Ile moczu do badania ogólnego, a ile na posiew? Poznaj zalecenia 

Pozornie w badaniu moczu nie ma nic skomplikowanego. Wystarczy tylko pobrać próbkę i oddać do analizy laboratoryjnej, prawda? Tymczasem, jak się okazuje, wyzwaniem jest nie tylko właściwe przygotowanie materiału do badania, ale również to, ile moczu powinno się znaleźć w pojemniku. Wyjaśnijmy to zatem raz, a dobrze.

Ile moczu pobrać do badania ogólnego? 

Badanie ogólne moczu pozwala wykryć wiele nieprawidłowości w obrębie układu moczowego. Parametry mogą odbiegać od normy przy zakażeniu, zaburzeniach pracy nerek, a nawet schorzeniach układu krążenia. Dlatego warto przeprowadzać diagnostykę w razie takich przykrych dolegliwości jak ból podbrzusza, częstomocz czy pieczenie podczas oddawania moczu. Ważna jest też profilaktyka, by wiele schorzeń wyryć od razu i wyleczyć je, nim staną się wyjątkowo dokuczliwe albo zaczną zagrażać zdrowiu. 

Aby diagnostyka była możliwa, dostarcz do laboratorium próbkę moczu o objętości 50-100 ml. Pobierz ją ze środkowego strumienia podczas porannego wypróżniania, po uprzedniej dokładanej higienie okolic intymnych i ich osuszeniu. Mocz oddaj bezpośrednio do pojemnika kupionego w aptece – do badania ogólnego nie musi być sterylny, kupisz go za 1-2 zł.

Ile moczu potrzeba do wykonania posiewu moczu? 

Posiew moczu wykonywany jest w celu pogłębienia diagnostyki, gdy badanie ogólne wykaże obecność bakterii. Pozwala wykryć i zidentyfikować drobnoustroje, które odpowiadają za infekcję układu moczowego. Pobranie próbki odbywa się analogicznie. Najlepiej, aby objętość materiału wynosiła co najmniej 50 ml, jednak nawet kilka mililitrów uryny pozwoli na przeprowadzenie analizy laboratoryjnej. Pamiętaj, aby materiał ze środkowego strumienia złapać wyłącznie do sterylnego pojemnika. Kupisz go aptece za 1-2 zł.

Ile moczu potrzeba do badania dobowej zbiórki moczu? 

W przypadku dobowej zbiórki moczu będziesz potrzebować nie jednego, ale aż dwóch pojemników – dużego, najczęściej o objętości 2,5 l oraz mniejszego, o objętości 100 ml. Przez całą dobę (równe 24 godziny) wypróżniasz się do dużego zbiornika. Za każdym razem. Warto więc zaplanować badanie na dobę, którą spędzisz w domu. Dla przykładu, jeśli wybierzesz się za zakupy i w międzyczasie odwiedzisz publiczną toaletę, diagnostykę będzie trzeba powtórzyć. 

Zaczynasz zbierać mocz od rana np. od godziny 10:00 (pomijając mikcję po przebudzeniu, ponieważ w pęcherzu masz wówczas mocz z poprzedniej doby, nieobjętej badaniem) i kończysz dnia następnego również o godz. 10:00, pamiętając, aby tym razem oddać poranny mocz do dużego pojemnika, ponieważ w pęcherzu masz wówczas mocz z doby objętej badaniem. 

Po zakończeniu zbiórki wymieszaj cały zebrany mocz w dużym zbiorniku. Zapisz objętość i godzinę zakończenia poboru na kartce. Następnie przelej do jednorazowego pojemnika zaledwie 50-100 ml moczu. Do laboratorium zanosisz wyłącznie tę niewielką próbkę, wraz z zanotowanymi informacjami.

Ile moczu pobrać do badania od dziecka? 

W przypadku dzieci pobranie próbki 50-100 ml może być dużym wyzwaniem. U niemowląt jest to wręcz niemożliwe z fizjologicznych względów – u tych urodzonych o czasie objętość pęcherza po skończeniu 3. miesiąca życia wynosi zaledwie 52 ml. Dodatkowo maluchy nie mają zdolności kontrolowania mikcji, nie ma więc mowy o zebraniu moczu po nocy. 

Na szczęście tutaj wystarczy kilka mililitrów próbki zebranej do pojemnika lub specjalnego woreczka przyklejanego do skóry okolic intymnych malucha. Pamiętaj przy tym, że woreczek jest odpowiedni wyłącznie do badania ogólnego – nie pozwoli pobrać próbki odpowiednio czystej do wykonania posiewu. 

Warto dopytać w laboratorium, jaka minimalna objętość moczu niemowlaka jest niezbędna do wykonania miarodajnej analizy. Najczęściej jest to już 1 ml, choć zdarza się, że placówka wymaga przynajmniej 3 ml. Wydaje się, że to niewiele, ale może się zdarzyć, iż maluch nie odda nawet takiej ilości. To świadczy niekiedy o silnym odwodnieniu lub zaburzeniu pracy nerek i wymaga pilnej interwencji medycznej. 

Bibliografia: 

1. Badanie ogólne moczu, Katedra Analityki Medycznej, Wydział Nauk Medycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. 
2. Bil-Lula i in., Zalecenia Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej dotyczące badania upostaciowanych elementów moczu w medycznym laboratorium diagnostycznym, Diagnostyka Laboratoryjna 2019, vol. 55, no. 3, p. 145-198. 
3. Skobejko-Włodarska L., Co wiemy o czynności pęcherza u noworodków i niemowląt?, Urologia Polska 2007, 60, 1.