Dietetyczka potwierdza: ta witamina to prawdziwy skarb dla zdrowia kobiet

Dietetyczka kliniczna Emilia Cesarek mówi, że witamina D3 wpływa na regulację pracy od 200 do 500 genów odpowiedzialnych za tysiące szlaków metabolicznych. Podkreśla, że jej rola w organizmie człowieka jest nieoceniona, a kolejne badania wskazują na nowe potencjalne działania. 

Dlaczego witamina D3 jest taka ważna? 

Poprawia odporność, przywraca energię do życia, wzmacnia kości i chroni serce – to najczęstsze udowodnione korzyści zdrowotne wynikające z optymalnego poziomu witaminy D3 w organizmie. Jednak coraz więcej badań wskazuje na jej wielokierunkowe działanie, które wykracza daleko poza układ kostny czy krążenia 

Receptory dla witaminy D3 znajdują się niemal w każdej komórce ciała, dlatego ma ona znaczenie praktycznie dla każdego kobiecego układu. Jej poziom w organizmie ma wpływ między innymi na:  

• płodność,  
• przebieg ciąży,  
• objawy menopauzy,  
• zachorowalność na choroby autoimmunologiczne i ginekologiczne,  
• raka piersi czy jajnika. 

Witamina D a choroby o podłożu autoimmunologicznym 

Jak podkreśla dietetyczka kliniczna Emilia Cesarek, witamina D3 w praktyce jest prohormonem. To naturalnie występujący w organizmie związek, pod którego wpływem powstają hormony. Udowodniono także, że metabolity witaminy D3 wpływają m.in. na układ hormonalny, immunologiczny czy cykl komórkowy kobiety.  

Badania opublikowane w „Biology of Sex Differences” sugerują, że niedobór witaminy D3 wpływa na występowanie chorób autoimmunologicznych, przy czym u kobiet – z racji obecności estrogenu – jej odpowiednie stężenie w organizmie wchodzi w jeszcze mocniejszą korelację w tym zakresie, niż ma to miejsce w przypadku mężczyzn. 

Witamina D a menopauza 

Menopauza ma indywidualny przebieg. Część kobiet przechodzi ją bardzo łagodnie, inne mają nasilone objawy. W tym okresie zmianom hormonalnym mogą towarzyszyć takie symptomy jak:  

• rozdrażnienie,  
• wahanie nastroju,  
• wzrost masy ciała,  
• pogorszenie kondycji skóry i włosów,  
• uderzenia gorąca,  
• problemy ze snem.  

Okazuje się, że istnieje korelacja między poziomem witaminy D a objawami menopauzy, która stanowi efekt wygaszenia czynności jajników, co prowadzi do spadku poziomu estrogenów we krwi. Z kolei konsekwencją spadku estrogenów są m.in. ubytki wapnia.  

Właśnie dlatego kobiety w okresie menopauzalnym znajdują się w grupie ryzyka zachorowania na osteoporozę. Witamina D pomaga w przyswajaniu wapnia i fosforu. Badania przeprowadzone przez Mei i jej zespół dowodzą m.in., że związek ten reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową, co ma znaczenie dla utrzymania właściwej gęstości kości w okresie menopauzy. 

Witamina D a choroby ginekologiczne 

Nie jest tajemnicą, że nieprawidłowości w stężeniu witaminy D w organizmie mogą odgrywać ważną rolę w rozwoju chorób ginekologicznych na różnych etapach życia kobiety. Niedobory witaminy D są badane w kontekście zespołu policystycznych jajników (PCOS), endometriozy, jak również chorób onkologicznych – raka jajnika, a nawet raka piersi.

Witamina D a płodność 

Jak podkreśla Cesarek, wpływ witaminy D na płodność jest zagadnieniem wciąż badanym, ale istnieją pewne obiecujące wyniki wskazujące na jej potencjalną rolę w reprodukcji. Jak stwierdzono w badaniu opublikowanym w czasopiśmie naukowym Nutrients, witamina D:  

• wspomaga prawidłowe dojrzewanie komórek jajowych,  
• wpływa na zagnieżdżenie się zarodka w macicy, jak również dalszy rozwój ciąży;
• ma znaczenie w przypadku procedury in vitro.

Witamina D wpływa na zdrowie kobiety na każdym etapie życia. Według najnowszych zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia mieszkanki naszej szerokości geograficznej powinny suplementować ją przez cały rok. Jednak przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem. 

Aktualizacja treści: inż. Agata Domagała

Bibliografia: 

1. Dupuis M. L. i in., The role of vitamin D in autoimmune diseases: could sex make the difference?, Biology of Sex Differences 2021, 12, 12. 
2. https://www.who.int/ [dostęp 02.12.2024]. 
3. Mei Z. i in., The role of vitamin D in menopausal women’s health, Frontiers in Physiology 2023, 14, 1211896. 
4. Várbíró  S. i in., Effects of Vitamin D on Fertility, Pregnancy and Polycystic Ovary Syndrome – A Review, Nutrients 2022, 14, 8, 1649.