Czerwone plamy na ciele – nieestetyczny defekt czy objaw choroby?

Czerwone plamy na ciele to na ogół problem natury estetycznej. Często towarzyszą im jednak dodatkowe dolegliwości, takie jak świąd, pieczenie lub łuszczenie, które skutecznie potrafią uprzykrzyć codzienne czynności. Co jest powodem ich powstawania? Czy czerwonymi plamami na ciele, wysypką lub krostkami powinnaś się przejmować? Kiedy zwrócić się o pomoc do specjalisty? Sprawdź! 

Co to są czerwone plamy na ciele? 

Czerwone plamy na ciele to zmiany skórne, które przybierają postać wykwitów różniących się od pozostałej jej części barwą lub strukturą. Wykwit poza wyraźnie innym kolorem może być bowiem dodatkowo bardziej suchy niż skóra wokół, swędzieć lub wystawać poza poziom otaczającej skóry. Dodatkowo może on przyjmować postać grudek bądź krostek. 

Czerwone plamy na ciele są przede wszystkim zmianami nieestetycznymi, budzącymi w wielu przypadkach poczucie psychicznego dyskomfortu. Mogą jednak wywoływać inne nieprzyjemne doznania np. świąd, a niekiedy nawet ból. Czy warto konsultować je z lekarzem? Choć powody ich powstawania mogą być stosunkowo błahe, czerwone plamy na ciele mogą być także objawem poważniejszych kłopotów zdrowotnych. Warto więc dokładnie im się przyglądać, a jeśli mimo upływu czasu nie znikają lub – co gorsza – ich ilość lub wielkość się powiększa, skonsultować ze specjalistą. 

Skąd się biorą plamy na skórze? 

Co może być powodem pojawienia się czerwonych plam na ciele? Jest ich całe mnóstwo. Oto kilka z nich.: 

Stres, silne emocje i menopauza  

Stres, definiowany w literaturze jako nadmierna w stosunku do potrzeby reakcja organizmu na czynniki zewnętrzne, ma ogromny wpływ na wygląd i kondycję skóry. Specjaliści podkreślają, że nie pozostaje on bez znaczenia na diagnozowane dermatozy tj. trądzik pospolity, różowaty, łuszczycę czy atopowe zapalenie skóry. Silne emocje i stres powodują też nagłe pojawienie się czerwonych plam na ciele, głównie na szyi, dekolcie i twarzy. Skąd się biorą? Wszystko to za sprawą podwyższenia ciśnienia tętniczego i rozszerzenia naczyń krwionośnych. Nagłe pojawienie się czerwonych plam, którym dodatkowo towarzyszy uczucie gorąca, możesz zaobserwować także w okresie menopauzy.   

Wysypki alergiczne 

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry to jeden z najczęstszych diagnozowanych obecnie objawów klinicznych alergii kontaktowej. Uczulać mogą zarówno mieszanki zapachowe jak i konserwujące w mydłach, balsamach i perfumach. Właściwości silnie alergizujące ma też nikiel, kobalt, chrom, które obecne są w biżuterii czy oprawkach okularów. Uczulają również barwniki, które występują w odzieży. Najczęstszym objawem alergii kontaktowej są zmiany skórne w postaci zaczerwienienia lub rumienia, które wyglądają po prostu jak czerwone plamy. Niekiedy towarzyszy im świąd, a często także nadmierne wysuszenie naskórka. 

Potówki i uczulenie na słońce 

Czerwone plamy na twarzy, szyi, dekolcie, przedramionach i dłoniach to częsty objaw reakcji alergicznej na promienie UV, nazywanej potocznie „uczuleniem na słońce”. Fotodermatozy powstają na skutek nieprawidłowości genetycznych, metabolicznych lub w związku z wpływem czynników zewnętrznych np. leków lub kosmetyków. Objawiają się na ogół po dobie lub dwóch od momentu ekspozycji na słońce. Plamom towarzyszą często także charakterystyczne grudki i uciążliwy świąd. 

AZS, łuszczyca i inne dermatozy 

Czerwone plamy na ciele pojawiają się często w przebiegu różnych dermatoz, czyli chorób skóry. Czerwone plamy i małe grudki oraz towarzyszące im łuszczenie, a także świąd skóry to typowy objaw atopowego zapalenia skóry, czyli przewlekłego i nawrotowego schorzenia dermatologicznego. Plamy łuszczycowe to zaś czerwone i swędzące plamy, które pojawiają się głównie na kolanach, łokciach, ale też na stopach czy dłoniach. 

Czerwone plamy na skórze głowy, które wprawdzie nie są zbyt widoczne, ale ze względu na towarzyszące im złuszczanie naskórka bardzo uciążliwe są częstym objawem łojotokowego zapalenia skóry. Jeśli pojawiają się zaś one na twarzy, głównie jako okrągłe plamy na skórze policzków, mogą świadczyć o trądziku różowatym.  

Infekcje wirusowe i bakteryjne 

Jeśli czerwonym swędzącym plamom na ciele towarzyszą dodatkowe objawy w postaci podwyższonej temperatury ciała, bólu gardła lub kaszlu możesz cierpieć na infekcję wirusową bądź bakteryjną. Wysypka na brzuchu i dłoniach, która zlewa się w duże czerwone plamy to m.in. objaw szkarlatyny wywołanej zakażeniem paciorkowcem. Swędzące krostki lub pęcherzykowata wysypka na jednej stronie ciała mogą być z kolei wynikiem ospy wietrznej, czyli choroby o podłożu wirusowym.  

Plamy wątrobowe – czy świadczą o chorobach wątroby? 

W kontekście plam na ciele często pojawia się wątek tzw. plam wątrobowych, które zdaniem wielu zwiastują kłopoty z kondycją tego narządu. Plamy wątrobowe nie mają jednak nic wspólnego z pracą wątroby, ale są zmianami o charakterze przebarwień, które pojawiają się jako naturalny efekt starzenia się skóry. Czynnikiem wpływającym na ich ilość na ciele oraz wielkość jest zaś częstotliwość ekspozycji na słońce. Stąd plamy wątrobowe najczęściej powstają na twarzy, dłoniach i przedramionach. 

Czerwone plamy na ciele – jak je leczyć? 

Czerwone plamy na ciele to w wielu przypadkach uciążliwy problem – natury estetycznej, ale nie tylko. Jak je leczyć? Przede wszystkim konieczne jest zdiagnozowanie przyczyny ich powstania. Jeśli wywołuje je czynnik emocjonalny, warto nauczyć się opanowywać stres, np. stosując techniki oddechowe lub korzystając z pomocy terapeuty. W przypadku wysypek alergicznych konieczne jest określenie alergenu i jego wyeliminowanie.  

Jeżeli powodem wystąpienia czerwonych plam na ciele są dermatozy, konieczne jest zastosowanie indywidualnie dobranej przez dermatologa kuracji. Jeśli plamy, krostki i wysypki pojawiają się zaś na skutek zakażenia bakteryjnego lub wirusowego, konieczne jest zastosowanie farmakoterapii.  

Bibliografia: 

1. Bulanda M., Wojtyna A., Madej W., Czarnobilska M., Szałkowska J., Leśniak M., Leszczyńska I., Bulanda D., Czarnobilska E., Narastający problem alergii kontaktowej i alergicznego kontaktowego zapalenia skóry u dzieci i dorosłych, Przegląd Lekarski 2018, 75, 05. 
2. Galas N., Fotodermatozy – uczulenia na słońce, Kosmetologia Estetyczna 2015, 4. 
3. Pawlicka M., Wpływ stresu na wygląd skóry, Kosmetologia Estetyczna 2019, 4. 
4. Woldan-Tambor A., Zawilska J. B., Atopowe zapalenie skóry (AZS) – problem XXI wieku, Farmacja Polska 2009, nr 11.