„Brak stosunków może być frustrujący, ale od niego się nie umiera” – o dziewictwie w wieku 30+ rozmawiamy z seksuolożką Anną Golan

„Decyzja o wstrzymaniu się z seksem aż do ślubu w niektórych środowiskach może wzbudzać szacunek. W innych zdziwienie, a nawet – niestety – śmiech”. Jak dziewice 30+ odnajdują się w rzeczywistości, co stoi za ich decyzją o nieuprawianiu seksu i jakie ma to konsekwencje – opowiada seksuolożka Anna Golan.

„Co? Jeszcze nigdy nie uprawiałaś seksu? W tym wieku?”, „Wow, podziwiam cię!”, „No co ty! Nie wiesz, co tracisz”… Reakcje na fakt, że 30-letnia lub starsza kobieta jest nadal dziewicą, bywają rozmaite. Tymczasem trzeba mieć świadomość, że za taką decyzją mogą kryć się przeróżne, nie zawsze wesołe historie. Wiele kobiet postanawia pozostać dziewicami aż do ślubu, bo tak chcą albo tak zostały wychowane, a może po prostu jest to zgodne z ich wiarą. Inne nie chciały się spieszyć, czekały na właściwy moment i skończyło się tak, że mają 30-tkę za sobą, nadal nie odbyły stosunku płciowego i teraz się wstydzą. Są też takie, które się boją samej wizji zbliżenia i bólu. Z czym jeszcze może wiązać się dziewictwo w tym wieku i jakie konsekwencje niesie?

Małgorzata Germak: O statystykach trudno mówić, ale czy spotkała się pani w swojej pracy z kobietami, które mają 30 lat lub więcej i nadal są dziewicami?

Anna Golan, seksuolog: Tak, oczywiście. Dość często pracuję z osobami, które z różnych powodów opóźniają przeżycie pierwszego stosunku płciowego. Zgłaszają się do mnie, bo w pewnym momencie może stać się to problemem i taka kobieta rozpoczyna terapię seksuologiczną. Warto mieć świadomość, że to nie zawsze jest wybór. To dziewictwo może być niechciane. Zdarza się, że dotyczy osób w związkach małżeńskich.

Średnia wieku w Polsce, kiedy dziewczęta tracą dziewictwo, to 17-18 lat. Jak dziewice 30+ odnajdują się w rzeczywistości?

Mogą z tego powodu doświadczać wielu wewnętrznych trudności. Głównym problemem jest poczucie wstydu i inności. Jeśli taka kobieta chce odbyć stosunek, ale jest to dla niej trudne, podejmowała wiele prób przerywanych np. z powodu bólu, to czuje olbrzymią frustrację. Dodatkowo może mieć około 35 lat i odczuwać pragnienie posiadania dziecka. Boi się, że nie uda się jej go zrealizować. Trudne mogą być dla niej też wizyty u ginekologa, wszelkie komentarze, że już pora na dziecko. Część kobiet czuje, że w jakiś sposób zawodzi partnera czy stawia go w trudnej sytuacji.

Takie dziewictwo w dzisiejszych czasach może mieć jakąś wartość, to coś, co wzbudza szacunek? A może na odwrót –  jest uważane za dziwactwo?

To zależy od środowiska. Jeśli dziewictwo nie wynika z jakiegoś rodzaju dysfunkcji, pochwicy, dyspareunii czy braku potrzeb seksualnych, a jest świadomym wyborem podyktowanym czynnikami religijnymi, że będę czekać do ślubu, to w niektórych środowiskach może wzbudzać szacunek. Kobieta też nie będzie wtedy przeżywała w związku z tym trudnych emocji, bo jest to zgodne z nią, z jej wartościami. W innych okolicznościach brak doświadczeń seksualnych może budzić zdziwienie, a nawet śmiech. Niestety.

30-latka przyznaje, że nigdy nie uprawiała seksu – zostanie obiektem hejtu czy pożądania?

Rozumiem, że mówimy o teoretycznej sytuacji, że ktoś obwieszcza to w sieci? Wątpię w prawdziwość takich publicznych wyznań. Dla pacjentek, z którymi się spotykam, to bardzo osobista i wstydliwa część życia. To nie jest informacja, którą chcemy się dzielić z innymi, a tym bardziej obcymi.

W internecie nie brakuje męskich głosów, że taka kobieta to skarb. Wielu mężczyzn docenia fakt, że mogliby być pierwszymi dla swojej wybranki?

Z tym potrafi być bardzo różnie. Dziewictwo partnerki może być ważne z powodów światopoglądowych, na przykład dla mężczyzny, który sam z tych samych powodów czekał z rozpoczęciem życia seksualnego. Może być także ważne jako fakt dający poczucie komfortu mężczyźnie, który nie czuje się pewnie w łóżku. Taka partnerka nie będzie mogła go z nikim porównać, czy ma małego czy dużego członka, czy stosunek nie trwa za krótko. Z kolei dla jeszcze innych osób informacja o braku doświadczenia wcale nie będzie zwiększać atrakcyjności danej kobiety. Wybiorą raczej kogoś, kto w seksie czuje się swobodnie.

Dodatkowo taka osoba może być przecież aktywna seksualnie i przeżywać orgazmy. Nie odbyła jeszcze stosunku pochwowego, ale poza tym ma wiele innych możliwości, ma z czego wybierać! Więc wyobrażanie sobie dziewicy jako osoby wrogo nastawionej do seksu, może być mylne.

Dziewictwo po trzydziestce – co może się za tym kryć?

Jak już wspomniałam, stosunek jest nierzadko odkładany pod różnymi pretekstami, na przykład chcemy zaczekać do ślubu. Ale tak naprawdę dana osoba może wcale nie chcieć seksu, z jakiegoś powodu wyobraża sobie, że musi to być coś nieprzyjemnego. Inne kobiety z kolei obawiają się bólu. Zdarza się, że koleżanki opowiadały im, jak straszny był ich „pierwszy raz”. Inne były straszone przez matki, które w ten sposób chciały chronić córkę przed „wpadką”. Część osób na pewno blokuje wstyd. Kobieta myśli sobie: „Odkładałam to tyle lat, jak teraz się do tego zabrać, co powie potencjalny partner?”. Inne osoby twierdzą, że nie spotkały jeszcze właściwego partnera.

Przyczyny mogą być też zdrowotne?

Tak może się zdarzyć. Wtedy powodami, dla których kobieta nie decyduje się na stosunek, są dysfunkcje seksuologiczne, takie jak dyspareunia i pochwica. Są to problemy związane z odczuwanym bólem podczas prób stosunku, a w drugim wypadku napinaniem mięśni i bólem uniemożliwiającymi wprowadzenie członka do pochwy. Obie trudności – i ból, i napięcie, w tym wypadku nie mają przyczyn fizycznych, nie są związane z nieprawidłową budową. Podłoże problemów leży w psychice, na przykład w wyniku nieprzyjemnych skojarzeń dotyczących seksu, kobieta nieświadomie napina się i stosunek jest niemożliwy do odbycia. W takiej sytuacji potrzebna jest wizyta nie tylko u ginekologa, ale też u psychoterapeuty lub seksuologa. Rzadziej przyczynami są problemy fizyczne, np. nieprawidłowości budowy. U mężczyzn problemem, który może zniechęcać do podejmowania stosunków, jest stulejka. Na szczęście z tym można sobie poradzić wykonując prosty zabieg.

Dziewice boją się ciąży czy raczej samego stosunku płciowego?

Częściej stosunku i bólu, który przewidują. Ale są także osoby, które nadmiernie obawiają się zajścia w ciążę. Na tyle, że rezygnują z seksu, bo żadne zabezpieczenie nie jest w stanie ich uspokoić.

Jak bycie tak długo dziewicą wpływa fizycznie i psychicznie na kobietę?

Jeśli jest to sytuacja niechciana, wymuszona jakimiś trudnościami, może obniżać poczucie własnej wartości. W sferze seksu wiele osób pragnie mieć poczucie, że się nie odróżniają od innych. Brak doświadczeń seksualnych często jest wstydliwą tajemnicą, skrywanym kompleksem.

Czy to z jakiegoś względu jest niezdrowe? 

Nie przesadzałabym. Brak stosunków może być frustrujący, ale od niego się nie umiera. Myślenie powinno iść w drugą stronę – z jakiego powodu nie mogę odbyć stosunku? Jeśli to – powiedzmy –  ból, to trzeba najpierw zgłosić się do ginekologa i sprawdzić, czy dolegliwości są związane z jakimś problemem ginekologicznym. To dobry początek, aby zdiagnozować sytuację i podjąć jakieś dalsze kroki. Jeśli lekarz wykluczy przyczyny medyczne, najprawdopodobniej skieruje pacjentkę do psychologa-seksuologa.

Jak wygląda praca psychologa-seksuologa z taką pacjentką?

Najpierw dokładnie diagnozujemy sytuację – czy pojawia się ból i w którym dokładnie miejscu. Po wykluczeniu przez ginekologa problemów zdrowotnych, możemy skupić się na określeniu pozostałych możliwych przyczyn trudności. Omawiamy, w jaki sposób do tej pory dana para próbowała doprowadzić do wprowadzenia członka do pochwy. Najczęściej, jeśli powtarzały się kolejne nieudane próby, ustalamy, że na jakiś czas je zawieszą. Oczywiście wszystkie inne formy seksu są dozwolone. W tym czasie omawiamy przekonania pacjentki dotyczące seksu i stosunku. Wykonuje ona także ćwiczenia polegające na poznawaniu swojego ciała – robi to w domu, w komfortowych dla siebie warunkach. Próba stosunku zalecana jest dopiero po odpowiednim przygotowaniu.

Czego może brakować kobiecie, która jest dziewicą, nie przeżywa orgazmu, nie doznaje bliskości itp.?

Jeśli nie występuje żadna forma seksu, a taka osoba jest w relacji, to w takim związku może brakować poczucia bliskości fizycznej. Udany seks pomaga tworzyć głębszą więź, daje nam poczucie, że jesteśmy chciani i akceptowani. Jednak podkreślam – brak stosunków pochwowych wcale nie musi oznaczać braku seksu i orgazmów.

Czyli dziewice masturbują się i uprawiają inny rodzaj seksu?

Tak, często takie osoby wybierają seks oralny. Mogą się także masturbować, raczej stymulując łechtaczkę, niż wprowadzając na przykład palec do pochwy. Niektórym to wystarcza. Część osób w związkach nawet powie, że chciałaby zostać na tym etapie pieszczot, że to najprzyjemniejsze, a stosunek budzi negatywne skojarzenia.

Kiedy jednak w końcu taka kobieta zdecyduje się na stosunek seksualny, ma szansę nauczyć się osiągać orgazm, polubić seks?

Tak, oczywiście. Ale każdy przypadek jest inny i niepowtarzalny.

Jakiego rodzaju problemy może stwarzać fakt, że ktoś związuje się z dziewicą po 30-tce czy 40-tce?

Pierwszym próbom zbliżenia może towarzyszyć trema. Mężczyzna widząc, że kobieta boi się stosunku, może także być w trudnej sytuacji. Przecież nie chce jej zadawać bólu. Jeśli i on zacznie się wycofywać, mogą mieć trudność w odbyciu pierwszego razu. Warto wtedy wspólnie skorzystać z pomocy seksuologa.

Jeśli oboje partnerzy decydują się nie uprawiać seksu, to stworzą wspólnie trwały związek?

Tylko wtedy, jeśli obie strony będą akceptowały tę sytuacje. Teoretycznie kobieta, która nie chce odbywać stosunków, może znaleźć partnera, który z jakichś powodów chciałby pozostać na przykład tylko przy seksie oralnym. I wtedy się dogadają.

Anna Golan – psycholog, seksuolog kliniczny (certyfikat i rekomendacja Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego). Zajmuje się edukacją seksualną, pomocą psychologiczną, doradztwem, prowadzeniem terapii indywidualnych oraz terapii par i małżeństw.  Autorka książki „To tylko seks? Naga prawda o naszych pragnieniach”. Prowadzi Gabinet Terapeutyczny Anny Golan:  www.psychoterapiawarszawa.com.pl.