Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka. Jak i kiedy o nie zawnioskować? 

Współczesna medycyna oraz pedagogika wyraźnie podkreślają znaczenie interwencji w rozwój dziecka w razie zaobserwowania nieprawidłowości, zwłaszcza w pierwszych latach życia, gdy proces jest najbardziej dynamiczny i ma ogromne znaczenie dla kolejnych lat. Wczesne wspomaganie rozwoju to zintegrowany system działań terapeutycznych, edukacyjnych i medycznych, który ma na celu jak najwcześniejsze wykrycie ewentualnych trudności oraz wdrożenie odpowiednich terapii.  

Czym jest wczesne wspomaganie rozwoju dziecka? 

Jak wyjaśnia dr Radosław Piotrowicz z Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, wczesne wspomaganie rozwoju jest podejściem wielodziedzinowym, a więc interdyscyplinarnym, którego cel to udzielenie specjalistycznego wsparcia dziecku i jego rodzinie w przypadku zaobserwowania zaburzeń w rozwoju. 

Dzięki współpracy rodziców z terapeutami możliwe jest wczesne wykrycie nieprawidłowości, a w niektórych przypadkach ich zlikwidowanie bądź skorygowanie w stopniu umożliwiającym dziecku lepsze funkcjonowanie. Ponadto, wczesne wspomaganie rozwoju służy doborowi ćwiczeń, które zapobiegają powstaniu innych problemów będących następstwem zdiagnozowanego zaburzenia. 

Rekomendacje dotyczące wczesnej interwencji formułuje Europejska Agencja ds. Specjalnych Potrzeb i Edukacji Włączającej. W Polsce istnieją krajowe regulacje dotyczące organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, np. rozporządzenie MEN z 2017 roku. 

Dla kogo jest wczesne wspomaganie rozwoju? 

Jak podaje Ministerstwo Edukacji Narodowej, wczesne wspomaganie rozwoju skierowane jest przede wszystkim do dzieci z niepełnosprawnością intelektualną bądź zdiagnozowanym zaburzeniem (np. spektrum autyzmu), a także opóźnieniami rozwojowymi (np. opóźnienie rozwoju mowy) oraz narażonych na ryzyko powstania zaburzeń (np. dzieci przedwcześnie urodzone).  

Zajęcia mogą być organizowane tak w publicznych, jak i niepublicznych placówkach, w tym: 

• przedszkolach, 
• szkołach podstawowych,  
• specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych,  
• specjalnych ośrodkach wychowawczych,  
• ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych, 
• poradniach psychologiczno-pedagogicznych. 

Na czym polega kwalifikacja do wczesnego wspomagania rozwoju dziecka? 

Objęcie dziecka wczesnym wspomaganiem rozwoju odbywa się na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej. Rodzice powinni udać się do takiej placówki i zarejestrować dziecko na wizytę, a także wypełnić wniosek dotyczący wczesnego wspomagania – można go złożyć osobiście, za pośrednictwem poczty lub elektronicznie poprzez platformę ePUAP. 

Kolejnym krokiem będzie wyznaczenie terminu badań dziecka w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Po przeprowadzeniu wszystkich niezbędnych czynności wydana zostaje opinia. Na jej podstawie można wybrać placówkę, która prowadzi zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Miejsce nie jest narzucane przez poradnię. 

Jak wypełnić wniosek o wczesne wspomaganie rozwoju dziecka? 

Wzór wniosku o wczesne wspomaganie rozwoju dziecka należy pobrać z wybranej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Konieczne jest uzupełnienie: 

• danych dziecka, którego dotyczy wniosek, 
• danych rodziców lub opiekunów prawnych, 
• przyczyn i celu uzyskania opinii. 

 W zależności od poradni i sporządzonego przez nią wzoru wniosku, potrzebne może być też podanie dodatkowych informacji, np. na temat innych dotychczas wydanych orzeczeń czy opinii. 

Bibliografia: 

1. Piotrowicz R., Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka – kompleksowe wsparcie terapeutyczne dziecka i rodziny. Diagnoza a program, Ośrodek Rozwoju i Edukacji 2012, s. 1-11. 
2. Informacja o wynikach kontroli: Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z dysfunkcjami, 2018 r. 
3. Rozporządzenie MEN z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. U. z 2017 r., poz. 1635).