeneza i metody leczenia, Przegląd Dermatologiczny 2018,105 (4)