Migrena u dzieci. Jak rozpoznać objawy i pomóc swojemu dziecku? 

Migrena jest jednym z najczęstszych schorzeń neurologicznych, które dotyka nie tylko dorosłych, ale również dzieci. I choć u najmłodszych pacjentów objawy często są inne, mogą w znaczący sposób wpływać na jakość życia. To dlatego tak ważne jest zrozumienie przyczyn schorzenia, rozpoznanie charakterystycznych objawów oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia. Zapraszam do lektury artykułu, w którym przybliżam to zagadnienie. 

Migrena u dzieci – jak ją rozpoznać? 

Migrena to przewlekłe schorzenie neurologiczne, które u dzieci objawia się przede wszystkim intensywnym bólem głowy, ale może również obejmować szereg innych symptomów. Jak długo trwa migrena u dzieci? W przeciwieństwie do zwykłego bólu głowy, który jest zazwyczaj krótkotrwały i ma łagodniejsze nasilenie, omawiana dolegliwość charakteryzuje się napadami, które mogą trwać od kilku godzin do kilku dni. 

Migrena oczna u dzieci 

Migrena oczna to szczególna jej postać, dotyka narząd wzroku. Objawia się zaburzeniami takimi jak błyski światła, zygzakowate linie czy nawet chwilowa utrata widzenia w jednym oku. Te symptomy mogą być dla dziecka przerażające, jednak dość szybko przemijają, zazwyczaj trwają od kilku minut do godziny. Migrena oczna często towarzyszy klasycznym migrenom z bólem głowy, choć nie zawsze. 

Przyczyny migreny u dzieci 

Migrena u dzieci to skomplikowane schorzenie o wielorakich przyczynach. Jednym z głównych czynników ryzyka są predyspozycje genetyczne – jeśli jedno z rodziców cierpi na migreny, istnieje duże prawdopodobieństwo, że potomek również będzie ich doświadczać. Badania pokazują, że dziedziczenie skłonności do migren może dotyczyć nawet połowy przypadków. Istotną rolę odgrywają także:  

• zmiany hormonalne, szczególnie w okresie dojrzewania, 
• czynniki środowiskowe – silny stres, niewystarczająca ilość snu, nieregularne posiłki czy odwodnienie często prowadzą do pojawienia się epizodów bólowych. 
• pewne pokarmy, np. czekolada ser, czy kofeina,  
• bodźce sensoryczne wywołujące atak – jaskrawe światło, hałas, zmiany pogody. 
• styl życia, w tym dieta uboga w składniki odżywcze, szczególnie magnez i witaminy z grupy B, których niedobór zwiększa częstotliwość i nasilenie napadów migrenowych. 

Jak migrena objawia się u dzieci? 

Objawy migreny u dzieci różnią się od tych obserwowanych u dorosłych, co często utrudnia postawienie prawidłowej diagnozy. Najbardziej charakterystycznym symptomem jest intensywny, pulsujący ból głowy po jednej stronie, choć może też występować ból obustronny. Co ciekawe, u najmłodszych pacjentów często pojawiają się dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak nudności, wymioty oraz bóle brzucha, które mogą być nawet silniejsze, niż sama migrena. 

Dzieci cierpiące na migrenę często wykazują nadwrażliwość na światło (fotofobia) i dźwięki (fonofobia), co sprawia, że instynktownie szukają cichego, ciemnego miejsca, aby przeczekać atak. W niektórych przypadkach obserwuje się również: zawroty głowy, zaburzenia równowagi oraz problemy z koncentracją, a to może negatywnie wpływać na funkcjonowanie dziecka w szkole. U dzieci, które doświadczają migreny z aurą, występują dodatkowe objawy neurologiczne, takie jak zaburzenia widzenia w postaci migoczących plam, zygzaków czy nawet chwilowa utrata wzroku.  

Jak leczyć migrenę u dzieci? 

Leczenie migreny u dzieci wymaga indywidualnego podejścia, które uwzględnia zarówno częstotliwość, jak i nasilenie ataków. Pierwszym krokiem jest identyfikacja i eliminacja czynników wyzwalających migrenę. Prowadzenie dziennika pomaga rodzicom i lekarzom zidentyfikować wzorce oraz potencjalne wyzwalacze, które mogą przyczyniać się do występowania ataków. 

Podczas ataku migreny ważne jest szybkie działanie. Zaleca się stosowanie leków przeciwbólowych dostępnych bez recepty, takich jak ibuprofen lub tryptany. Ich skuteczność jest najwyższa, gdy podane zostaną na początku napadu. Warto jednak pamiętać, że nadużycie może prowadzić do tzw. bólu głowy z odbicia, dlatego należy to robić pod kontrolą lekarza. 

W przypadkach częstych lub bardzo intensywnych migren zaleca się leczenie profilaktyczne w celu zmniejszenia częstotliwości ataków. W grupie stosowanych leków znajdują się beta-blokery, leki przeciwpadaczkowe oraz niektóre preparaty przeciwdepresyjne, które wpływając na poziom neuroprzekaźników w mózgu, pomagają zapobiegać migrenom. Leczenie prowadzi się pod ścisłą kontrolą lekarską. 

Niefarmakologiczne metody leczenia również odgrywają tutaj istotną rolę. Dla niektórych dzieci pomocna okazuje się psychoterapia, zwłaszcza w przypadkach, gdy za ataki odpowiada napięcie emocjonalne. Coraz częściej stosuje się również biofeedback – technikę, która uczy kontrolowania funkcji organizmu, takich jak ciśnienie krwi i napięcie mięśniowe. Wskazane jest także zmodyfikowanie stylu życia, a więc zapewnienie regularnych godzin snu, zdrowej diety oraz  dbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu.  

Bibliografia: 

1. Al-Futaisi A., Pediatric Migraines: A Comprehensive Review and Perspectives on Diagnosis and Treatment, Oman Medical Journal 2023, 38(3): e499. 
2. Barnes N., Migraine headache in children, BMJ Clinical Evidence 2015, 2015: 0318. 
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557813/ [dostęp 05.09.2024].