Kleszczowe zapalenie mózgu – jak się objawia, czym jest spowodowane, jak wygląda leczenie?

Kleszczowe zapalenie mózgu to wirusowe zapalenie mózgu spowodowane ukąszeniem kleszcza. Wywoływane jest najczęściej przez wirusa z grupy B, który zostaje przez insekta wprowadzony do organizmu człowieka. Wirus atakuje mózg i układ nerwowy człowieka. Zabezpieczeniem przed chorobą jest szczepienie, które uodporni organizm.

Kleszcze – niebezpieczny pajęczak

Kleszcze zamieszkują łąki i lasy. Ich aktywność zależy od czynników klimatycznych. W porównaniu z innymi krajami Europy w Polsce jest ich stosunkowo najwięcej. Typowymi miejscami ukąszenia u człowieka są głowa, uszy, zgięcia stawów, ręce i nogi. Ze względu na znieczulające właściwości śliny kleszczy ugryzienie często nie zostaje nawet zauważone.

Objawy kleszczowego zapalenia mózgu

Kleszczowe zapalenie mózgu może przebiegać bezobjawowo, łagodnie lub ciężko prowadząc do kalectwa a nawet śmierci, jak podaje Główny Inspektorat Sanitarny. Objawy choroby występują najczęściej po mniej więcej dziesięciu dniach i przypominają objawy grypy. Występują one dwuetapowo.

Faza 1 (trwa 4 – 14 dni), towarzyszą jej:

• temperatura do 38 stopni,
• złe samopoczucie, narastające osłabienie,
• bóle głowy i karku,
• bóle mięśni, kończyn,
• bóle gałek ocznych.

Faza 2 (neurologiczna), jej objawy to:

• wysoka gorączka, nawet do 40 stopni,
• silne bóle głowy,
• nudności, wymioty,
• objawy oponowe,
• bóle mięśni i stawów,
• sztywność karku,
• utrata przytomności.

Kleszczowe zapalenie mózgu – leczenie

Przyczynowe leczenie kleszczowego zapalenia mózgu nie istnieje. Leczy się objawy wywołane wirusem. Zwykle ustępują po dwóch-trzech tygodniach.

Powikłania po kleszczowym zapaleniu mózgu

Choroba może doprowadzić do śmierci i charakteryzuje się wysokim ryzykiem powikłań. Najczęstsze stwierdzone następstwa pochorobowe to:

• niedowłady,
• depresje,
• zanik mięśni,
• stałe bóle głowy,
• porażenia nerwów czaszkowych lub nerwów obwodowych,
• zaburzenia psychiczne.

Profilaktyka kleszczowego zapalenia mózgu

Najskuteczniejszą obroną jest zapobieganie, które sprowadza się do ostrożności. Zaleca się dokładne przejrzenie ciała po każdej wizycie w lesie. By zmniejszyć niebezpieczeństwo zarażenia, kleszcze należy usuwać możliwie szybko. Wystarczy chwycić pęsetą za główkę owada i pociągnąć. Miejsce ukłucia należy zdezynfekować.

Szczepienia na kleszczowe zapalenie mózgu

Dla osób szczególnie narażonych na atak kleszczy zalecane są szczepienia ochronne. Do grupy podwyższonego ryzyka należą wszyscy, którzy przebywają lub zamierzają przebywać w terenach zalesionych.

Wysoka temperatura i wilgotność otoczenia podnosi aktywność kleszczy. Najlepsze warunki klimatyczne występują w Polsce w okresie od wczesnej wiosny (przełom marca i kwietnia) do wczesnej jesieni (koniec września). Owady najliczniej zamieszkują województwo podlaskie, warmińsko-mazurskie i zachodniopomorskie.

Kiedy najlepiej zaszczepić się przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu?

Jak podaje Główny Inspektorat Sanitarny, szczepienie warto wykonać zimą lub wczesną wiosną, zanim rozpocznie się aktywność kleszczy. Aby skutecznie się ochronić, należy przyjąć 3 dawki szczepienia pierwotnego oraz dawki przypominające co 3-5 lat.