Bor – funkcje, zapotrzebowanie, źródła w diecie, niedobór

Bor to pierwiastek śladowy, potrzebny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Właściwości zdrowotne boru związane są z poprawą funkcji mózgu, łagodzeniem zapalenia stawów i zwiększeniem wchłaniania magnezu. Jakie jest zapotrzebowanie na bor i czy niedobór boru w organizmie jest groźny?

Co to jest bor?

Bor (B) to pierwiastek chemiczny z grupy półmetali. W naturze bor nie występuje jako wolny pierwiastek, tylko w postaci związków boru, np. boraksu. Jest to pierwiastek śladowy, a zatem obecność niewielkich ilości tego pierwiastka jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Rola boru w organizmie

Bor jest pierwiastkiem odgrywającym istotną rolę w regulowaniu przebiegu procesów metabolicznych. Bor w organizmie wykazuje działanie przeciwzapalne, wspomaga gojenie się ran. Ważną funkcją boru w organizmie jest aktywacja hormonów, m.in. estrogenu. Bor reguluje metabolizm witaminy D, wapnia, magnezu, fosforu i fluoru, przez co znajduje zastosowanie w profilaktyce osteoporozy i chorób reumatycznych. Ponadto bor odpowiada za stabilność błon komórkowych, prawidłowe funkcjonowanie układu trawienia oraz układu nerwowego.

Dobowe zapotrzebowanie na bor

Nie ustalono zalecanego dziennego zapotrzebowania na bor. Dieta dostarcza zazwyczaj około 3 mg boru na dobę, a bezpieczna dawka dzienna boru nie powinna przekraczać 20 mg na dobę.

Zwiększone zapotrzebowanie na bor

Większe zapotrzebowanie na bor wykazują kobiety w okresie okołomenopauzalnym. Wynika to z faktu, że bor zwiększa poziom estrogenów w organizmie, co jest szczególnie istotne w okresie menopauzy, charakteryzującym się spadkiem poziom żeńskich hormonów płciowych.

Naturalne źródła boru w diecie

Bor można dostarczyć organizmowi dzięki odpowiednio zbilansowanej diecie, a także suplementacji. Najbogatsze źródła boru w pożywieniu to owoce, zwłaszcza suszone, m.in. rodzynki, jabłka, gruszki, zielona warzywa liściaste, orzechy, pełne ziarna zbóż.

Niedobór boru w organizmie

Niedobór boru w organizmie może sprzyjać rozwojowi licznych zaburzeń zdrowotnych. Najistotniejsze z nich to:

• demineralizacja kości i zębów
• rozwój próchnicy i osteoporozy
• zaburzenia koncentracji
• obniżenie poziomu testosteronu.

Nadmiar boru w organizmie

Przedawkowanie boru dostarczanego wraz z dietą nie jest możliwe, gdyż bor nie jest magazynowany w organizmie. Kiedy można przedawkować bor? Suplementy zażywane w nieprawidłowy sposób, dostarczające więcej niż 100 mg boru dziennie, mogą wywoływać takie efekty boczne jak: nudności, wymioty, biegunki, wysypka, otępienie.

Bor – przeciwwskazania do zażywania

Przeciwwskazaniem do stosowania boru jest m. in. rak piersi czy macicy – bor może naśladować działanie estrogenów. Kolejnym przeciwwskazaniem są choroby nerek.

Bibliografia:

Pizzorno L., Nothing boring about boron; Integr Med Aug 2015