Choroby przyzębia – rodzaje, przyczyny, objawy i leczenie

Choroby przyzębia mają wpływ na stan całego organizmu. Zwiększają one m.in. ryzyko miażdżycy i schorzeń serca, udarów, chorób nerek, cukrzycy oraz reumatoidalnego zapalenia stawów. Dlatego też warto im zapobiegać, a jeśli się już pojawią – jak najszybciej leczyć. Jakie są objawy chorób przyzębia? I co się do nich przyczynia?

Czym są choroby przyzębia?

Choroby przyzębia to, najprościej rzecz ujmując, wszelkiego rodzaju choroby dziąseł. Dotykają one tkanki otaczające szyjki i korzeń zęba, a także okostną, dziąsło, cement korzeniowy, ozębną oraz kość wyrostka zębodołowego. Jeśli tkanki przyzębia są zdrowe, stanowią pewną barierę, która ochrania korzeń zębów przed wniknięciem bakterii. Utrzymują również zęby w zębodołach oraz amortyzują siły mechaniczne podczas procesu żucia. Problem pojawia się zatem, kiedy są one chore i przestają odpowiednio spełniać swoją funkcję.

Choroby przyzębia stanowią główną przyczynę utraty zębów u pacjentów powyżej 35. roku życia. Proces chorobowy postępuje bardzo powoli, dlatego wiele osób nie wie, że się z takim problemem zmaga. Najczęściej określenie „choroba przyzębia” stosuje się jednak do zapalenia przyzębia. Dziedziną stomatologii, która zajmuje się omawianymi schorzeniami jest tzw. periodontologia.

Choroby przyzębia – rodzaje

Choroby przyzębia można podzielić na dwa rodzaje:

1. choroby dziąseł,
2. choroby przyzębia.

Oba rodzaje chorób można podzielić na osobne podtypy.

Wśród chorób dziąseł można wyróżnić:

• choroby związane z płytką nazębną, choroby modyfikowane przez czynniki ogólnoustrojowe (choroby krwi i zmiany hormonalne), choroby modyfikowane przez leki, choroby związane z zaburzeniami odżywiania,
• choroby związane z infekcją jamy ustnej, różnymi chorobami ogólnoustrojowymi, zmianami genetycznymi i urazowymi.

Choroby przyzębia dzielimy z kolei na:

• przewlekłe zapalenia przyzębia, wśród których można wyodrębnić zapalenia zlokalizowane i uogólnione (w zależności od rozległości choroby) oraz zapalenia łagodne, średniozaawansowane i zaawansowane (w zależności od poziomu zaawansowania),
• uogólnione i zlokalizowane agresywne zapalenia przyzębia,
• zapalenia przyzębia wrodzone, powstałe w wyniku urazów lub występujące w przebiegu chorób ogólnych,
• ostre stany przyzębia, do których zalicza się martwiczo-wrzodziejące zapalenie przyzębia oraz martwiczo-wrzodziejące zapalenie dziąseł.

Przyczyny chorób przyzębia

Zastanawiasz się, jakie są przyczyny chorób przyzębia? Przede wszystkim należą do nich:

• nieodpowiednia higiena (w 90 proc. przypadków),
• bruksizm,
• cukrzyca,
• częste wymioty,
• zaburzenia metaboliczne,
• wady zgryzu,
• mechaniczne uszkodzenia dziąseł,
• brak witamin (chodzi głównie o grupę B i C),
• nieodpowiednio wykonane wypełnienia i uzupełnienia protetyczne.

Na pojawienie się tego typu chorób wpływają również takie czynniki, jak: geny, palenie papierosów, wiek, choroby ogólne, przyjmowane leki, stres.

Choroby przyzębia – objawy

Główne objawy chorób przyzębia to:

• zaczerwienienie dziąseł,
• krwawienie dziąseł (podczas mycia dziąseł i spożywania pokarmów, nawet tych niezbyt twardych),
• obrzęk dziąseł,
• tkliwość dziąseł,
• opuchnięcie dziąseł,
• rozchwianie zębów,
• cofanie się linii dziąsła i powstawanie recesji dziąsła,
• nadwrażliwość szyjek zębowych na zimno i ciepło,
• suchość i niesmak w ustach,
• nieprzyjemny zapach z ust.

Choroby przyzębia – leczenie

Jak leczyć choroby przyzębia? W sytuacji, gdy dojdzie do stanu zapalnego, trzeba natychmiast zadbać o higienę jamy ustnej. Jest to o tyle istotne, że żadne leczenie stomatologiczne nie da efektów, jeżeli zignoruje się mycie zębów.

Następnie trzeba wybrać się do stomatologa (który może cię skierować do periodontologa). W pierwszej kolejności powinien on usunąć złogi nazębne. Jeśli chodzi o złogi naddziąsłowe, może to zrobić skalerem oraz kiretą. Skaler to urządzenie, które emituje dźwięki lub ultradźwięki i w ten sposób rozbija złogi kamienia, niszcząc ściany komórek bakteryjnych. Minimalizuje też ilość drobnoustrojów, które wywołują stany zapalne. Kireta to z kolei narzędzie ręczne, którą również można usuwać kamień, ale wówczas zabieg jest znacznie dłuższy i mniej bezpieczny.

Jeśli złogi poddziąsłowe zajmują spory obszar, należy przeprowadzić zabieg periodontologiczny. Na czym on polega? Lekarz podczas jego wykonywania odwarstwia (odkleja) błonę śluzową od okostnej kości, która jest zlokalizowana pod nią. Dzięki temu można zapewnić lepszą widoczność podczas zabiegu i usunąć cały kamień. Zabieg tego typu przeprowadza się jednak dopiero wtedy, gdy higiena jamy ustnej utrzymuje się na odpowiednim poziomie. Dentysta przeprowadza więc najpierw higienizację, a następnie poleruje powierzchnie zębów i aplikuje na nie preparat fluorowy.

Czasem, na ostatnim etapie leczenia, pacjenci decydują się na zabieg chirurgiczny, którego celem jest pokrycie obszarów, od których odsunęło się dziąsło, czyli recesji. Zdarza się, że lekarz przepisuje antybiotyki lub chemioterapeutyki w ramach terapii uzupełniającej – pomagają one usuwać niechciany kamień.

Źródła:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK554590/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16298220/