Hipoplazja szkliwa – przyczyny, objawy, rodzaje, leczenie

Hipoplazja może być następstwem wad wrodzonych lub samodzielną jednostką chorobową i dotyczyć prawie każdego narządu. Jednym z  rodzajów hipoplazji jest tzw. hipoplazja szkliwa, której skutkiem jest osłabienie odporności zębów na czynniki zewnętrzne. Jak ją leczyć i jak uzupełnić szkliwo na zębach?

Hipoplazja – pojęcie i rodzaje

Hipoplazja, z łac. hypoplasia, to niedorozwój narządu, czyli jego niedostateczne wykształcenie się z powodu zbyt małej liczby komórek, które go tworzą. Prowadzi ona do zaburzeń w funkcjonowaniu dotkniętego niedorozwojem narządu, przy czym objawy uzależnione są od jego rodzaju i stopnia. Hipoplazją mogą być dotknięte niemal wszystkie narządy w organizmie, stąd wyróżnić można m.in.:

• hipoplazję szkliwa,
• hipoplazję żuchwy,
• hipoplazję nerwu wzrokowego,
• hipoplazję móżdżku,
• hipoplazję kończyn,
• hipoplazję płuc,
• hipoplazję nerek,
• zespół hipoplazji lewego serca,
• hipoplazję macicy,
• hipoplazję prącia.

Hipoplazja szkliwa – rodzaje

Hipoplazja szkliwa to jeden z defektów rozwojowych szkliwa, którego skutkiem jest brak odpowiedniej ochrony zębów przed działaniem czynników zewnętrznych. Zgodnie z DDE-Index wyróżnić można trzy rodzaje hipoplazji szkliwa:

1. dołki – pojedyncze, płytkie, dowolne rozrzucone,
2. bruzdy – pojedyncze, wąskie,
3. częściowy lub całkowity brak szkliwa.

Hipoplazja szkliwa – przyczyny

Przyczyn hipoplazji szkliwa można upatrywać zarówno w wadach genetycznych oraz czynnikach zewnętrznych. Wskazać należy m.in. wady zgryzu i choroby przyzębia. Ponadto może ona wynikać z:

• chorób przewody pokarmowego,
• ubogiej w witaminy A, D i K diety,
• długotrwałego niedoboru wapnia, magnezu, fluoru, czy fosforu.

Hipoplazja może być również skutkiem zaburzeń endokrynologicznych, w tym zaobserwowanych u matki dziecka, u którego stwierdzono niedorozwój szkliwa. Za czynniki ryzyka uznaje się także przedwczesny lub przedłużający się poród oraz inne związane z życiem prenatalnym. Za przyczynę hipoplazji szkliwa uznaje się też przebieg niektórych chorób wieku dziecięcego.

Objawy hipoplazji szkliwa

Przebieg hipoplazji szkliwa i całokształt objawów mogą być bardzo różne. Jakie zmiany powinny cię zaniepokoić?

• przebarwienia na zębach – białe lub brunatne plamki, które pojawiają się na powierzchni szkliwa,
• bruzdy, dołki, pofałdowane brzegi i inne zmiany na powierzchni zębów,
• zmiany w kształcie zębów,
• nadwrażliwość zębów zarówno na czynniki chemiczne, jak i termiczne.

Leczenie hipoplazji szkliwa

Bez względu na to, co jest powodem wystąpienia hipoplazji szkliwa ważne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia. Jeśli zaobserwujesz u siebie niepokojące objawy, koniecznie zgłoś się zatem do stomatologa. Jak uzupełnić szkliwo na zębach i leczyć hipoplazję? Istnieje kilka sposobów, do których zalicza się:

• infiltrację żywicą tzw. ICON,
• odbudowę zębów przy pomocy materiałów kompozytowych,
• odbudowy protetyczne,
• lakowanie zębów,
• fluoryzację,
• leczenie ortodontyczne, jeśli występują duże wady zgryzu.

Bardzo ważne jest także wdrożenie odpowiedniej diety, eliminującej cukry i produkty kwaśne oraz odpowiednia higiena jamy ustnej.

Bibliografia:

1. D. Olczak-Kowalczyk, A. Turska-Szybka, D. Gozdowski, U. Kaczmarek,  Defekty rozwojowe szkliwa u młodzieży w wieku 18 lat w Polsce: rozpowszechnienie i wybrane czynniki socjodemograficzne. Badania przekrojowe, Nowa Stomatologia, 2/2018.
2. P. Rożniatowski, Zaburzenia mineralizacji twardych tkanek zęba (szkliwo plamkowe, wady genetyczne), Zakład Stomatologii Dziecięcej WUM, 2016.
3. D. Solarek, J. Szczepańska,Powikłania w zębach stałych w wyniku dużych zaniedbań w obrębie uzębienia mlecznego u 4-letnigeo dziecka. Opis przypadku, Nowa Stomatologia, 4/2019.