Wideotorakoskopia – co to jest? Wskazania, przebieg

Wideotorakoskopia umożliwia zajrzenie lekarzom do wnętrza klatki piersiowej oraz ocenę znajdujących się w niej narządów. W porównaniu do torakotomii, związana jest jedynie z niewielkim urazem pooperacyjnym, małym natężeniem bólu po zabiegu oraz szybkim powrotem do aktywności zawodowej. Wymaga też niedługiego pobytu w szpitalu. Jakie są do niej wskazania i przeciwwskazania? Jakie mogą się w jej trakcie pojawić powikłania? Poniżej znajdziesz odpowiedzi.

Co to jest wideotorakoskopia? Czym różni się od torakotomii i torakoskopii?

Wideotorakoskopia to metoda będąca alternatywą dla torakotomii. Polega na uzyskaniu dostępu do klatki piersiowej poprzez nacięcie wzdłuż przebiegu międzyżebrzy – jest mniej inwazyjna i wymaga krótszej rekonwalescencji niż ta druga metoda. Wideotorakoskopię zaczęto stosować na przełomie lat 80. i 90. XX wieku, natomiast w Polsce – w 1992 r. (na początku głównie w celach diagnostycznych związanych z chorobami płuc, opłucnej oraz śródpiersia). Dzięki niej można rozpoznawać i leczyć schorzenia klatki piersiowej

Wideotorakoskopia – przebieg

Podczas badania lekarz wykonuje od dwóch do czterech niewielkich nacięć (przy czym jedno zwykle ma 7 cm, a pozostałe – 1 cm) oraz wprowadza do jamy opłucnowej sprzęt dający możliwość zobaczenia klatki piersiowej od wewnątrz, a więc: płuc, opłucnej płucnej, opłucnej ściennej, przepony, śródpiersia oraz miejscowego zaawansowania nowotworu płuc. Ich oglądanie jest możliwe dzięki temu, że urządzenie wyposażone jest w wysokiej klasy kamerę wideo, która połączona jest ze źródłem światła o dużej jasności. Uzyskany, dobrej jakości obraz przekazywany jest do komputera, co pozwala chirurgom zobaczyć narządy klatki piersiowej w powiększeniu.

Zabieg wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, a pacjenci ułożeni są na boku. Ich kończyny górne po stronie operowanej odwiedzione są do góry. Aby móc przeprowadzić wideotorakoskopię, należy doprowadzić do zapadnięcia płuca, które uzyskuje się dzięki wywołaniu odmy. Po zakończeniu zabiegu na nacięcie zakłada się szwy oraz jeden lub dwa dreny – dzięki nim można odprowadzić płyn i powietrze z klatki piersiowej. Później ów dren się usuwa, a miejsce po nim dokładnie zaszywa. Ile trwa pobyt pacjentów w szpitalu po wideotorakoskopii? Pacjenci zwykle w nim przebywają od 1 do 3 dni. Wideotorakoskopię można wykonywać również u dzieci.

Czym różni się wideotorakoskopia od torakoskopii? Głównie tym, że kamera umieszczona jest na głowicy roboczej i wprowadzana do wnętrza ciała. Dzięki temu nie trzeba korzystać z drogiego, światłowodowego toru optycznego – na zewnątrz wyprowadza się przewody elektryczne, które przekazują sygnał wideo. Standardowy torakoskop złożony jest bowiem ze światłowodowego toru optycznego, obiektywu oraz urządzenia okularu, który usytuowany jest na drugim końcu urządzenia i do którego zagląda się bezpośrednio (wówczas można mówić o zawężonym polu widzenia) lub przyłącza się kamerę.

Wskazania do wideotorakoskopii

Wideotorakoskopię wykonuje się wtedy, gdy konieczny jest dostęp do wnętrza jamy opłucnej.

Główne wskazania diagnostyczne do wideotorakoskopii to:

• ocena obwodowych guzów miąższu płuc,
• ocena zmian w ścianie klatki piersiowej,
• ocena zmian w jamie opłucnej,
• obserwacja w kierunku nowotworu płuca,
• ocena stopnia zaawansowania nowotworów narządów klatki piersiowej,
• ocena limfadenopatii,
• ocena uszkodzeń przepony,
• konieczność pobrania i oceny płynu z jamy opłucnej,
• ocena rozsianych zmian miąższowych płuc,
• ocena powiększonych węzłów chłonnych śródpiersia oraz wnęk płuca.

Wskazania lecznicze do wideotorakoskopii to:

• plastyka ściany klatki piersiowej,
• usuwanie ropniaków i krwiaków opłucnej,
• usuwanie torbieli śródpiersia i niezłośliwych guzów,
• sympatektomia piersiowa,
• resekcja miąższu płuca,
• operacja grasicy,
• wycinanie okienka w osierdziu (perikardiotomia) pęcherzy rozejmowych, uchyłków przełyku,
• leczenie przewlekłej lub nawrotowej odmy,
• usuwanie przetrwałej grasicy (u pacjentów leczonych z powodu miastenii).

Przeciwwskazania do wideotorakoskopii

Jeśli chodzi o najważniejsze przeciwwskazania do wideotorakoskopii, są to:

• niewyrównane zaburzenia krzepnięcia,
• podejrzenie uszkodzenia dużych naczyń,
• brak możliwości wentylacji jednego płuca,
• zaawansowana niewydolność serca,
• obecność ciała obcego w klatce piersiowej,
• zarośnięcie jamy opłucnej,
• ciężka niewydolność oddechowa.

Nie można też przeprowadzać lobektomii techniką wideotorakoskopii, jeśli guz nowotworowy jest zbyt duży, jego średnica przekracza siedem cm i rośnie on w ścianie klatki piersiowej lub głównych oskrzelach.

Powikłania po wideotoraskopii

Jako zabieg leczniczy, widetorakoskopia jest mniej inwazyjna od torakotomii – zapewnia mniejszy uraz po operacji, przyspieszenie czasu hospitalizacji oraz mniejszą częstotliwość powikłań. Wiąże się ona jednak z pewnym ryzykiem skutków ubocznych, takich jak:

• krwawienie,
• niecałkowite rozprężenie się płuca,
• przedostanie się powietrza do klatki piersiowej,
• zakażenie rany pooperacyjnej,
• zakażenie jamy opłucnej,
• nerwobóle międzyżebrowe,
• niewydolność krążenia,
• niewydolność oddechowa.

Źródła:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK532952/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4032960/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4805843/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17931521/
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26104735/