Wrzody jelita ‒ objawy, leczenie i dieta.

Wrzody jelita (inaczej wrzodziejące zapalenie jelita grubego) dotykają głównie mężczyzn po 55 roku życia. Ich objawy są wyjątkowo nieprzyjemne, aczkolwiek dość specyficzne. Wczesne rozpoznanie i leczenie daje dużą szansę na wyleczenie i zapobieganie nawrotom choroby.

Wrzody jelita obejmują procesy zapalne zarówno śluzówki odbytu, jak i jelita grubego. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego ma charakter przewlekły, podczas którego okresy wyciszenia choroby przeplatają się z ostrymi nawrotami. Przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego objawy mogą pojawić się już przed 30 rokiem życia, jednak są one zazwyczaj lekceważone.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego ‒ przyczyny i objawy

Prawdopodobieństwo zachorowania na wrzodziejące zapalenie jelita wzrasta, gdy w najbliższej rodzinie wystąpiły w przeszłości te schorzenia. W Polsce na owrzodzenie jelita grubego co roku zapada około 700 osób. Przyczyn powstawania owrzodzenia jelita może być wiele: podwyższony poziom stresu, uczulenia alergiczne przy słabym układzie odpornościowym, zakażenia bakteryjne, zaburzenia homeostazy oraz czynniki genetyczne. Jednym z najistotniejszych czynników jest jednak stres i zła dieta.  Dość często doświadczają wrzodów jelita grubego osoby cierpiące na chorobę Leśniowskiego-Crohna.

Przy wrzodach jelita grubego objawy związane są głównie z układem trawiennym i wydalniczym. Jednym z nich jest półpłynna lub płynna konsystencja kału z domieszką śluzu, a niekiedy również ropy i krwi. Kolejny objaw to bolesne parcie towarzyszące każdemu wypróżnieniu wraz z jednoczesnym wydalaniem gazów (tzw. stolce parskające). Wrzodziejące jelito to także wzdęty brzuch, stany gorączkowe, osłabienie całego organizmu, brak apetytu oraz niedokrwistość.

Wrzodziejące zapalenie jelita ‒ rozpoznanie

Wrzody jelita grubego diagnozuje się na podstawie szczegółowych badań radiologicznych, wziernikowych, analizy histopatologicznej wycinków pobranych z jelita oraz badania krwi na obecność przeciwciał. Często wykonywana jest endoskopia, która pozwala ocenić, czy chory rzeczywiście cierpi na wrzodziejące jelito grube, a także ustalić zasięg schorzenia.

Leczenie i dieta przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego

Jednym z najlepszych sposobów leczenia wrzodów na jelicie jest dieta. Jadłospis dla chorych na wrzodziejące zapalenie jelita grubego musi być bogaty w błonnik. Nie mniej ważne jest leczenie środkami farmakologicznymi, a w poważniejszych przypadkach lekarz może zdecydować o konieczności zabiegu operacyjnego.

Dieta przy wrzodziejącym zapaleniu jelita musi być dostosowana do poszczególnych okresów choroby. Kiedy dochodzi do zaostrzenia objawów, zaleca się przyjmowanie jedynie płynnych lub półpłynnych posiłków, które powinny być spożywane często (około 6 razy w ciągu dnia), ale w małych ilościach. Nie wolno w tym czasie spożywać produktów mlecznych, ponieważ u większości osób z wrzodami jelita powodują one biegunki i reakcje alergiczne. Kiedy chory nie uskarża się na biegunkę, może przyjmować bardziej treściwe posiłki, muszą one jednak być niskotłuszczowe, łagodne (ostre przyprawy podrażniają śluzówkę jelita i żołądka) i gotowane (niewskazane są zwłaszcza surowe owoce i warzywa). W czasie choroby nie wolno spożywać alkoholu.

W trakcie przebiegu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego leczenie operacyjne stosuje się wyłącznie w przypadkach pojawienia się ropnia przetoki, silnych krwotoków bądź pęknięcia ściany jelita. W razie powikłań lub w sytuacji, gdy chory zgłosił się do lekarza za późno, a badania endoskopowe wykażą bardzo poważne i nieodwracalne zmiany, dokonuje się resekcji części lub całości jelita grubego. Leczenie farmakologiczne opiera się na podawaniu środków uspokajających. Niestety, nie da się całkowicie wyleczyć wrzodziejących zapaleń jelita grubego. Jest to choroba o cechach przewlekłych, dlatego też kuracje mają na celu złagodzenie objawów oraz zapobieganie ewentualnym nawrotom choroby. Im wcześniej dokona się diagnozy, tym większa szansa na poprawienie komfortu życia. Dane statystyczne pokazują jednak, że im dłuższy czas choroby i im większy obszar jelita jest nią dotknięty, tym większe jest ryzyko nowotworu jelita grubego. W związku z tym już po pojawieniu się pierwszych objawów wskazane jest wykonanie badań profilaktycznych. Jak się okazuje, pacjenci często lekceważą te symptomy ze względu na ich duże podobieństwo do zatruć pokarmowych.