Błona dziewicza – co naprawdę o niej wiemy? Fakty, które cię zaskoczą 

Wokół błony dziewiczej przez lata narosło wiele mitów. Czas je odczarować. Przeczytaj artykuł, w którym omawiam, gdzie jest błona dziewicza oraz jak wygląda. Dowiesz się również, jakie są jej rodzaje oraz czy faktycznie da się ją przebić tamponem lub podczas pierwszego seksu. Na czym polega hymenoplastyka? Zapraszam do lektury! 

Gdzie jest błona dziewicza? Jak głęboko się znajduje? 

Błona dziewicza (łac. hymen) to cienki fałd śluzówki umiejscowiony około 1-1,5 cm od wejścia do pochwy, na granicy przedsionka pochwy i pochwy właściwej. Wbrew powszechnym przekonaniom, nie pełni żadnej biologicznej funkcji u ludzi. Nie zamyka całkowicie wejścia do pochwy ani nie chroni jej przed czynnikami zewnętrznymi, jak ma to miejsce u niektórych ssaków. 

Hymen powstaje już w piątym miesiącu życia płodowego i początkowo całkowicie zakrywa wejście do pochwy. W miarę rozwoju noworodka, tworzy się w niej otwór (lub kilka), który, wraz ze wzrostem dziecka dodatkowo się rozszerza – średnio o około 1 milimetr rocznie. Większość kobiet rodzi się z błoną dziewiczą, jednak zdarza się, że hymen jest na tyle szeroki, iż nie stanowi żadnej przeszkody podczas stosunku czy używania tamponów. Pojęcia takie jak „dziewictwo” są głęboko zakorzenione w kulturze czy religii i – jak widać – prowadzi to do licznych nieporozumień. 

Jak wygląda błona dziewicza? 

Wygląd błony dziewiczej zależy od genów, poziomu hormonów i przebytych w przeszłości chorób lub infekcji. Jej kształt oraz grubość mogą się znacząco różnić między poszczególnymi osobami. Czasami błona dziewicza prawie całkowicie zakrywa wejście do pochwy, a innym razem składa się tylko z małych strzępków śluzówki. 

Rodzaje błony dziewiczej 

Błona dziewicza nie ma jednego prawidłowego wyglądu. Poniżej wymienię najczęściej spotykane kształty:  

• półksiężycowata – najczęstszy typ, gdzie fałd śluzówki tworzy kształt przypominający półksiężyc z jednym dużym otworem. Taka błona jedynie w niewielkim stopniu zasłania wejście do pochwy, 
• sitkowana – zwarta błona z licznymi małymi otworami, które przypominają sitko, 
• perforowana – podobna do sitkowanej, ale z mniejszą liczbą większych otworów, 
• brzeżna – fałd śluzówki otacza wejście do pochwy, ale osłania ją tylko minimalnie na brzegach. 

Zdarza się, że błona dziewicza jest zbyt gruba lub zrośnięta – w tej sytuacji potrzebna jest pomoc lekarza. Pogrubiona błona sprawia ból podczas aplikacji tamponu lub wprowadzania członka do pochwy, a całkowicie zarośnięta uniemożliwia odpływanie krwi menstruacyjnej. 

Czy przebicie błony dziewiczej boli? 

Wiemy już, że najczęściej spotykany typ błony dziewiczej to błona półksiężycowata. U większości osób podczas pierwszego współżycia nie pojawia się krwawienie i cały akt przebiega bez bólu czy większego dyskomfortu. Wszystko jednak zależy od indywidualnych cech organizmu oraz przygotowania do pierwszego razu. Zwarta i gruba błona dziewicza może skutkować uczuciem dyskomfortu podczas pierwszego seksu. 

Pierwszy raz to często wielkie emocjonalne przeżycie dla obu partnerów. Pogłoski o krwawieniu, bólu i dyskomforcie mogą dodawać niepotrzebnego stresu. Ważne jest, aby podejść do tego ze spokojem i skupić się na wzajemnym poznawaniu siebie i swoich ciał oraz nie spieszyć się. Rozmawiajcie ze sobą o swoich obawach czy lękach, aby wspólnie je przezwyciężać. 

A może zastanawiasz się, czy można przebić błonę dziewiczą tamponem? Chociaż może on naruszyć błonę dziewiczą, jest to bardzo mało prawdopodobne przy prawidłowym użyciu. Hymen jest elastyczny i ma wystarczająco duży otwór, aby tampon mógł być zaaplikowany bez uszkodzenia. Zaleca się jednak, aby młode dziewczęta zaczynały od najmniejszych rozmiarów, ponieważ większe mogą powodować dyskomfort. 

Jak sprawdzić, czy błona dziewicza została przerwana? 

Błona dziewicza jest zazwyczaj widoczna po delikatnym rozchyleniu warg sromowych, tuż przy przedsionku pochwy. Obejrzysz ją przy użyciu zwykłego lusterka. Fałd śluzówki jest elastyczny, śliski i w dotyku przypomina wnętrze policzka. Jeśli jednak nie jesteś w stanie jej zobaczyć, nie martw się. Niektóre osoby rodzą się bez błony dziewiczej lub jest ona na tyle niewidoczna, że nie zakrywa ścian pochwy. 

Na czym polega rekonstrukcja błony dziewiczej i kto się na nią decyduje? 

Czy możliwe jest odbudowanie błony dziewiczej? Naturalnie błona dziewicza nie zrasta się, nawet jeśli przez dłuższy czas będziesz unikała aktywności seksualnej. Jednak istnieje możliwość rekonstrukcji hymenu za pomocą operacji chirurgicznej, zwanej hymenoplastyką. Zabieg ten polega na zszyciu strzępków błony śluzowej, aby przywrócić jej pierwotny wygląd. Decyzja o przeprowadzeniu hymenoplastyki jest bardzo osobista i może wynikać z różnych motywacji, zarówno personalnych, jak i społecznych.  

Odbudowę błony dziewiczej wykonasz jedynie prywatnie, NFZ nie refunduje bowiem zabiegów, które nie są niezbędne do poprawy stanu zdrowia. Zależnie od lokalizacji, cena oscyluje w granicach 3000-3500 zł. Inaczej jest w przypadku nacięcia zbyt grubej błony dziewiczej – taki zabieg wykonasz w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. 

Rekonstrukcja błony dziewiczej a czynniki psychologiczne 

Osoby, które doświadczyły gwałtu przed rozpoczęciem współżycia seksualnego, mogą zdecydować się na rekonstrukcję błony dziewiczej jako element procesu leczenia. Odbudowa hymenu może pomóc w przywróceniu poczucia kontroli nad swoim ciałem oraz w pewnym sensie umożliwić powrót do stanu przed traumatycznym wydarzeniem, 

Uwarunkowania kulturowe i religijne a hymenoplastyka 

W niektórych krajach brak dziewictwa u kobiety przed małżeństwem może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym do tzw. zabójstw honorowych dokonywanych przez członków rodziny. W wielu kulturach przedmałżeńskie kontakty seksualne są uważane za hańbę, co skłania kobiety do poddania się hymenoplastyce, aby uniknąć niebezpieczeństwa i ostracyzmu. 

Bibliografia:  

1. Bastami S., When Bleeding Is Vital: Surgically Ensuring the „Virginal” State, The Journal of Clinical Ethics 2015, 26(2):153-157. 
2. https://www.webmd.com/women/what-to-know-about-the-hymen [dostęp 08.06.2024]. 
3. Mishori R., Naimer K., The little tissue that couldn’t – dispelling myths about the Hymen’s role in determining sexual history and assault, Reproductive Health 2019, 16:74.