Niedoczynność tarczycy – dieta. Co jeść podczas choroby?

Odpowiednio skomponowana dieta pomaga minimalizować objawy niedoczynności tarczycy. Warto jednak zaznaczyć, że powinna być ona idealnie dopasowana do potrzeb danego pacjenta – poniżej znajdziesz wskazówki, które pomogą Ci w układaniu codziennego menu. Dowiedz się więcej. 

Czym jest niedoczynność tarczycy? 

Tarczyca to gruczoł, który wytwarza dwa rodzaje hormonów: tyroksynę (T4) oraz i trijodotyroninę (T3), które w ogromnym stopniu oddziałują na ludzki organizm – choćby na jego metabolizm czy termogenezę (a więc produkowanie ciepła). Reguluje ona także czynności wielu narządów. 

Niedoczynność tarczycy to choroba, podczas której tarczyca nie wydziela odpowiedniej ilości hormonów. Wówczas wzrasta stężenie innego hormonu, TSH. Przyczynia się on do zmniejszenia syntezy hormonów, a do tego sprawia, że tarczyca pracuje w wolniejszym tempie. Do grupy najbardziej narażonych na nią pacjentów należą osoby w podeszłym wieku, szczególnie kobiety. 

Dieta przy niedoczynności tarczycy 

Dieta przy niedoczynności tarczycy powinna być zbilansowana. Zaleca się tutaj zwykle spożywanie 5 posiłków dziennie, co 3 godziny. Nie należy jeść zbyt dużo wieczorem – w przeciwnym przypadku układ trawienny może być zbyt obciążony. 

Jod 

W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę na pokarmy zawierające jod – pierwiastek ten jest konieczny, aby tarczyca mogła produkować hormony. Wspomniany składnik jest obecny w: 

• makrelach,  
• soli jodowanej,  
• ostrygach,  
• dorszu, 
• otrębach.  

Nie należy jednak suplementować go bez badań, ponieważ zbyt duża jego ilość negatywnie oddziałuje na czynności tarczycy.

Selen 

Dobrze jest uwzględnić w diecie selen, który znajdziesz w m.in.: 

• pełnoziarnistych produktach zbożowych,  
• owocach morza, 
• glonach.  

Sprawia on, że jod łatwiej się przyswaja. Bierze on również w przekształcaniu hormonu T4 w aktywną formę T3. Zanim sięgniesz jednak po produkty z tym pierwiastkiem, skonsultuj się z lekarzem. 

Białko 

Dieta dla osób z niedoczynnością tarczycy powinna obfitować w produkty z dużą ilością białka. Pomaga ono budować mięśnie, jest również niezbędne do produkcji hormonów – mowa tu zwłaszcza o hormonie wzrostu, który odpowiada za spalanie tkanki tłuszczowej. Składnik ten występuje w produktach, takich jak: 

• mleko, 
• inne przetwory mleczne,  
• orzechy, 
• nasiona roślin strączkowych.  

Błonnik 

Omawiana przez nas choroba często idzie w parze z zaparciami. Wynika to z tego, że zbyt mała liczba hormonów negatywnie oddziałuje na metabolizm. To z kolei sprawia, że należy spożywać pokarmy z błonnikiem, który reguluje trawienie. Znajdziesz go w: 

• porzeczkach,  
• malinach,  
• truskawkach,  
• burakach,  
• dyni,  
• marchwi,  
• otrębach,  
• kaszy jęczmiennej,  
• brązowym ryżu,  
• pieczywie żytnim i razowym,  
• nasionach roślin strączkowych. 

Cynk 

Co jeszcze jeść przy niedoczynności tarczycy? Na przykład pokarmy zawierające cynk. Pomaga on w konwersji hormonu tyroksyny do trijodotyroniny, stanowi również cenne wsparcie dla układu odpornościowego. Znajdziesz go w następujących produktach: 

• grzyby,  
• wątróbka,  
• jajka,  
• orzechy, 
• nasiona.

Żelazo 

Osoby z niedoczynnością tarczycy powinny zwrócić również uwagę na pokarmy bogate w żelazo – wchodzi on w skład enzymu, który jest konieczny do tego, aby synteza hormonów T4 i T3 przebiegała w odpowiedni sposób. W rybach, podrobach mięsnych, mięsie, burakach czy też botwince – występuje żelazo.  

Niedoczynność tarczycy – dieta. Czego unikać? 

Przy niedoczynności tarczycy dobrze jest zrezygnować z tłustego nabiału, a więc np. ze śmietany czy serów pleśniowych. Z jadłospisu należy wykreślić również słone przekąski, takie jak chipsy czy krakersy. Trzeba też zapomnieć o jedzeniu soi, która może utrudniać syntezę hormonów tarczycy, oraz o surowych warzywach z rodziny kapustnych, które hamują wchłanianie jodu z pokarmów.  

Słodycze oraz wysoko przetworzone desery – również warto usunąć z codziennej diety. Mogą one przyczyniać się do zwiększania masy ciała, a to z kolei – do pogłębiania się symptomów wspomnianej choroby. Trzeba się wystrzegać także konserwantów, spulchniaczy, jak również barwników oraz samego alkoholu. 

Co pić przy niedoczynności tarczycy? 

Przy niedoczynności tarczycy można pić zioła, np. morszczyn pęcherzykowaty, który zawiera dużą ilość jodu. Warto też wypróbować ashwagandhę, która – jak wykazały badania – normalizuje najistotniejsze wskaźniki związane z tarczycą. Nie można zapomnieć również o ziołach, takich jak: 

• wąkrotka azjatycka,  
• pokrzywa indyjska, 
  
• bakopa. 

Niedoczynność tarczycy – dieta odchudzająca 

Co jeść przy niedoczynności tarczycy, aby schudnąć? Utarta wagi w tym przypadku nie jest prosta, ale nie niemożliwa. Musisz jednak pamiętać o kilku zasadach. Zazwyczaj rekomenduje się spożywanie 4-5 posiłków, najlepiej co 3-4 godziny. W międzyczasie nie można podjadać – układ trawienny będzie mógł się dzięki temu lepiej zregenerować.  

Ważne jest, aby prowadzić tzw. dietę redukcyjną, która polega na obniżeniu wartości energetycznej przyjmowanych dań. Jej bazę powinny stanowić niskokaloryczne produkty z dużą ilością białka. W przypadku węglowodanów dobrze jest spożywać te z niskim indeksem glikemicznym. 

Dieta keto a niedoczynność tarczycy 

Nie ma na razie badań, które potwierdziłyby lub zanegowały skuteczność diety ketogenicznej w przypadku niedoczynności tarczycy. To z kolei sprawia, że na wszelki wypadek nie powinno się jej stosować. Niektórzy lekarze twierdzą, że może ona wręcz zaostrzyć objawy tej choroby. 

Bibliografia: 

1. Alkhatib D., Shi Z.,Ganji V., Dietary Patterns and Hypothyroidism in U.S. Adult Population, Nutrients, 2024, 16(3): 382. 
2. Taherinia S., Heidari Z., Salehidoost R., Karimifar M., Arab A, Alshahrani S. H., Askari G., Associations between empirically derived dietary patterns and oxidative stress and inflammation in adults with primary hypothyroidism: a case-control study, BMC Endocrine Disorders, 2023; 23: 105. 
3. Wojtas N., Wadolowska L., Bandurska-Stankiewicz E., Evaluation of Qualitative Dietary Protocol (Diet4Hashi) Application in Dietary Counseling in Hashimoto Thyroiditis: Study Protocol of a Randomized Controlled Trial, 2019, 16(23): 4841.