Co to jest demiseksualizm? Orientacja podszyta emocjami

Demiseksualizm to stosunkowo nowy termin, który zaczął się pojawiać w mediach oraz w publikacjach naukowych dopiero w drugiej dekadzie XXI wieku. Czym charakteryzują się osoby demiseksualne? Co je odróżnia, a co łączy z ludźmi aseksualnymi? Czy demiseksualizm pojawia się w kulturze popularnej?

Demiseksualizm – co to znaczy? 

Demiseksualizm dotyczy ludzi, którzy czują pociąg seksualny wyłącznie w sytuacji, kiedy z drugą osobą łączy ich silna relacja, mocna więź emocjonalna. Nie ma tutaj zatem mowy o spontanicznym seksie dla przyjemności fizycznej – człowiek demiseksualny potrzebuje również innych bodźców. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że termin ten może dotyczyć zarówno osób heteroseksualnych, homoseksualnych, jak i biseksualnych.

Samo pojęcie demiseksualizmu pochodzi z języka łacińskiego, gdzie –demi oznacza „pół”. W encyklopedii LGBT możesz znaleźć definicję wskazującą na to, że demiseksualizm opiera się na odczuwaniu pociągu seksualnego wobec innych osób tylko w sytuacji, gdy zostanie nawiązana więź emocjonalna.  W praktyce pociąg seksualny pojawia się tutaj dopiero w momencie, gdy zawiązana zostanie nić przyjaźni i zrozumienia, a nie w oparciu o atrakcyjność fizyczną.

Najważniejsze cechy osób demiseksualnych 

Osoby demiseksualne często są uznawane przez otoczenie za aseksualne, czy też oziębłe. Jak już jednak wspomniano, pociąg seksualny u takich ludzi jest odczuwany dopiero w sytuacji, gdy zostanie zbudowana więź emocjonalna. Do tego czasu faktycznie może się wydawać, że masz do czynienia z człowiekiem całkowicie niezainteresowanym relacjami romantycznymi.

W związku najważniejsza jest dla nich przyjaźń, czyny, rozmowy, intymność i zaangażowanie emocjonalne. Z kolei namiętność, erotyzm czy ogólnie pojęta cielesność schodzą na dalszy plan. Tym samym, zanim nie zostanie nawiązana więź emocjonalna, nie pojawi się ani miłość, ani akt współżycia.

Dla osób demiseksualnych takie zjawiska jak przypadkowy seks, włączenie się w relację romantyczną z nowo poznaną osobą albo towarzyskie spotkania w celach intymnych nie są atrakcyjne. U tej grupy nie pojawia się zresztą typowy pociąg erotyczny czy seksualny do nowych ludzi ani miłość od pierwszego wejrzenia. Tutaj w grę wchodzi dłuższa znajomość, a także koncentracja na przyjaźni i wzajemnym zrozumieniu. Tym samym takie osoby potrafią odczuwać pożądanie, jednak potrzebują statystycznie więcej czasu niż inni na to, aby zaangażować się w bardziej intymną relację z drugim człowiekiem.

Czym różnią się osoby demiseksualne od aseksualnych?

Jak już wspomniano, zdarza się, że demiseksualizm jest mylnie utożsamiany z aseksualizmem. W rzeczywistości pojęcia te cechują się nieco innym podejściem do tworzenia związków i relacji romantycznych. W przypadku osób aseksualnych nie dochodzi do pojawienia się pożądania seksualnego i nie ma miejsca na erotykę bez względu na inne czynniki.  

Z kolei osoby demiseksualne potrzebują trochę więcej czasu na to, aby zdecydować się na związek lub współżycie z drugim człowiekiem. W tej grupie pojawia się również pożądanie seksualne i zainteresowanie erotyczne drugą osobą, ale bazujące na relacji, a nie na wyglądzie.

Problemy osób demiseksualnych 

Demiseksualizm w literaturze naukowej i mediach omawiany jest stosunkowo od niedawna. Właśnie dlatego sama orientacja nie jest jeszcze dobrze poznana, chociaż takie jednostki istnieją od dawna i nie jest to niczym nowym. Dotychczasowe badania wykazały, że wśród osób demiseksualnych często występuje depresja – czują się one niezrozumiane i odczuwają wysoki poziom lęku.

Kolejnym problemem osób demiseksualnych jest potencjalna trudność z rozróżnianiem przyjaźni od relacji romantycznej. Niestety może to powodować brak zrozumienia ze strony innych ludzi, bo przyjaźń nie zawsze jest rozumiana jako kluczowy element budowy związku. Druga osoba może poczuć się odtrącona, ponieważ będzie jej zależało na relacji intymnej, bardziej erotycznej, a nie na komitywie. W takim wypadku mogą pojawić się więc problemy komunikacyjne. 

Dla osób demiseksualnych szczególne znaczenie ma także dyskusja na temat relacji, odpowiednie przygotowanie do aktu seksualnego, a także koncentracja na emocjach, przyjaźni i tworzeniu więzi. Czasami budzi to niechęć ze strony innych ludzi, zwłaszcza tych nastawionych na szybkie zaspokojenie swoich potrzeb. Niestety osób demiseksualnych nie da się rozpoznać w łatwy sposób. Zdarza się nawet, że same nie zdają sobie sprawy z własnej orientacji seksualnej, ponieważ uznają swoje zachowania za standardowe, a nie zawsze tak jest.

Demiseksualizm w kulturze popularnej 

Jodi McAllister w badaniach dotyczących literatury romantycznej wzięła pod lupę demiseksualizm. Zauważyła, że bohaterowie powieści często najpierw odczuwają miłość do drugiego człowieka i zaangażowanie emocjonalne, a dopiero później pojawiają się akty seksualne. Dotyczy to jednak głównie kobiet, rzadziej mężczyzn.  

Zatem śmiało można uznać, że bohaterki z takich książek jak „Duma i Uprzedzenie” czy „Rozważna i romantyczna” autorstwa Jane Austen przejawiają demiseksualizm. Jednocześnie Jodi McAllister zauważyła, że takie zachowania pojawiają się także we współczesnej literaturze, na przykład w „Pięćdziesięciu twarzach Greya” autorstwa E.L. James.

Dla wielu osób pojęcie demiseksualizmu brzmi obco, bo nie jest szeroko znane, jednak w rzeczywistości to zjawisko występuje od dawna i dotyczy części populacji. Osoby demiseksualne kierują się swoimi potrzebami, wolą relacje monogamiczne, a także te powstałe z przyjaźni. Tak naprawdę demiseksualizm przedstawiany był dotychczas w wielu filmach, serialach i książkach, chociaż wtedy go nie nazywano. Nie jest także odstępstwem od normy i nie powinien budzić niechęci czy nietolerancji ze strony społeczeństwa.

Bibliografia 

1. Chojnacka, B., Sielicka, E., Tichy, M. P, Diagnoza przemocy wobec osób LGBT+ w Województwie Zachodniopomorski, Raport 2021. 
2. Strzelczak, A., Tożsamość osób aseksualnych a ich funkcjonowanie w bliskich związach. Praca doktorska, 2019.  
3. Witalisz, A., Polish LGBTQ+-related anglicisms in a language contact perspective. Studia Anglica Posnaniensia, 2021, 56: 631-653.