Pachymetria – co to jest? Jak czytać wyniki CTT? Jak wygląda badanie?

Pachymetria to metoda diagnostyczna, która pozwala sprawdzać grubość rogówki oka. Parametr ten ma ogromny wpływ na ciśnienie wewnątrzgałkowe. Zazwyczaj badanie to wykonuje się u pacjentów z jaskrą lub jej podejrzeniem. Jak wygląda pachymetria? I jak czytać jej wyniki?

Pachymetria – co to jest?

Pachymetria, określana też mianem „CCT”, to badanie diagnostyczne, dzięki któremu można zmierzyć grubość rogówki. Pozwala ono dowiedzieć się, czy ciśnienie śródgałkowe nie jest zbyt wysokie lub zbyt niskie za sprawą nadmiernie grubej lub nadmiernie cienkiej rogówki. Pachymetria zwykle przeprowadzana jest przed tonometrią, a więc badaniem ciśnienia wewnątrzgałkowego. 

Pachymetria – jak wygląda badanie?

Pachymetrię przeprowadza się przy pomocy pachymetru. Można to badanie wykonać na dwa sposoby. 

Pachymetria dotykowa 

W tej metodzie wykorzystuje się pachymetr ultradźwiękowy. Końcówka aparatu powinna stykać się z rogówką pacjenta. Na początku podaje się jednak do oczu badanej osoby krople znieczulające, następnie pacjent powinien usiąść na krześle, koncentrując wzrok na punkcie, który ma przed sobą. Nie może ona mrugać ani poruszać gałkami ocznymi. Następnie lekarz wprowadza do pachymetra dane pacjenta, biorąc pod uwagę m.in. zmierzone ciśnienie śródgałkowe. Później wykonuje on kilka pomiarów centralnej grubości rogówki, przykładając do oczu pacjenta specjalna głowicę, na którą aplikuje wcześniej żel ułatwiający przewodnictwo fal. Całe badanie przebiega bezboleśnie. Jego wyniki się uśrednia. 

Pachymetria bezdotykowa

Do przeprowadzenia pachymetrii bezdotykowej stosuje się laserową tomografię rogówki. Ten sposób również umożliwia sprawdzenie grubości rogówki w jej centralnym punkcie, a następnie przygotowanie mapy całej jej grubości. Pozwala też dostrzec również wszelkie nieprawidłowości w obrębie rogówki. Aby wykonać badanie, pacjent także siada na krześle i kieruje wzrok na określony punkt. Nie dotyka się tu żadnym urządzeniem do rogówki, dzięki czemu jest to metoda całkowicie bezpieczna i nie ma przy niej ryzyka podrażnień czy infekcji. Nie trzeba również podawać znieczulenia, a pomiary są bardzo precyzyjne. Metoda bezdotykowa pozwala również zbadać przy okazji całą przednią strukturę oka, a więc np. głębokość jego przedniej komory. 

W przypadku obu metod badanie trwa maksymalnie 3 minuty. Wyniki otrzymuje się od razu po jego wykonaniu, wraz z wyliczoną dla każdego oka wartością ciśnienia śródgałkowego.

Wskazania do pachymetrii

Jakie są wskazania do wykonania pachymetrii? Oto one: 

• podejrzenie nadciśnienia ocznego, 
• podejrzenie jaskry, 
• zbliżająca się operacja w obrębie rogówki, 
• podejrzenie stożka rogówki, 
• podejrzenie innych chorób rogówki, 
• ocena prawidłowego przylegania soczewek kontaktowych do rogówki, 
• zbliżająca się laserowa korekcja wzroku. 

Przeciwwskazania do badania rogówki oka

Czy istnieją jakieś przeciwwskazania do pachymetrii? Jak się okazuje: nie. Badanie można wykonywać nawet u dzieci, kobiet w ciąży, jak również i seniorów. Należy jednak zaznaczyć, że nie każde dziecko umie współpracować podczas pachymetrii z lekarzem. Przed badaniem trzeba powiedzieć lekarzowi także o ewentualnych schorzeniach oczu oraz urazach, a także zabiegach chirurgicznych, uczuleniach na składniki kropel itd.

Przygotowania do pachymetrii

Badanie nie wymaga żadnych wcześniejszych przygotowań. Bez problemu można więc przed jego wykonaniem pić i spożywać posiłki, a także zażywać leki. Należy jedynie przystąpić do niego bez okularów i soczewek kontaktowych. Warto tez zabrać ze sobą wcześniejsza dokumentację medyczną. 

Jak czytać wyniki pachymetrii?

Zastanawiasz się, jak czytać wyniki pachymetrii? Należy w nich uwzględnić m.in. rasę pacjenta, ponieważ rogówka w centralnej części powinna mieć grubość 545 μm, ale tylko u osób rasy białej. U pacjentów rasy czarnej jest ona cieńsza, natomiast u przedstawicieli rasy żółtej – grubsza. 

Na wynik pachymetrii wpływa wartość ciśnienia wewnątrzgałkowego. Im cieńsza jest rogówka, tym jest ono wyższe. Tymczasem powinno ono wynosić od 10 do 21 mm Hg. Warto jednak pamiętać, że zmienia się ono w ciągu dnia, a najwyższe jest rano – wynika to z tego, że po obudzeniu tkanka jest lekko obrzęknięta. 

Cena pachymetrii

Koszt pachymetrii u okulisty wynosi średnio od 30 do 100 zł w przypadku jednego oka. Warto jednak zaznaczyć, że metoda bezdotykowa jest droższa od dotykowej. W większości gabinetów przeprowadza się badanie ultrasonografem, tomografy laserowe posiada u siebie mniejsza liczba lekarzy. 

Źródła:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1474520/ (dostęp: 13.10.22) 
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8874255/ (dostęp: 13.10.22)