Zespół jelita drażliwego – leczenie naturalnymi i domowymi sposobami

Naturalne leczenie zespołu jelita drażliwego obejmuje zmianę nawyków żywieniowych, wprowadzenie odpowiedniej diety, a także stosowanie ziół, które łagodzą nieprzyjemne dolegliwości i regulują funkcje układu pokarmowego. Domowe metody są skutecznym wsparciem terapii zleconej przez lekarza.

Zespół jelita drażliwego jest jednym z najczęściej występujących przewlekłych zaburzeń pracy układu pokarmowego. Według danych statystycznych cierpi na niego około 20% populacji. Jego charakterystyczną cechą jest występowanie przez minimum kilka tygodni dolegliwości związanych z pracą jelit i rytmem wypróżniania się: biegunek, zaparć i bólu brzucha. Objawy znacznie utrudniają i zaburzają codzienne funkcjonowanie. W leczeniu zespołu jelita drażliwego stosuje się środki farmakologiczne i psychoterapię. Skuteczne są również domowe sposoby.

Zespół jelita drażliwego – objawy, przyczyny, leczenie farmakologiczne

Zespół jelita drażliwego jest przewlekłym schorzeniem związanym z zaburzeniami funkcjonowania jelit. Cechuje się występowaniem przez co najmniej kilka miesięcy dolegliwości związanych z rytmem wypróżnień. To choroba czynnościowa, czyli niezwiązana z uszkodzeniami lub zmianami organicznymi w układzie pokarmowym. Dlatego leczenie zespołu jelita drażliwego polega głównie na łagodzeniu objawów. Przyczyny zespołu jelita drażliwego nie zostały do końca poznane. Stwierdzono, że choroba może mieć podłoże genetyczne, ponieważ rozpoznaje się ją częściej u osób, u których występuje wśród członków najbliższej rodziny. Zaobserwowano także, że na pojawienie się dolegliwości mają wpływ następujące czynniki:

• przebyte infekcje układu pokarmowego,
• zaburzenia perystaltyki jelit (przyspieszenie lub zwolnienie motoryki),
• nadwrażliwość jelit na bodźce,
• odczuwanie długotrwałego i silnego stresu oraz napięcia emocjonalnego,
• błędy dietetyczne,
• zabieg chirurgiczny w obrębie jamy brzusznej.

Pierwsze objawy zespołu jelita drażliwego pojawiają się najczęściej między 20. a 40. rokiem życia. Mają zmienny charakter i natężenie. Nasilają się po posiłku lub w stresującej sytuacji, natomiast nie występują w nocy. Należą do nich: bóle brzucha, biegunki, zaparcia, wzdęcia, uczucie niepełnego wypróżnienia, częste oddawanie gazów, nudności. Leczenie zespołu jelita drażliwego polega na stosowaniu środków farmakologicznych, które łagodzą dolegliwości. W zależności od objawów lekarz zaleca leki rozkurczowe, łagodnie przeczyszczające lub zapierające. Skuteczne jest także włączenie do terapii probiotyków, które mają za zadanie przywrócić naturalną florę bakteryjną w układzie pokarmowym.

Leczenie ziołami zespołu jelita drażliwego

Jednym z elementów naturalnego leczenia zespołu jelita drażliwego jest stosowanie ziół, które wykazują właściwości rozkurczające, łagodzące biegunkę lub zaparcia, uspokajające oraz wspomagające pracę układu pokarmowego. Można je spożywać w formie herbat, naparów lub odwarów. Mimo że są to naturalne składniki, należy pamiętać, że są one jedynie wsparciem terapii i konieczne jest skonsultowanie ich przyjmowania z lekarzem. Zioła w leczeniu zespołu jelita drażliwego można nabyć w aptece lub dobrym sklepie zielarskim. W zależności od rodzaju dolegliwości, najskuteczniejsze działanie wykazuje:

• mięta pieprzowa – działa na wzdęcia, łagodzi nadmierne skurcze jelit i wspomaga trawienie,
• rumianek – zapobiega nadmiernej fermentacji w jelitach, pobudza wydzielanie żółci (niezbędnej w procesach trawienia), łagodzi ból brzucha i skurcze jelit,
• siemię lniane – jego nasiona wytwarzają śluz, który pokrywa wnętrze przewodu pokarmowego i chroni je przed działaniem drażniących czynników,
• melisa – ma działanie nie tylko uspokajające i relaksujące, ale także rozkurczowe, wiatropędne, przeciwgrzybiczne i bakteriobójcze,
• ziele dziurawca – likwiduje kolki, łagodzi ból brzucha i nadmierne skurcze mięśni gładkich przewodu pokarmowego,
• koper włoski – działa rozkurczowo oraz wspomaga pracę jelit,
• czarne jagody (napar z liści lub odwar z suszonych owoców) – są skutecznym środkiem na biegunkę, ponieważ działają zapierająco,
• aloes (sok) – łagodzi podrażnienia i stany zapalne w jelitach, a także ułatwia formowanie i przemieszczanie mas kałowych.

Zioła stosowane w leczeniu zespołu jelita drażliwego można spożywać oddzielnie lub przygotowywać napary z połączenia kilku roślin, np. mięta z aloesem, koper z rumiankiem, rumianek z miętą.

Domowe leczenie zespołu jelita drażliwego – porady dietetyczne

Domowym sposobem leczenia zespołu jelita drażliwego jest zmiana nawyków żywieniowych oraz zmodyfikowanie diety tak, aby usprawnić trawienie i zapobiegać podrażnieniom jelit. Jest to indywidualna kwestia, dlatego osoba chora powinna obserwować reakcje swojego organizmu na spożywane produkty i eliminować te, które zaostrzają lub wywołują objawy.  Aby wspomóc leczenie zespołu jelita drażliwego i usprawnić pracę układu pokarmowego, należy:

• spożywać 4–5 lekkostrawnych posiłków dziennie o małej objętości,
• zrezygnować z potraw tłustych i smażonych – zamiast tego można je gotować na parze, dusić lub piec w piekarniku,
• unikać produktów wzdymających (kapusta, groch, brukselka, niektóre owoce),
• ograniczyć spożywanie produktów mlecznych,
• unikać napojów gazowanych, alkoholu, mocnej kawy i herbaty,
• zmniejszyć ilość węglowodanów w diecie,
• spożywać produkty bogate w błonnik.