Kubeczek menstruacyjny – co to takiego? Poznaj jego zalety i wady

Chociaż pomysł na kubeczek menstruacyjny pojawił się już w latach 30. XX wieku, metoda ta zaczęła zyskiwać popularność dopiero 50 lat później. Początkowo w USA, jednak z upływem kolejnych lat kubeczki menstruacyjne podbiły także europejskie rynki. Również w Polsce to coraz bardziej popularna metoda kontroli krwawienia miesiączkowego. Sprawdź, jak działa i do czego służy kubeczek menstruacyjny.

Co to jest kubeczek menstruacyjny?

Na rynku dostępnych jest kilka sposobów na kontrolę krwawienia podczas okresu. Przez wiele lat do wyboru były głównie podpaski i tampony, jednak ostatnio możliwości nieco się poszerzyły. Coraz większą popularność zyskują środki higieniczne wielokrotnego użytku, takie jak specjalna bielizna oraz kubeczki menstruacyjne. 

Kubeczek menstruacyjny to niewielka, wąska miseczka o wysokich ściankach, którą możesz bez wysiłku zginać. Najczęściej wykonany jest z elastycznego materiału, np. silikonu, chociaż czasem wykorzystuje się do jego produkcji także inne tworzywa, m.in. lateks. Podczas okresu kubeczek menstruacyjny umieszcza się w pochwie, gdzie spływa do niego krew miesiączkowa. 

Jak działa kubeczek menstruacyjny? 

W odróżnieniu od podpasek i tamponów kubeczek menstruacyjny nie pochłania krwi miesiączkowej. Zamiast tego zapobiega jej wypłynięciu i magazynuje ją, do momentu, w którym go nie wyjmiesz. Jego elastyczna budowa ułatwia umieszczenie go w pochwie, ponadto prawidłowo założony przysysa się do jej ścianek, dzięki czemu krew nie przecieknie na zewnątrz. 

Kubeczek menstruacyjny wyposażony jest w końcówkę, która ułatwia jego wyjęcie. Po każdej aplikacji trzeba go umyć ciepłą wodą i wysuszyć, a następnie może być ponownie założony. Szczegółowe instrukcje dotyczące korzystania z kubeczka będą zawsze dołączone do opakowania. 

Jak dobrać kubeczek menstruacyjny w odpowiednim rozmiarze? 

Istnieje kilka kształtów oraz rozmiarów kubeczków menstruacyjnych, więc z pewnością uda ci się dobrać odpowiedni dla siebie. Czynniki wpływające na jego dobór to m.in.: 

• wiek, 
• liczba przebytych porodów, 
• obfitość miesiączki, 
• aktywność fizyczna, 
• budowa ciała. 

Mniejszy rozmiar kubeczka menstruacyjnego jest przeznaczony dla kobiet poniżej 30. roku życia lub takich, które nie rodziły naturalnie. Wybierz go także wtedy, kiedy twój okres jest skąpy. Z kolei, jeśli jesteś starsza, masz obfite krwawienia lub urodziłaś dziecko, rozważ zastosowanie większego rozmiaru kubeczka menstruacyjnego. 

Tworzywa wykorzystywane do produkcji tych środków higieny różnią się stopniem twardości i elastyczności. Te bardziej miękkie są uważane za wygodniejsze do aplikacji i późniejszego noszenia. Za to twarde kubeczki mocniej przylegają do ścian pochwy, dzięki czemu ryzyko przecieku jest niższe. 

Jak używać kubeczka menstruacyjnego? 

Zazwyczaj kubeczek menstruacyjny wystarczy opróżniać co 12 godzin, jednak jeśli masz obfity okres, może on wymagać częstszego wyjmowania. Podczas jego użytkowania, najważniejsze jest przestrzeganie zasad higieny: 

• myj ręce przed założeniem oraz wyjęciem kubeczka, 
• opróżniaj go w takich odstępach czasu, jakie są konieczne przy twojej miesiączce, ale nie rzadziej niż co 12 godzin. W ten sposób zminimalizujesz ryzyko rozwoju zespołu wstrząsu toksycznego, który w bardzo rzadkich przypadkach pojawia się u użytkowniczek tamponów i kubeczków. Dochodzi do niego, jeśli w pochwie rozwinie się gronkowiec złocisty, a sprzyja temu m.in. zbyt długie przetrzymywanie wewnątrz krwi miesiączkowej, 
• dokładnie myj kubeczek pod ciepłą wodą z mydłem przy każdym wyjęciu, 
• po każdym okresie wyparz go gorącą wodą, 
• nie odkładaj kubeczka po jego wyjęciu, a przed kolejnym założeniem, zwłaszcza jeśli jesteś w publicznej toalecie. Mogłabyś w ten sposób wprowadzić do pochwy drobnoustroje chorobotwórcze. 

Jeśli kubeczek menstruacyjny przecieka, może być zbyt mały lub za rzadko go opróżniasz. Zdarza się też, że nieprawidłowo założony nie przylega całkowicie do ścianek pochwy. Żeby ułatwić jego odpowiednie umiejscowienie w pochwie, brzegi kubeczka możesz posmarować cienką warstwą żelu nawilżającego na bazie wody. 

Bezpieczeństwo kubeczka menstruacyjnego – opinie ginekologów 

W ostatnich latach coraz więcej słyszy się o kubeczkach menstruacyjnych. Opinie na ich temat są w większości przypadków pozytywne, jednak osoby, które nigdy ich nie stosowały, czują uzasadnioną obawę – w końcu to coś nowego, innego niż znane dotychczas środki higieniczne. Jednak badania pokazują, że ponad 2/3 kobiet, które zaczęły stosować kubeczek, chcą kontynuować jego używanie. 

Wśród ginekologów opinie o kubeczku menstruacyjnym również są pozytywne. Lekarze zwracają uwagę przede wszystkim na przestrzeganie zasad higieny podczas jego aplikacji. Jeśli zostaną one zachowane, użytkowanie tego produktu jest bezpieczne i korzystne dla zdrowia kobiecych dróg rodnych. 

Zalety kubeczka menstruacyjnego 

Kubeczek menstruacyjny ma wiele zalet. Prawidłowo założony nie powinien być w ogóle wyczuwalny, jest więc komfortowym rozwiązaniem. Oczywiście obchodzenie się z nim wymaga nieco praktyki, zwłaszcza zakładanie i zdejmowanie, jednak wystarczy kilka miesiączek, żebyś nauczyła się, kiedy trzeba go opróżnić i jak zrobić to sprawnie. Inne zalety kubeczka menstruacyjnego to: 

• korzystny wpływ na śluzówkę pochwy – kubeczek nie powoduje otarć ani podrażnień. W odróżnieniu od tamponów nie pochłania śluzu, więc ścianki pochwy pozostają odpowiednio nawilżone. Nie wpływa też na jej pH, 
• higiena – krew zebrana w kubeczku nie ma kontaktu z powietrzem aż do momentu jej wylania. Dzięki temu nie utlenia się, więc nie wydziela nieprzyjemnego zapachu, 
• brak ograniczeń – możesz spokojnie iść na plażę czy basen, a kubeczek menstruacyjny pozwoli zachować ci komfort i higienę – nie przecieknie ani nie nasiąknie wodą, 
• wygoda użytkowania – być może na pierwszy rzut oka wydaje się, że kubeczek wymaga więcej wysiłku niż podpaska, jednak to złudne wrażenie. Produkt ten mieści w sobie znacznie więcej krwi, więc jedna aplikacja starcza na dłużej. Świetnie sprawdzi się też u kobiet, które mają obfite miesiączki, 
• koszty – cena kubeczka może wydawać się wysoka, jednak posłuży ci on co najmniej rok, a czasem nawet kilka lat. Jeśli w tym czasie korzystałabyś ze środków jednorazowych, ich koszt byłby nieporównywalnie większy, 
• wpływ na środowisko – jednorazowe środki higieniczne generują ogromne ilości odpadów. Jeden kubeczek starcza na lata, więc jego użytkowanie jest znacznie korzystniejsze dla planety. 

Wady kubeczka menstruacyjnego 

Chociaż kubeczek menstruacyjny to wygodne i bezpieczne rozwiązanie, nie jest pozbawiony wad. Zalicza się do nich m.in.: 

• trudności w użytkowaniu – niektóre osoby, zwłaszcza młode lub takie, które nie uprawiały jeszcze seksu, mogą mieć problem z aplikacją kubeczka. Pierwsze kilka razów bywa problematyczne, jednak z czasem każdy nabiera wprawy, 
• problematyczne opróżnianie – to chyba największa wada kubeczka menstruacyjnego. Jego opróżnienie wiąże się z wylaniem obecnej w nim krwi, co może skończyć się bałaganem. To problem, zwłaszcza jeśli musisz skorzystać z publicznej toalety lub np. jesteś u kogoś z wizytą. Na szczęście praktyka czyni mistrza i po kilku miesiączkach opracujesz odpowiednią technikę, która pozwoli ci wyjąć kubeczek bez trudu, 
• konieczność zachowania zasad higieny – jeśli nie będziesz ich przestrzegać, możesz doprowadzić do rozwoju infekcji dróg rodnych. Dlatego nie spiesz się i zawsze zwracaj uwagę na czystość podczas aplikacji, 
• nie każdy może go używać – kubeczek menstruacyjny sprawdza się w większości przypadków, jednak nie w każdym. Na przykład, jeśli korzystasz z wkładki domacicznej, podciśnienie wytwarzane po jego aplikacji może spowodować jej przesunięcie. Czasami indywidualne różnice w budowie dróg rodnych uniemożliwiają dobór odpowiedniego rozmiaru i kształtu. Kubeczek jest też niewskazany w przypadku stanów zapalnych lub nowotworów układu płciowego. 

Jeśli masz wątpliwości dotyczące tego, czy kubeczek menstruacyjny to rozwiązanie dla ciebie, porozmawiaj o tym ze swoim ginekologiem. Nie zrażaj się też, jeżeli zakupiony produkt nie spełnia twoich oczekiwań. Może to wynikać ze złego rozmiaru, kształtu lub tworzywa, z jakiego jest wykonany. Czasami wybór idealnego kubeczka wymaga kilku eksperymentów. 

Bibliografia: 

1. https://health.clevelandclinic.org/tired-of-tampons-here-are-pros-and-cons-of-menstrual-cups [dostęp 15.02.2024]. 
2. https://www.forumginekologii.pl/artykul/kubeczki-menstruacyjne-wielorazowa-alternatywa-dla-tamponow [dostęp 15.02.2024]. 
3. Singh R., Agarwal M., Sinha S., Chaudhary N., Sinha H. H., Anant M., Study of Adaptability and Efficacy of Menstrual Cups in Managing Menstrual Health and Hygiene: A Descriptive Longitudinal Study, Cureus 2022, 14(9).