Chronią przed szkodliwym wpływem antybiotyków. Nie każdy jednak wie, jak je poprawnie zażywać

Wydawałoby się, że wybór probiotyku to prosta sprawa. Jednak jak wybrać ten odpowiedni? Na rynku jest mnóstwo preparatów zawierających w składzie „dobre” bakterie, jednak nie zawsze mają one jednakowe właściwości, a niektóre wręcz nie przynoszą korzyści. Trzeba być ostrożnym.

Czym kierować się podczas wyboru probiotyku? 

Jaki szczep bakterii probiotycznych wybrać? 

Na opakowaniu szukaj nie tylko informacji o rodzaju (np. Lactobacillus) i gatunku bakterii (np. Lactobacillus rhamnosus), ale również szczepie wyrażonym kodem literowo-cyfrowym (np. Lactobacillus rhamnosus HN001). Właściwości probiotyczne zależą właśnie od szczepów, dlatego jeśli kupujesz gotowy produkt w postaci suplementu lub preparatu farmaceutycznego, zwracaj uwagę na te szczegółowe informacje. 

W artykule dr Moniki Wanke-Rytt z Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego przeczytamy, że szczep uznany za probiotyczny musi być m.in. odporny na działanie kwasów żółciowych i niskiego pH żołądka, aby mógł skutecznie przeniknąć do jelit. Dlatego powinny to być szczepy sprawdzone w badaniach klinicznych. 

Wiarygodne miejsce zakupu probiotyku 

Nigdy nie kupuj suplementów niewiadomego pochodzenia. Decyduj się na korzystanie ze znanych aptek, stacjonarnych lub online, które możesz zweryfikować. Pod żadnym pozorem nie korzystaj z oferty podejrzanych sklepów internetowych. 

Data ważności dobroczynnych bakterii 

Im bliżej terminu ważności, tym dobrych bakterii może ubywać. Wówczas nie dostarczysz organizmowi odpowiedniej dawki. Jeśli produkt jest przeterminowany, możliwe, że nie ma już żadnych właściwości probiotycznych.  

Narodowy Instytut Leków oceniał probiotyki w czasie od produkcji do końca terminu ważności, w celu określenia, czy liczba bakterii jest stabilna z biegiem czasu. Aż 50 na 56 próbek nie miało stabilności liczby żywych bakterii. 

– Wraz z upływem czasu, jeszcze w okresie przydatności do spożycia, następował dynamiczny spadek liczby żywych komórek bakterii. Zdarzało się, że liczba żywych, korzystnych dla zdrowia bakterii w części próbek spadła miliardkrotnie – informował NIL o dopuszczaniu do obrotu suplementów diety. 

Poprawne opakowanie i przechowywanie 

Pamiętaj, że bakterie probiotyczne to organizmy żywe, są więc podatne na różne czynniki i nie istnieją wiecznie. Są wrażliwe m.in. na światło i temperaturę. Opakowanie musi uniemożliwiać dotarcie do środka promieniowania UV (np. ciemne szkło), a ty zwróć uwagę na odpowiednie przechowywanie. Niektóre preparaty trzeba trzymać w lodówce, o czym informację znajdziesz w ulotce. 

Odpowiednia dawka probiotyku 

Na opakowaniu probiotyku szukaj również informacji o tym, jaką liczbę bakterii zawiera. Według niektórych źródeł, m.in. Narodowego Instytutu Zdrowia, w większości sytuacji klinicznych skuteczna dawka to 5-10 x 109 CFU (jednostek tworzących kolonie, ang. colony forming units). 

Jaki probiotyk warto stosować? Tabela 

Naukowcy wciąż badają, jaki probiotyk na co działa najlepiej, ale mamy już pewną wiedzę na ten temat. W poniższej tabeli sprawdzisz, jakie szczepy są najlepsze na określone problemy zdrowotne, co zostało potwierdzone w badaniach klinicznych. 

 Jak widać, nie każdy preparat będzie dobry przy antybiotykoterapii i nie każdy wzmocni twoją odporność. Dlatego, jeżeli chcesz kupić probiotyk, najlepiej skonsultuj swoje potrzeby z farmaceutą lub lekarzem. 

Aktualizacja treści: inż. Agata Domagała 

Bibliografia: 

1. Aragon G. i in., Probiotic Therapy for Irritable Bowel Syndrome, Gastroenterology & Hepatology 2010, 6, 1, 39-44.  
2. Ducrotte P. i in., Clinical trial: Lactobacillus plantarum 299v (DSM 9843) improves symptoms of irritable bowel syndrome, World Journal of Gstroenterology 2012, 18, 30, 4012-4018. 
3. Guglielmetti S. i in., Randomised clinical trial: Bifidobacterium bifidum MIMBb75 significantly alleviates irritable bowel syndrome and improves quality of life–a double-blind, placebo-controlled study, Alimentary Pharmacology & Therapeutics 2011, 33, 10, 1123-1132. 
4. Hickson M., Probiotics in the prevention of antibiotic-associated diarrhoea and Clostridium difficile infection, Therapeutic Advances in Gastroenterology 2011, 4, 3, 185-197. 
5. https://clinicaltrials.gov/study/NCT01593800 [dostęp 13.12.2024]. 
6. https://www.nik.gov.pl/najnowsze-informacje-o-wynikach-kontroli/nik-o-dopuszczaniu-do-obrotu-suplementow-diety.html [dostęp 13.12.2024]. 
7. https://www.webmd.com/digestive-disorders/probiotics-diarrhea#1 [dostęp 13.12.2024]. 
8. Leyer G. J. i in., Probiotic Effects on Cold and Influenza-Like Symptom Incidence and Duration in Children, Pediatrics, Official Journal of the American Academy of Pediatrics 2009, 124, e172-e179. 
9. National Institutes of Healts, Office of Dietary Supplements, Probiotics. Fact Sheet for Health Professionals, 2023. 
10. Rastall R. A., Prebiotics and Probiotics Science and Technology, Tom 1, Springer, LLC 2009. 
11. Reid G. i in., Oral use of Lactobacillus rhamnosus GR-1 and L. fermentum RC-14 signi¢cantly alters vaginal £ora: randomized, placebo-controlled trial in 64 healthy women, FEMS Immunology and Medical Microbiology 2003, 35, 131-134. 
12. Wanke-Rytt M., Probiotyki – za i przeciw, Aktualności Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków 2015, 1, 1-6. 
13. Wickens K. i in., A protective effect of Lactobacillus rhamnosus HN001 against eczema in the first 2 years of life persists to age 4 years, Epidemiology of Allergic Disease 2012, 42, 1071-1079.