Przepuklina pachwinowa – problem osób w każdym wieku

Przepuklina pachwinowa to dolegliwość, która może pojawić się w każdym wieku. Jednocześnie jest to najczęściej występujący typ przepukliny brzusznej. Dochodzi do niej w wyniku przedostawania się narządów przez szczeliny w mięśniach lub więzadłach. Jakie są objawy i przyczyny przepukliny pachwinowej? Czy warto się zdecydować na jej operację? 

Czym jest przepuklina pachwinowa? 

Przepuklina pachwinowa to przypadłość, która charakteryzuje się tym, że organy lub ich fragmenty z jamy brzusznej zmieniają swoje położenie i przedostają się do pachwiny. Dotyczy to najczęściej jelit, wówczas dochodzi do pojawienia się nieprzyjemnych objawów. Dodajmy, że omawiana dolegliwość zwykle rozwija się stopniowo i powoli. Warto też zaznaczyć, że przepuklinę pachwinową można podzielić na wrodzoną oraz nabytą. 

Przepuklina pachwinowa – objawy 

Główne objawy przepukliny pachwinowej to: 

• uwypuklenie po obu stronach kości łonowej (staje się ono bardziej widoczne, gdy się stoi w pozycji pionowej, zwłaszcza podczas kaszlu i aktywności fizycznej), 
• uczucie ciężkości, ucisku, pieczenia lub bólu w pachwinie – ból może promieniować do nóg i rąk, 
• zaparcia. 

Kiedy dojdzie do uwięźnięcia przepukliny, można dodatkowo zaobserwować: 

• zaczerwienienie w okolicy przepukliny, 
• bóle brzucha, 
• wzdęcia, 
• wymioty i mdłości, 
• brak możliwości oddania stolca, 
• silny ból w miejscu przepukliny. 

Jeśli chodzi o objawy przepukliny pachwinowej u mężczyzn, pojawia się dodatkowo ból i obrzęk okolic jąder. Mogą oni mieć wówczas problemy z oddawaniem moczu. Warto dodać, że u reprezentantów płci męskiej częściej dochodzi do wykształcenia się omawianej dolegliwości (nad więzadłem pachwinowym), natomiast u kobiet – do powstania przepukliny udowej (pod więzadłem pachwinowym). 

Przyczyny przepukliny pachwinowej 

Przyczyn przepukliny pachwinowej upatruje się w różnych czynnikach. Przede wszystkim chodzi tu o osłabienie ściany jamy brzusznej, z którym nierzadko pacjenci się rodzą. Co więcej, może ona pojawić się w wyniku nagłego wzrostu ciśnienia w obrębie jamy brzusznej. Do niego dochodzi z kolei zwykle w wyniku długotrwałego, ciężkiego wysiłku fizycznego.  

Czasem do pojawienia się problemu doprowadza nawet zwykłe kichnięcie. Przepuklina pachwinowa może być także efektem przewlekłych schorzeń, które zwiększają wzrost ciśnienia w jamie brzusznej nie w sposób nagły, ale długotrwały. Istnieją również pewne czynniki, które zwiększają ryzyko pojawienia się przepukliny. Oto one: 

• uwarunkowania genetyczne, 
• bycie mężczyzną, 
• otyłość lub nadwaga, 
• ciąża, 
• przewlekły kaszel, 
• mukowiscydoza, 
• chroniczne zatwardzenie, 
• przepuklina pojawia się po raz kolejny. 

Operacja przepukliny pachwinowej 

Operacja przepukliny pachwinowej rekomendowana jest najczęściej wtedy, gdy uwypuklenie narządów jamy brzusznej powoduje ból oraz inne widoczne objawy, a także wówczas, kiedy dojdzie do poważnych powikłań. Jest to tak naprawdę jedyna metoda, która pomaga uporać się z tym problemem – tzw. leczenie domowe w tym przypadku w ogóle nie pomaga. Warto zaznaczyć, że podczas operacji usuwa się przepuklinę, ale istnieje pewne ryzyko, że później uformuje się ona ponownie. 

Jakie są zalecenia po operacji patologicznej zmiany w okolicach pachwiny? Przede wszystkim dobrze jest możliwie jak najwcześniej wstać z łóżka i chodzić – to bardzo ważne dla prawidłowej perystaltyki jelit, układu sercowo-naczyniowego i oczywiście dla mięśni. Nie należy też, zwłaszcza przez pierwsze dwa tygodnie, nosić ciężkich przedmiotów (powyżej 1 kg), później również nie można organizmu zanadto forsować. Warto też wdrożyć lekkostrawną dietę i przestrzegać jej przez około 4 tygodnie. 

Co warto wiedzieć o ranie po operacji przepukliny pachwinowej? Przede wszystkim to, że już po 14. dniach powinna się ona wygoić. Przez ten czas non stop musi się na niej znajdować opatrunek, najlepiej półprzepuszczalny, który pozwala skórze oddychać, a jednocześnie zabezpiecza ją przed działaniem czynników zewnętrznych. Należy też pamiętać, że na samym początku, przez pierwsze 2-3 dni, rana będzie boleć. 

Pas na przepuklinę pachwinową 

Czasem stosuje się również specjalny pas na przepuklinę pachwinową. Można z niego korzystać jednak tylko wtedy, gdy zaleci ci to lekarz. Wywiera on kontrolowany, delikatny nacisk na różne obszary pachwiny, dzięki czemu dolegliwości bólowe stają się mniej dokuczliwe. Warto jednak podkreślić jeszcze raz, że na dłuższą metę operacja jest jedynym sposobem radzenia sobie z przepukliną. 

Uwypuklenie narządów w jamie brzusznej u dzieci 

Badania wskazują, że 3-5 proc. dzieci rodzi się z patologiczną zmianą w okolicach pachwiny, przy czym znacznie częściej występuje ona u wcześniaków (30 proc.). U chłopców można ją zauważyć na obszarze łączącym wzgórek łonowy i mosznę, natomiast u dziewczynek w obrębie wzgórka łonowego, w kierunku wargi sromowej większej. W większości przypadków jest to przepuklina jednostronna. 

Jak długo można chodzić ze zmianą w okolicach pachwiny? 

Nie ma jednej odpowiedzi na pytanie, jak długo można chodzić z przepukliną pachwinową. Pewne jest to, że im dłużej będziesz odkładać operację, tym większe ryzyko uwięźnięcia przepukliny, a to z kolei może skutkować niedrożnością, martwicą jelita, a nawet śmiercią, ryzyko jest więc duże. 

Bibliografia: 

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK513332/ [dostęp 24.09.23]. 
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537241/ [dostęp 24.09.23]. 
3. Jenkins J. T., O’Dwyer P. J., Inguinal hernias, The BMJ 2008, 336(7638), s. 269-272.