Pierwsze objawy endometriozy. Na co zwrócić uwagę? 

Kobiety doświadczają pierwszych objawów endometriozy, nie zdając sobie z tego sprawy. Dolegliwości takie jak przewlekły ból w okolicy miednicy, problemy z płodnością czy nietypowe krwawienia często są bagatelizowane. Świadomość tych wczesnych oznak może jednak przyspieszyć diagnozę i leczenie, poprawiając komfort życia. Sprawdź, co powinno cię zaniepokoić. 

Najczęstsze wczesne objawy endometriozy 

Wiele kobiet przez lata zmaga się z endometriozą, nie zdając sobie sprawy z jej obecności. Dzieje się tak, ponieważ pierwsze objawy bywają niespecyficzne, przez co myli się je z typowymi dolegliwościami menstruacyjnymi lub innymi schorzeniami. 

Bolesne miesiączki (dysmenorrhea) 

Nie każda bolesna miesiączka oznacza endometriozę, ale jeśli ból jest intensywny, nasilający się z wiekiem i nieustępujący po lekach przeciwbólowych, jest to sygnał ostrzegawczy. W przypadku endometriozy ból często rozpoczyna się na kilka dni przed miesiączką i może utrzymywać się nawet po jej zakończeniu. 

Ból podczas owulacji 

Owulacja nie powinna powodować silnych dolegliwości bólowych. W przypadku endometriozy kobiety jednak często odczuwają kłucie lub skurczowy ból w podbrzuszu w połowie cyklu. Jest to wynik podrażnienia zakończeń nerwowych i miejscowego stanu zapalnego wywołanego przez ogniska endometrialne. 

Obfite lub przedłużające się krwawienia menstruacyjne 

Endometrioza często powoduje wydłużenie cyklu menstruacyjnego oraz obfite miesiączki z dużą ilością skrzepów. Niektóre kobiety doświadczają również plamień między miesiączkami, które wynikają z zaburzeń hormonalnych i mikrokrwawień w obrębie ognisk endometriozy. 

Ból podczas stosunku (dyspareunia) 

Jeśli współżycie zaczyna być bolesne, zwłaszcza podczas głębszej penetracji, może to być objaw endometriozy. Zmiany umiejscowione w pobliżu pochwy, więzadeł krzyżowo-macicznych czy jajników mogą powodować ból, który utrzymuje się również po stosunku. 

Ból przy oddawaniu moczu lub wypróżnianiu 

Jeśli podczas wizyty w toalecie pojawia się ból, uczucie ucisku lub skurcze, zwłaszcza w okresie menstruacji, może to oznaczać endometriozę obejmującą pęcherz moczowy lub jelita. Niektóre pacjentki zgłaszają również obecność krwi w moczu lub stolcu podczas okresu. 

Pierwsze objawy endometriozy często są ignorowane lub tłumaczone „taką urodą” cyklu menstruacyjnego. Warto jednak zwracać uwagę na regularność, intensywność oraz cykliczność dolegliwości – to może być klucz do szybszej diagnozy i skutecznego leczenia. 

Nietypowe symptomy mogące sugerować endometriozę 

Endometrioza nie zawsze daje oczywiste objawy. Oto szereg mniej typowych dolegliwości, które często są mylone z innymi schorzeniami. 

Problemy żołądkowo-jelitowe 

Endometrioza może naciekać na jelita lub wpływać na ich funkcjonowanie poprzez przewlekły stan zapalny w jamie brzusznej. Typowe objawy obejmują: 

• wzdęcia pojawiające się szczególnie w drugiej połowie cyklu (tzw. endobelly), 
• biegunki i zaparcia, często występujące naprzemiennie, 
• ból podczas wypróżniania, który nasila się w czasie okresu. 

Wiele kobiet otrzymuje błędną diagnozę zespołu jelita drażliwego (IBS). 

Przewlekłe zmęczenie i osłabienie odporności 

Ciągły stan zapalny oraz zaburzenia hormonalne mogą prowadzić do przewlekłego zmęczenia, braku energii i problemów z koncentracją. Niektóre kobiety doświadczają również nawracających infekcji, co wskazuje na osłabienie układu odpornościowego. 

Ból w dolnej części pleców i miednicy 

Endometrioza może naciekać na nerwy miednicy, powodując ból promieniujący do pleców, bioder lub nóg. Czasami objawy przypominają rwę kulszową. 

Krwawienia lub plamienia między miesiączkami 

U niektórych kobiet występują nieoczekiwane plamienia w środku cyklu, które mogą wynikać z wpływu endometriozy na gospodarkę hormonalną. 

Kiedy objawy powinny wzbudzić niepokój? 

Jeśli dolegliwości są cykliczne i nasilają się przed okresem, warto skonsultować się z lekarzem. Wczesne wykrycie endometriozy daje szansę na lepsze kontrolowanie objawów i uniknięcie poważniejszych powikłań. 

 O ekspercie:

Dr Jan Olek – ordynator Kliniki Ginekologii i Położnictwa oraz kierownik Centrum Endometriozy w Dillingen an der Donau w Bawarii, współzałożyciel Kliniki Miracolo w Warszawie. Link do rozmowy dla Hello Zdrowie TUTAJ

Bibliografia: 

1. Crump J., Suker A., White L., Endometriosis: A review of recent evidence and guidelines, Australian Journal of General Practice 2024, 53(1-2):11-18. 
2. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/endometriosis [dostęp 16.02.2025]. 
3. Saunders P., Whitaker L., Horne A.,  Endometriosis: Improvements and challenges in diagnosis and symptom management, Cell reports Medicine 2024, 5(6):101596. 
4. Voltolini Vehlo R., Werner F., Meschner S., Endo Belly: What Is It and Why Does It Happen? – A Narrative Review, Journal of Clinical Medicine 2023, 12(22):7176.