Zgaga przed okresem i ból żołądka, czyli nietypowe objawy PMS

Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) wiąże się z całą gamą nieprzyjemnych objawów pojawiających się na kilka dni przed menstruacją. Jednym z nich jest zgaga, a także inne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, które tylko pozornie nie mają nic wspólnego z miesiączką. Jakie są przyczyny bólu żołądka i zgagi przed okresem? 

Skąd się bierze zgaga przed okresem?

Podczas cyklu miesiączkowego dochodzi do zmian stężeń hormonów, które wywołują w organizmie różne efekty. W fazie lutealnej – ma miejsce między owulacją a krwawieniem – produkowane i uwalniane są duże ilości progesteronu. Hormon ten jest niezbędny do zagnieżdżenia się zarodka w macicy oraz utrzymania ciąży, jednak dodatkowo wpływa na wiele innych narządów. 

Zgaga przed okresem jest spowodowana wpływem progesteronu na dolny zwieracz przełyku. To struktura, która oddziela przełyk od żołądka i zazwyczaj jest dość mocno zaciśnięta, żeby zapobiec cofaniu się treści pokarmowej. Jednak rosnące stężenie progesteronu rozluźnia mięśnie gładkie dolnego zwieracza przełyku, przez co kwaśna zawartość żołądka może podrażnić przełyk oraz wywołać zgagę. 

Inne przyczyny bólu żołądka przed okresem

W niektórych przypadkach ból żołądka przed okresem może wskazywać na endometriozę, czyli chorobę, w której komórki błony śluzowej macicy są obecne poza tym narządem. Jest ona trudna do zdiagnozowania, a nieleczona prowadzi nawet do bezpłodności. Dlatego, jeśli często doświadczasz omawianych dolegliwości, warto poszukać ich przyczyny.

Na kilka dni przed miesiączką w ścianie macicy produkowane są prostaglandyny – mediatory stanu zapalnego, które wywołują dolegliwości bólowe. Chociaż głównie odpowiadają za skurcze w podbrzuszu, mogą przyczyniać się do bólu także w górnej części brzucha. Ponadto prostaglandyny negatywnie wpływają na pracę jelit. Czasem wywołują wzdęcia, biegunkę i problemy z trawieniem, a to również bywa przyczyną bólu żołądka przed okresem.

Jak złagodzić pieczenie w żołądku przed okresem?

Jeśli uczucie mdłości i zgaga przed okresem nie są bardzo uciążliwe, możesz spróbować złagodzić je domowymi sposobami. Należą do nich: 

• guma do żucia bez cukru – żucie pomaga zneutralizować kwaśną treść żołądka, 
• kisiel z siemienia lnianego – ma on właściwości powlekające i łagodzące, dzięki czemu przyspiesza gojenie się podrażnień przełyku, a także wzmacnia barierę ochronną żołądka, 
• migdały – są znane przede wszystkim kobietom w ciąży, które borykają się ze zgagą z podobnych powodów, co podczas PMS. Pomagają zneutralizować kwaśne pH, więc mogą złagodzić pieczenie w żołądku przed okresem, 
• zioła – wiele roślin ma właściwości poprawiające pracę przewodu pokarmowego oraz łagodzące, które będą przydatne przy problemach przed okresem. Zioła i przyprawy o działaniu korzystnym dla żołądka to m.in. rumianek, imbir, koper włoski, prawoślaz, mięta i kminek, 
• mleko, kefir, maślanka – działają zobojętniająco na treść żołądka, więc mogą złagodzić odczuwanie zgagi przed okresem. 

Dodatkowo w aptekach znajdziesz leki, które pomogą złagodzić zgagę przed okresem. W postaci tabletek do połknięcia dostępne są substancje zmniejszające produkcję kwasu solnego, np. pantoprazol, omeprazol czy famotydyna. Inne preparaty zawierają składniki zobojętniające treść pokarmową, np. sole glinu, magnezu i wapnia, i występują w formie tabletek do żucia. 

Objawy ze strony żołądka przed okresem – mdłości, zgaga czy ból – występują częściej u kobiet, które cierpią na chorobę refluksową przełyku lub mają tendencję do takich dolegliwości. Warto wtedy przyjrzeć się też swojej diecie i stylowi życia. Niektóre czynniki, np. papierosy, alkohol czy stres, mogą dodatkowo nasilać uciążliwe symptomy. 

Bibliografia: 

1. Podgaec S., Gonçalves M. O., Klajner S., Abrão M. S., Epigastric pain relating to menses can be a symptom of bowel endometriosis, Sao Paulo Medical Journal 2008, 126, 242-244. 
2. Tuszyński P.K. (red.), Problemy intymne kobiet. Infekcje, leki bez recepty i antykoncepcja, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2020. 
3. Vărșa R., Ciobanu A., Cimpocaraptis B., Gică C., Botezatu R., Gică N., Panaitescu A., Gastroesophageal reflux disease in pregnancy, Romanian Journal of Medical Practice 2021, 16(3), 28-31.