Bulimia – przyczyny, objawy, leczenie

Bulimia, zwana także „wilczym głodem” czy „żarłocznością psychiczną”, to jedno z najniebezpieczniejszych zaburzeń odżywiania, odmiana łaknienia wzmożonego. Jakie są przyczyny pojawienia się tych zaburzeń odżywiania? Z jakimi objawami zmaga się bulimik (bulimiczka)? I jak leczyć bulimię? Wyjaśniamy. 

Czym jest bulimia?

Bulimia to choroba związana z zaburzeniami odżywiania. Chorująca na bulimię osoba objada się – kompulsywnie, ale przez krótki czas. Po tym najczęściej następuje zwrócenie spożytego posiłku. Wymioty są prowokowane. Wszystko po to, by bulimiczka bądź bulimik oczyścili swój organizm i nie doprowadzili do wchłonięcia kalorii. Osoba chorująca na bulimię chce być najedzona, ale i (przesadnie) szczupła. Ale czym właściwie jest bulimia?

Nazwa „bulimia” pochodzi od słowa „bulimis”, co oznacza „byczy głód”. Choroba ta do 1979 roku traktowana była jako jeden z objawów anoreksji. Dopiero później zauważono pomiędzy nimi różnice i wyodrębniono dwie jednostki chorobowe. Obecnie specjaliści uważają, że występuje ona 4-6 razy częściej niż anoreksja.

Bulimia, nazywana też „żarłocznością psychiczną”, polega na napadach tzw. żarłoczności, którym towarzyszy utrata kontroli nad ilością spożywanych przez siebie kalorii. Napad jest krótkotrwały.

Ogromne porcje jedzenia składają się z różnorodnych, często niezdrowych produktów. Kiedy łaknienie zostaje zaspokojone, pojawia się poczucie winy, które prowadzi do przynoszących ulgę zachowań kompensacyjnych. Chorzy stosują głodówki, diuretyki, środki przeczyszczające, lewatywy lub nadmierne ćwiczenia fizyczne.

Bulimia przeczyszczająca

Bulimia dzieli się na dwa typy. Jednym z nich jest typ przeczyszczający. Mówimy o nim wtedy, gdy bulimik czy bulimiczka po napadzie obżarstwa prowokuje wymioty, łyka środki przeczyszczające czy leki moczopędne.

Bulimia nieprzeczyszczająca

Drugim typem bulimii jest bulimia nieprzeczyszczająca. Nazywamy tak stan, w którym osoba zmagająca się z bulimią po napadzie obżarstwa nie wymusza wymiotów, a jedynie decyduje się na głodówkę bądź innego rodzaju ścisłą dietę.

Różnice pomiędzy bulimią a anoreksją

Czym różni się bulimia od anoreksji? Osoba chorująca na bulimię wcale nie musi być szczupła. Często zdarza się, że bulimik czy bulimiczka ma prawidłową masę ciała albo zmaga się z nadwagą. W bulimii reżim dietetyczny przeplata się z napadami obżarstwa – bez kontroli, które pojawiają się minimum 2 razy w tygodniu. W anoreksji natomiast reżim dietetyczny obowiązuje osobę chorą nieustannie i przeplatany jest z okresami głodówki.

Kolejne różnice pomiędzy anoreksją a bulimią? Bulimik (bulimiczka) prowokuje wymioty, często też stosuje lewatywy. Anorektyk (anorektyczka) zazwyczaj tego nie robi, skupia się na głodzeniu się.

Możliwe przyczyny bulimii

Do rzadkich, somatycznych czynników, które wywołują bulimię, zalicza się:

• niedoczynność przysadki lub nadnerczy,
• nadczynność przytarczyc,
• niewyrównaną cukrzycę,
• wzmożone ciśnienie śródczaszkowe,
• niedokrwistość złośliwą,
• zaburzenia witaminowe,
• choroby przewodu pokarmowego.

Badania sugerują też, że bulimia może mieć podłoże genetyczne. Predyspozycje do zachorowania występują także u osób z rodzin, w których ktoś cierpiał z powodu depresji lub otyłości.

Objawy bulimii

Bulimia jest chorobą przewlekłą, którą ciężko wykryć. W początkowym stadium chore osoby starają się bowiem ukryć swoje objawy. Z czasem tracą kontrolę nad swoim ciałem. Przybierają na wadze. Dokucza im zmęczenie, ospałość i zły nastrój. Do tego dołącza frustracja wywoływana głodem, który zaczyna pojawiać się nawet chwilę po obfitym posiłku.

Konsekwencje bulimii

Bulimia to choroba, która ma silne konsekwencje – zarówno te fizyczne, jak i psychiczne. Osoba chorująca na bulimię często ma stany lękowe i nastroje depresyjne. „Wilczy głód” powoduje niepokój, utrudnia kontakty ze znajomymi i rodziną.

Częste wymioty powodują erozję szkliwa zębów, nierzadko pojawia się też zapalenie ślinianek. Skutkiem niedożywienia jest także niedociśnienie, zaburzenia elektrolitowe czy nasilone pragnienie.

U bulimików i bulimiczek pojawia się zgaga, refluks, stany zapalne jelit. Wszystkie te dolegliwości spowodowane są kompulsywnym jedzeniem i zbyt dużą ilością spożywanych posiłków. Organizm nie jest w stanie ich strawić. U kobiet bulimiczek skutkiem choroby są także nieregularne miesiączki. Zdarza się nawet, że kobiety zmagają się z zanikiem okresu.

Konsekwencje bulimii to także:

• możliwe niedobory białkowe,
• awitaminoza,
• pęknięcia naczynek krwionośnych w gałkach ocznych,
• nadmierne rozciągnięcie żołądka połączone z nieustannym uczuciem dyskomfortu w jamie brzusznej,
• stany zapalne jelit,
• odwodnienie,
• obniżone libido,
• poczucie upokorzenia i wstydu, nienawiść do swojego ciała.

Leczenie bulimii

W leczeniu bulimii konieczna (i najważniejsza!) jest zmiana zaburzonego obrazu własnej osoby. Najczęściej stosuje się psychoterapię połączoną z farmakoterapią. Do terapii zaburzeń odżywiania zaliczamy także edukację żywieniową oraz dietoterapię.

W zależności od konkretnego przypadku, leczenie bulimii może trwać od kilku miesięcy do kilku lat. 

Kto leczy bulimię? Leczeniem bulimii zajmuje się najczęściej lekarz psychiatra, internista, psycholog oraz dietetyk.