Bruceloza – objawy, przebieg i leczenie

Bruceloza, zwana również gorączką mleka koziego, jest chorobą pochodzenia zwierzęcego. Na dziś wyróżnia się kilka rodzajów szczepów, które powodują chorobę. Objawy są zróżnicowane w zależności od uszkodzeń narządów wewnętrznych.

Bruceloza może mieć postać ostrą, podostrą oraz przewlekłą. Bruceloza u ludzi przenoszona jest przez wydzieliny zwierząt: wielbłądów, bizonów, wiewiórek, drobiu oraz gryzoni. Najczęściej jednak ludzie zarażają się od bydła. Niebezpieczne jest także mleko tych zwierząt. Wylęganie choroby wynosi od 5 dni do nawet kilku miesięcy.

Bruceloza u ludzi – główne przyczyny i objawy

Bruceloza często dotyka weterynarzy, hodowców bydła oraz pracowników przetwórstwa mięsnego. Przy brucelozie objawy są dość niespecyficzne i związane z nieregularną gorączką (przebiegającą w postaci fal uderzenia gorąca), potliwością, bólami stawów i mięśni oraz osłabieniem organizmu. U mężczyzn mogą dojść boleści jąder. Bruceloza u ludzi objawia się, szczególnie w postaciach przewlekłych, omdleniami i nagłymi utratami świadomości. Symptomy zależą od lokalizacji zakażenia w określonych narządzie. Najwięcej przypadków dotyka układu kostno-stawowego, co skutkuje przewlekłym bólem utrudniającym sprawne poruszanie się. Przy brucelozie diagnostyka wykorzystuje badania serologiczne typu ELISA, wykonywane z krwi osoby chorej. Lekarz w celu postawienia diagnozy pyta pacjenta o podróże zagraniczne, wykonywany zawód czy spożywanie mięsa. Badania laboratoryjne, które wykonuje się na próbkach krwi, pokazują dodatni odczyny aglutynacji Coombsa lub Wrighta (są to testy immunologiczne na obecność przeciwciał IgG). Ponadto standardowo wykonuje się badania mikrobiologiczne i molekularne.

Bruceloza – choroba od zwierząt: objawy i powikłania

Bakterie pochodzenia zwierzęcego mogą przedostać się do organizmu człowieka poprzez wydzielinę zwierząt, ich mleko lub wydaliny. Brucelozą można zarazić się również poprzez picie niepasteryzowanego mleka bądź spożywanie serów i wyrobów mlecznych owczych, kozich lub krowich. Choroba nie przenosi się z człowieka na człowieka. Bruceloza objawia się u ludzi dopiero po okresie wylęgania się bakterii brucelozy. Pierwszym miejscem lokalizacji choroby są węzły chłonne. Od czasu przedostania się czynników chorobotwórczych do wystąpienia pierwszych objawów mija przeciętnie kilka tygodni. Nierzadko bakterie mogą przedostawać się na inne narządy. Po upływie około 2 miesięcy u człowieka zaczynają pojawiać się niespecyficzne objawy, jak bóle głowy i stawów, oblewające poty oraz gorączka. Jak widać, takie symptomy można pomylić ze zwykłym przeziębieniem. Co ciekawe, nawet po roku od zakażenia mogą pojawić się powikłania późne, takie jak zapalenie wsierdzia lub mięśnia sercowego.

Diagnoza i leczenie brucelozy u ludzi

Przy podejrzeniu brucelozy badanie opiera się na dwóch komponentach. Po pierwsze lekarz wykonuje wywiad pod kątem epidemiologicznym. Kiedy są już pewne podejrzenia co do brucelozy, wykonuje się dodatkowo badania krwi – na poziom białka ostrej fazy (CRP), czyli białka świadczącego o toczącym się zapaleniu, odczynu Biernackiego (OB) i reumatoidalnego. Diagnostyka uwzględnia również obecność przeciwciał, które powstają w ciele na skutek kontaktu z czynnikiem chorobotwórczym.

Bruceloza: leczenie

Zarażenie się brucelozą nie wiąże się z bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia i życia chorego. Niestety samo leczenie może trwać bardzo długo, ponieważ wewnątrzkomórkowe namnażanie się bakterii zajmuje do kilku miesięcy. Osobom dorosłym często podaje się sulfametoksazol z ryfampicyną przez około 3 miesięce. U dzieci z kolei najczęściej dawkuje się trimetoprim. Brucelozę leczy się antybiotykami w formie tabletek lub zastrzyków. Nie mniej ważna jest balneoterapia (wykorzystująca moc wód leczniczych) albo fizykoterapia.

Bruceloza: profilaktyka

Świadomość tego, co to jest bruceloza, może uchronić przed zakażeniem. Dotychczas najwięcej przypadków odnotowuje się u ludzi zawodowo związanych z hodowlą zwierząt, przetwórstwem mięsnym i mleczarskim. Aby zminimalizować ryzyko pojawienia się brucelozy, należy unikać picia mleka niepasteryzowanego, jedzenia nabiału, które zostało wyprodukowane z niepasteryzowanego mleka oraz jedzenia surowego mięsa. Hodowcy nie mogą zapominać o regularnych badaniach serologicznych zwierząt. Również weterynarze podczas przyjmowania porodu bydła powinni być wyposażeni w specjalne maseczki, które utrudniają przedostanie się czynników chorobotwórczych do błon śluzowych. Na szczęście w Polsce nie odnotowuje się wiele przypadków chorych na brucelozę. W 1980 r. Polska została uznana za kraj wolny od tej choroby.