Depresja dwubiegunowa – objawy, leczenie, życie z chorobą

“Depresja dwubiegunowa” to termin, którym mylnie określa się chorobę afektywną dwubiegunową, której depresja jest jednym z objawów. Choroba zaczyna się z reguły w młodym wieku. Nieleczona choroba może na trwałe zniszczyć społeczne, rodzinne i zawodowe życie.

Warto dokładnie poznać podłoże choroby oraz objawy, które powinny zostać uznane za alarmujące. Szybka diagnoza i podjęcie terapii daje szansę na znaczne poprawienie stanu oraz normalne funkcjonowanie w społeczeństwie.

Przyczyny i objawy depresji w chorobie afektywnej dwubiegunowej

Geneza choroby afektywnej dwubiegunowej nie jest do końca poznana. Istnieje pewne prawdopodobieństwo dziedziczenia tego zaburzenia, szczególnie gdy jeden z rodziców miał zdiagnozowaną chorobę afektywną dwubiegunową. Nie mniejsze znaczenie w rozwoju schorzenia mają również mikrourazy mózgu, spowodowane m.in. zatruciem toksynami czy bakteriami. Z punktu widzenia neurobiologicznego za niemal każde schorzenie psychiczne odpowiadają zaburzenia poziomu neurotransmiterów.

Przy depresji w chorobie afektywnej dwubiegunowej objawy to najczęściej:

• niska samoocena,
• brak motywacji,
• problemy z koncentracją,
• utrata zainteresowań i pasywność,
• zaniedbanie higieny osobistej,
• chroniczne zmęczenie i senność,
• przewlekłe odczuwanie niepokoju i lęku,
• pesymistyczne myślenie o przyszłości,
• zanik libido oraz częste bóle głowy.

W chorobie afektywnej dwubiegunowej te „negatywne” objawy występują na zmianę z etapami manii, które objawiają się się znacznym napływem energii, wysoką samooceną, nadmierną drażliwością, słowotokiem oraz ryzykownym zachowaniem.

Osoby zmagające się z chorobą często pytają czy depresja w chorobie afektywnej dwubiegunowej jest uleczalna? Choroba afektywna dwubiegunowa nie jest uleczalna, pacjent przez całe życie będzie potrzebował konsultacji specjalistycznych oraz leków stabilizujących nastrój. Jednak najważniejszym czynnikiem w terapii jest świadomość chorego, że potrzebuje on pomocy. Bez przekonania o istnieniu problemu, jakiekolwiek leczenie będzie nieefektywne. Często to rodzina jako pierwsza zauważa niepokojące oznaki nagłej zmiany zachowania lub huśtawki nastrojów, na które powinna zareagować.  

Najbliżsi osób zmagających się z depresją w chorobie afektywnej dwubiegunowej szukają odpowiedzi jak pomóc choremu, kiedy jego stan jest wyjątkowo poważny? Jeśli cierpiąca na zaburzenia emocjonalne osoba zaczyna stwarzać zagrożenie dla samego siebie i innych osób, można wystąpić o leczenie przymusowe. Ustawa o zdrowiu określa dokładnie warunki, jakie należy spełnić, aby skierować członka swojej rodziny na tego typu terapię. W niektórych przypadkach takie skierowanie może być wystawione przez sąd. Zdecydowanie częściej chorzy z CHAD zostają hospitalizowani w trakcie manii.

Leczenie depresji w chorobie afektywnej dwubiegunowej

Przy rozpoznaniu depresji w chorobie afektywnej dwubiegunowej wiedza o tym, jak rozmawiać z pacjentem, jest kluczowa. Bardzo łatwo bowiem można pomylić objawy schorzenia z innymi zaburzeniami psychicznymi. Przy depresji w chorobie dwubiegunowej leczenie obejmuje zarówno farmakologię, jak i psychoterapię. Podawane leki oddziałują na modyfikację szlaków biochemicznych, które wpływają na zmianę fizjologii komórek mózgowych. Oczywiście każdorazowo podanie leku oraz sposób jego dawkowania muszą być indywidualnie dobrane przez lekarza. Lekami, które powszechnie stosuje się przy chorobie afektywnej dwubiegunowej i depresji są: benzodiazepiny, olanzapina oraz kwetiapina.

Ważne jest, aby nie podawać leków stricte przeciwdepresyjnych, gdyż zachodzi wówczas ryzyko przekształcenia depresji w objawy manii. Nie wolno także przerywać kuracji w dowolnym momencie, np. kiedy ustąpią najbardziej dokuczliwe objawy. W takich przypadkach lekarz powinien zadecydować o zmniejszeniu dawki leku bądź o wdrożeniu leczenia podtrzymującego.

W początkowych etapach leczenia chory może odczuwać silny niepokój, co spowodowane jest włączeniem farmakologii. Kiedy pojawią się takie symptomy, zazwyczaj stosuje się leki uspokajające. Niestety, leczenie choroby ma dwa oblicza. Po pierwsze, aby w pełni wyzdrowieć, chory musi podjąć się bardzo długiego i rygorystycznego leczenia farmakologicznego, a także poświęcić wiele godzin na pracę nad sobą na zajęciach terapeutycznych. Depresja odznacza się tendencją do nawrotów, nawet po kilku latach po zakończeniu leczenia. Podczas terapii niebagatelne znaczenie ma również higiena życia, czyli regularne pory posiłków oraz ustalone godziny snu i pobudki.