Lekarz rodzinny: te objawy łatwo przeoczyć, a mogą wskazywać na poważne niedobory

Nie wysypiasz się, masz problemy z koncentracją i stale brakuje ci sił? To może być zimowe osłabienie albo sygnał, że z twoim organizmem dzieje się coś niepokojącego. Zapytałam lekarkę rodzinną Monikę Piecuch-Kilarowską, kiedy warto zwrócić się po pomoc do specjalisty oraz jakie badania należy zrobić, by sprawdzić deficyty witamin i minerałów w organizmie.

Objawy niedoborów w organizmie. Kiedy zwrócić się do lekarza? 

Mniejsza ilość słońca, chłód oraz sezon na infekcje sprawiają, że wiele z nas zimą czuje się gorzej niż wiosną czy latem. Zastanawiamy się wtedy, czy to przejściowy dołek wynikający ze zmiany pogody, czy może objaw choroby lub poważnych niedoborów w organizmie. Jak rozróżnić od siebie te dwie sytuacje? Zapytałam o to lekarkę rodzinną, Monikę Piecuch-Kilarowską.

Niedobory poszczególnych mikroskładników. Jakie dają objawy? 

Poniżej wymieniamy możliwe objawy niedoboru wybranych elektrolitów i witamin, które powinny nas skłonić do konsultacji z lekarzem: 

• niedobór potasu – zmęczenie, osłabienie i skurcze mięśni, nadmierne pragnienie, zaparcia, kołatanie serca;
• niedobór wapnia – skurcze mięśni, ból stawów, mrowienie i drętwienie rąk i nóg, zwolnione tętno;
• niedobór magnezu – zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie, drżenie kończyn i języka, osłabienie mięśni, obniżenie nastroju, apatia, zaburzenia nerwicowe;
• niedobór sodu – nudności i wymioty, bóle głowy, zaburzenia snu, osłabienie, skurcze i drżenia mięśni;
• niedobór witaminy D – przewlekłe zmęczenie, bóle kości i mięśni, osłabione włosy, obniżenie nastroju, spadek odporności;
• niedobór witaminy A – kurza ślepota, suchość oczu, zmęczenie, słabe włosy i paznokcie, spadek odporności;
• niedobór witaminy E – spadek koncentracji, rozdrażnienie, osłabienie mięśnie, spowolnienie gojenia się ran. 

Jakie badania wykażą niedobory w organizmie? 

Przedłużające się osłabienie jest bez wątpienia sygnałem, że należy porozmawiać z internistą, który nie tylko wskaże nam badania, ale także je zinterpretuje. Samodzielne analizowanie wyników nie jest dobrym pomysłem, dlatego warto od razu wziąć pod uwagę kolejną wizytę. Dopiero po konsultacji będziemy miały pewność, jakie zmiany w diecie lub suplementy rzeczywiście wpłyną na poprawę naszej kondycji. 

Jakie badania zwykle są najważniejsze, jeśli podejrzewamy u siebie niedobór? 

Monika Piecuch-Kilarowska zwraca ponadto uwagę na dwa elektrolity, których nie warto analizować na podstawie badań krwi.

Ferrytyna to białko występujące między innymi w wątrobie, śledzionie i szpiku kostnym. Ponieważ to ona pełni w organizmie funkcję magazynu żelaza, traktujemy ją jako jego marker, czyli znacznik poziomu.

Niedobór elektrolitów i witamin w organizmie. Jakie są przyczyny? 

Jedną z ważniejszych przyczyn pojawiania się niedoborów w okresie zimowym jest zmiana diety i picie mniejszej ilości wody. Zwykle jemy mniej bogatych w witaminy warzyw i owoców, a więcej wysoko przetworzonej żywności. Zamiast zawierającej elektrolity szklanki wody, wybieramy kawę i herbatę. Ponadto niedostatek promieni słonecznych powoduje, że brakuje nam witaminy D. Kolejnymi czynnikami, które mogą powodować niedobory, są: 

• nadmierny wysiłek fizyczny, 
• choroby nerek,  
• biegunki, 
• przyjmowanie używek, 
• problemy z przyswajaniem substancji odżywczych. 

Konkretne przyczyny niedoboru są kwestią indywidualną i ich ustalenie wymaga konsultacji z lekarzem. 

Aktualizacja treści: inż. Agata Domagała