Diabetolog, czyli lekarz od cukrzycy. Czym dokładnie się zajmuje?

Diabetolog to specjalista zajmujący się leczeniem cukrzycy i jej powikłań oraz zaburzeń homeostazy glukozy. Lekarz ten sprawuje opiekę medyczną zarówno u osób dorosłych, jak i dzieci. Podczas konsultacji z diabetologiem możesz uzyskać dokładne informacje na temat twoich wyników badań i metod leczenia cukrzycy, jak również profilaktyki tego schorzenia. 

Kim jest diabetolog?

Diabetolog to lekarz posiadający odpowiednie kwalifikacje w zakresie rozpoznawania, leczenia i profilaktyki cukrzycy. Trafiają do niego pacjenci z nieprawidłowymi wynikami glikemii, którzy wymagają pogłębienia diagnostyki i ułożenia planu terapeutycznego. Ze względu na duże ryzyko rozwinięcia u chorych takich schorzeń jak retinopatia i nefropatia cukrzycowa czy choroby układu krążenia, ważnym aspektem pracy diabetologa jest wczesne wykrywanie powikłań i zapobieganie ich dalszemu rozwojowi. Diabetolodzy pracują w: 

• poradniach diabetologicznych, 
• centrach i ośrodkach medycznych, 
• na oddziałach szpitalnych, 
• w prywatnych placówkach medycznych. 

Zgodnie z danymi Naczelnej Izby Lekarskiej, w 2024 roku w Polsce jest 1651 lekarzy diabetologów wykonujących czynnie swój zawód, natomiast specjalistów w zakresie diabetologii i endokrynologii dziecięcej jest 187. 

Co leczy diabetolog? 

Diabetolog specjalizuje się w leczeniu: 

• cukrzycy typu 1, 
• cukrzycy typu 2, 
• cukrzycy ciążowej, 
• rzadkich postaci cukrzycy – cukrzycy typu LADA, cukrzycy MODY. 

Pacjentom z cukrzycą często towarzyszą inne schorzenia, takie jak nadciśnienie tętnicze krwi, dyslipidemie czy otyłość, dlatego zadaniem diabetologa jest takie dopasowanie leczenia cukrzycy, aby było optymalne przy uwzględnieniu wszystkich występujących chorób. Wymaga to posiadania wiedzy z zakresu endokrynologii czy hipertensjologii. 

Czym zajmuje się diabetolog?

Diabetolog analizuje wyniki badań i interpretuje różne testy diagnostyczne, co pozwala mu na dobór właściwego leczenia dostosowanego do stanu klinicznego pacjenta. Lekarze tej specjalizacji przekazują pacjentom wiedzę w zakresie: 

• insulinoterapii – rodzaju stosowanych insulin, sposobów podawania insuliny, stosowania pomp insulinowych, 
• leków przeciwcukrzycowych stosowanych w cukrzycy typu 2 – metforminy, pochodnych sulfonylomocznika, antagonistów receptora GLP-1, inhibitorów SGLT-2, 
• wykonywania pomiarów glukometrem, 
• żywienia w cukrzycy, 
• wpływu wysiłku fizycznego na glikemię. 

Diabetolog dziecięcy przyjmuje dzieci i młodzież do 18. roku życia. Skierowane na wizytę u diabetologa, udają się na nią razem z osobą dorosłą, ponieważ same mogą nie potrafić odpowiedzieć na pytania lekarza i przyswoić wszystkich informacji. 

Kiedy udać się do diabetologa i jakie badania wykonać? 

Wizyta u diabetologa może być wskazana, jeśli zaobserwujesz u siebie niepokojące objawy w postaci: 

• częstej potrzeby oddawania moczu, także w nocy, 
• uczucia ciągłego pragnienia, 
• przewlekłego zmęczenia, 
• częstych infekcji, 
• problemów skórnych, 
• wolno gojących się ran, 
• zmian nastrojów, 
• niewyraźnego widzenia. 

Na konsultację warto wybrać się z wynikami podstawowych badań (ich wykonanie może zlecić lekarz rodzinny), takich jak: 

• morfologia krwi, 
• witamina D3, B12, 
• ferrytyna, 
• profil lipidowy, 
• kreatynina, 
• mocznik, 
• elektrolity, 
• TSH, 
• próby wątrobowe, 
•  badanie ogólne moczu, 
•  HbA1C. 

Podczas wizyty diabetolog zleca dodatkowe badania i w razie potrzeb kieruje pacjenta do lekarzy innych specjalizacji. 

Jak wygląda wizyta u diabetologa? 

Czy do diabetologa potrzebne jest skierowanie? Aby udać się do specjalisty na NFZ, tak. Wizyta prywatna u lekarza tej specjalizacji kosztuje około 200-300 zł. Idąc do przychodni, zabierz ze sobą dotychczasową dokumentację medyczną. Podczas konsultacji zostaniesz zapytana o aktualne i przebyte choroby, występujące objawy, przyjmowane leki, masę ciała, wzrost, sposób odżywiania się, poziom aktywności fizycznej. 

Jeśli zostanie stwierdzona cukrzyca, na dalszym etapie pacjent zostanie poinformowany o proponowanej metodzie leczenia oraz następnie przeszkolony, jak mierzyć cukier. Ważnym elementem edukacji jest przekazanie pacjentowi, że bardzo ważna jest modyfikacja stylu życia w zakresie diety i aktywności fizycznej. 

O ekspercie:

Mikołaj Choroszyński – dietetyk, psychodietetyk, badacz, wykładowca akademicki i autor bestsellerowych publikacji poświęconych odżywianiu.  Inicjator badań z zakresu prewencji chorób neurodegeneracyjnych (w tym choroby Alzheimera) za pomocą diety, członek Polskiego Stowarzyszenia Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia.

Bibliografia: 

1. Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Program specjalizacji w dziedzinie DIABETOLOGII dla lekarzy posiadających specjalizację I lub II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie chorób wewnętrznych lub pediatrii, 2023. 
2. Górska-Ciebiada M., Loba M., Barylski M., Ciebiada M., Rozpoznawanie i leczenie cukrzycy – co nowego w wytycznych Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego?, Geriatria 2016, 10: 112-119. 
3. https://nil.org.pl/rejestry/centralny-rejestr-lekarzy/informacje-statystyczne [online 07.09.2024].