Naczyniak wątroby – przyczyny i objawy. Kiedy należy podjąć leczenie?

Naczyniak wątroby jest niezłośliwym guzem o charakterze naczyniowym, który przez dłuższy czas rozwija się bezobjawowo. Przyczyn jego powstawania do dziś nie ustalono, choć uważa się, że czynnikiem sprawczym jest podłoże genetyczne. Do leczenia naczyniaka wątroby wystarczy dieta i oszczdzający  tryb życia. Leczenie chirurgiczne jest ostatecznością.

Naczyniaki wątroby to rozwijające się powoli zmiany łagodne. Nie dają przerzutów i bardzo rzadko pękają. Na pojawienie się tego rodzaju naczyniaka najbardziej narażone są osoby między 30. a 50. rokiem życia. Z naczyniakami wątroby borykają się głównie kobiety. Mężczyźni chorują dużo rzadziej.

Co to jest naczyniak wątroby?

Naczyniak wątroby (łac. hemangioma hepatis) jest zaliczany do grupy łagodnych nowotworów o charakterze naczyniowym. Nie ulega zezłośliwieniu i nie powoduje przerzutów. Na ogół jest to zmiana pojedyncza nieprzekraczająca 3 cm średnicy, która lokalizuje się punktowo w miąższu wątroby. Zmiany mnogie występują u zaledwie 20% zdiagnozowanych przypadków, podobnie jak naczyniaki olbrzymie (o wielkości ponad 10 cm). Przy naczyniaku wątroby kod ICD 10 (jednostka chorobowa) to D18.

Naczyniak wątroby – przyczyny powstawania

W przypadku naczyniaka wątroby przyczyny powstawania są nieznane. Za czynnik predysponujący do zachorowania uważa się podłoże genetyczne, choć nie poparto tego dowodami. Do powstania naczyniaka wątroby dochodzi na skutek zaburzeń w rozwoju naczyń krwionośnych, które łączą się ze sobą, tworząc silnie unaczynioną masę. Zazwyczaj jest ona nieduża i niegroźna, ponadto nie może ulec zezłośliwieniu. Wiele osób jest ciekawych, czy naczyniak wątroby może się wchłonąć. Tego typu zmiany wchłaniają się tylko częściowo. Naczyniak nie znika całkowicie, a jego dalszy rozwój zależy od stylu życia pacjenta.

Naczyniak wątroby – objawy

Obecność naczyniaka wątroby bardzo długo nie wiąże się z żadnymi objawami. Większość chorych dowiaduje się o jego istnieniu przy okazji kontrolnych badań diagnostycznych. Pierwsze symptomy są zależne od tego, jak szybko rośnie naczyniak wątroby. U niektórych osób objawy mogą pojawić się nawet po latach, ponieważ zmiany rosną bardzo powoli. Objawy naczyniaka wątroby są mało charakterystyczne i można je przypisać innym chorobom układu pokarmowego. Są to nudności, wymioty, uczucie pełności po posiłku i umiarkowany ból w prawym podżebrzu. Dolegliwości nasilają się wraz ze wzrostem zmiany. W skrajnych przypadkach u chorego mogą pojawić się stany gorączkowe, których przyczyną jest martwica i zwapnienia powstałe we wnętrzu guza. W przypadku naczyniaka wątroby rzadko dochodzi do powikłań, ponieważ przypadki pęknięcia guza zdarzają się bardzo rzadko. Zazwyczaj ma to miejsce w momencie, gdy jego rozmiar przekracza 10 cm, a rozciągnięta wątroba uciska na inne narządy.

Naczyniak wątroby – leczenie

W diagnostyce nowotworów o charakterze naczyniowym wykorzystuje się badania obrazowe, np. badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej (USG), które pozwala ocenić rozmiar guzka i jego położenie. Bardziej zaawansowane badania, takie jak tomografia komputerowa (TK), rezonans magnetyczny (MRI) lub scytrafia są wykonywane tylko w szczególnych przypadkach, jeśli obraz USG jest niewystarczający, a guzki większe niż 5 cm. Leczenie niewielkich zmian naczyniowych jest zbędne. Guzki o średnicy do 5 cm poddaje się okresowej kontroli. Pacjent musi wykonywać badanie USG raz w roku, zmienić styl życia i nawyki żywieniowe. Przy naczyniaku wątroby dieta powinna być lekkostrawna, uboga w produkty o działaniu drażniącym, które długo zalegają w żołądku. Osoba z naczyniakiem powinna też całkowicie zrezygnować, lub bardzo ograniczyć, spożywanie alkoholu. Trunki wysokoprocentowe znacznie obciążają wątrobę i uszkadzają jej komórki, co czyni ją niezdolną do regeneracji. Operację chirurgiczną rozważa się przy naczyniakach olbrzymich o rozmiarze przekraczającym 10 cm, lub gdy guz uciska na sąsiednie narządy. Interwencja polega na resekcji guza. Chory musi pozostać pod stałą opieką lekarza. Inne metody terapii są brane pod uwagę, jeśli leczenie chirurgiczne nie jest możliwe, gdyż nie pozwala na to stan ogólny chorego. W takich sytuacjach przeprowadza się embolizację. Zabieg polega na odcięciu dopływu krwi do naczyń guza dzięki klejom tkankowym podawanym podskórnie pod kontrolą aparatu rentgenowskiego (RTG). Alternatywą dla embolizacji jest radioterapia. Dzięki naświetlaniom możliwe jest zahamowanie rozwoju guza. Leczenie farmakologiczne zmian naczyniowych jest bezcelowe. Podobnie jak leczenie ziołami. W przypadku naczyniaka wątroby rokowania są pomyślne. Co prawda, jest to zmiana nowotworowa, ale łagodna. Takie guzki, jak naczyniaki, nie ulegają zezłośliwieniu.