Szumienie w uszach – co oznacza? Jak je leczyć? Przyczyny

Szumienie w uszach to problem związany z wrażeniem słyszenia dźwięku pomimo braku bodźca, który mógłby go powodować. Co więcej, wraz ze zwiększającą się ekspozycją na hałas, staje się on problemem coraz większej liczby osób. Dodajmy, że czasem ma czasem charakter przejściowy, innym razem – stały. Do tego może obejmować albo tylko jedno ucho, albo oboje. Co jeszcze warto wiedzieć o szumieniu w uszach? Odpowiadamy. 

Szumienie w uszach – co to jest? 

Na początku warto zastanowić się, czym w ogóle jest szumienie w uszach. To wrażenie słyszenia pewnych dźwięków, przy czym trudno jest zidentyfikować ich źródło. Niektórzy opisują je nie tylko jako delikatne szumy, ale także gwizdanie, syczenie, klikanie, dudnienie, szeleszczenie, świstanie, ćwierkanie, brzęczenie, łomotanie, a nawet piszczenie. Dźwięki tego typu mogą być ciągłe lub przerywane. Czasem wraz z nimi pojawiają się również inne symptomy:  

• zawroty głowy,  
• bóle uszu,  
• problemy ze słyszeniem.  

Innym objawem towarzyszącym bywa tu pulsowanie, którego nasilenie zmienia się wraz ze zmianą pozycji ciała. Ogólnie można wyróżnić dwa rodzaje szumów w uszach: 

• subiektywne – są słyszalne jedynie przez osobę zmagającą się z tym problemem, nie istnieją żadne urządzenia, które mogłyby zarejestrować takie dźwięki, 
• obiektywne – są słyszalne zarówno przez tę osobę, jak i ludzi w jej otoczeniu, przy czym dźwięki wytwarzane są wewnątrz jej ciała. 

Co więcej, istnieje również podział na szumy uszne: 

• skompensowane – nie wywołują dużego dyskomfortu, raczej się o nich nie myśli, 
• nieskompensowane – wywołują spory dyskomfort i przekładają się negatywnie na jakość życia. 

Szumienie w uszach – przyczyny 

Zastanawiasz się, dlaczego szumi ci w uszach? Przyczyny tego problemu mogą być bardzo różne. Przykładowo czasem wywołują go różne leki, jak np. chinina, diuretyki pętlowe (np. furosemid), antybiotyki aminoglikozydowe, beta-blokery czy nawet antydepresanty. Niekiedy stanowi on powikłanie po operacji ucha środkowego. Przyczynić może się do niego również nadmiar woskowiny w uchu, która tworzy czop zwężający światło przewodu słuchowego. W niektórych przypadkach odpowiedzialne za szumy w uszach są poniższe dolegliwości oraz choroby: 

• choroba Meniere’a, 
• anemia, 
• miażdżyca, 
• nadciśnienie tętnicze, 
• problemy z krążeniem, 
• niska krzepliwość krwi, 
• przetoki tętniczo-szyjne, 
• otoskleroza, 
• zaburzenia związane ze szczęką (np. bruksizm), 
• infekcje i guzy naczyniowe w uchu środkowym, 
• uszkodzenie nerwu przedsionkowo-ślimakowego lub ślimaka, 
• choroby autoimmunologiczne ucha wewnętrznego, 
• perforacja błony bębenkowej, 
• choroba dekompresyjna (z którą zmagają się nurkowie), 
• dysfunkcja odcinka szyjnego kręgosłupa, 
• nadczynność tarczycy, 
• choroby nowotworowe, 
• nagła utrata słuchu, 
• niedosłuch, 
• nerwiaki, 
• silne przeziębienie (z bólem głowy oraz katarem). 

Co jeszcze oznacza szumienie w uszach? Czasem przyczyną tego problemu mogą być zaburzenia psychiczne, depresja, jak również i stres. Doprowadzają do niego także urazy mechaniczne, np. w wyniku wypadku. W niektórych przypadkach może być on objawem sukcesywnego pogarszania się słuchu. 

Warto dodać, że większa szansa wystąpienia szumów w uszach istnieje u osób korzystających z używek. Zdarza się, że omawiany problem jest także efektem ekspozycji na hałas, np. podczas dyskoteki lub koncertu. Ponadto u niektórych osób nie da się wykryć przyczyn szumów usznych. Część lekarzy podejrzewa, że wynikają one z nieprawidłowej pracy mózgu. 

Jak długo może się utrzymywać szumienie w uszach? 

Szumienie w uszach czasem trwa krótko, w innych sytuacjach natomiast nawet całe życie. W związku z tym można wyodrębnić: 

• ostre szumy w uszach – utrzymują się przez okres poniżej 3 miesięcy; w wielu przypadkach ustępują samoistnie, choć czasem potrzebna jest farmakoterapia, 
• podostre szumy w uszach – pojawiają się w krótkich odstępach czasu od 3 do 12 miesięcy; pomocna bywa tu nie tylko farmakoterapia, przydają się również ćwiczenia relaksacyjne, 
• przewlekłe szumy w uszach – symptomy utrzymują się ponad rok, ustępują jedynie po odpowiednim leczeniu farmakologicznym lub terapeutycznym. 

Szumienie w uszach – jak leczyć? 

Co robić, kiedy szumi ci w uszach? W pierwszej kolejności warto udać się do lekarza rodzinnego, który przekaże ci skierowanie do specjalisty laryngologa. Dodajmy, że omawiany problem wymaga konsultacji lekarskiej, jeśli jego objawy utrzymują się dłużej niż 5 minut i występują przynajmniej 2 razy w tygodniu. Istnieje wiele sposobów, które mają na celu ich redukcję. Dużo zależy tu jednak od ich przyczyny, a także od tego, czy szum występuje stale, czy też jedynie w niektórych sytuacjach. Ważne jest również to, czy problem obejmuje oboje uszu, czy może tylko jedno. 

Przykładowo, jeśli zmagasz się z omawianą dolegliwością i ubytkiem słuchu, dobrym rozwiązaniem będzie aparat słuchowy. Zmagasz się z depresją lub zaburzeniami lękowymi? W takim razie najpewniej pomogą ci leki wskazane przy tych dolegliwościach. Dowiedziono naukowo, że w dużym stopniu rozwiązują one problem ciągłego szumienia w uszach. Jeśli problemem jest z kolei nadmiar woskowiny, wystarczy oczyszczenie ucha w gabinecie lekarza. 

W sytuacji, gdy problem utrzymuje się u ciebie przez długi czas, warto rozważyć również wybór odpowiedniego generatora dźwięków. To także przebadana klinicznie metoda, która pozwala uporać się z omawianym problemem. Urządzenia tego typu wytwarzają odpowiedni dźwięk, zwykle w formie szumu białego. W wyniku treningu pacjent słyszy szumy coraz ciszej, aż w końcu w ogóle przestaje je odbierać.

Szum w uszach – domowe sposoby

Niepokojące objawy zawsze wymagają konsultacji lekarskiej, jednak w oczekiwaniu na wizytę lub wyniki badań, możesz sobie pomóc, korzystając z domowych sposobów. Szumy uszne dokuczają ci z pewnością szczególnie wtedy, gdy idziesz spać. Zatem kiedy się kładziesz, włącz cicho muzykę lub telewizor – to może ci ułatwić uśnięcie. Dobrym pomysłem będzie też rezygnacja ze stoperów, jeżeli ich używasz, ponieważ nasilają one dolegliwości.

Jeśli szumy uszne pojawiają się u ciebie w związku z silnym stresem, koniecznie zainteresuj się technikami relaksacyjnymi, takimi jak medytacja czy wprowadzenie rytuałów do codziennej, wieczornej rutyny, co pozwoli ci się wyciszyć. Czasami problem może się pojawiać w wyniku silnego napięcia mięśni szyi oraz żuchwy. W takiej sytuacji należy zacząć stosować ćwiczenia rozciągające szyi oraz barków i pleców.

Bibliografia: 

1. Atik A., Pathophysiology and Treatment of Tinnitus: An Elusive Disease, Indian Journal of Otolaryngology and Head & Neck Surgery, 2014, 66. 
2. Han B. I., Lee H. W., Kim T. Y., Lim J. S., Shin K. S., Tinnitus: Characteristics, Causes, Mechanisms, and Treatments, Journal of Clinical Neurology, 2009, 5(1), s. 11-19. 
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430809/ [dostęp 10.06.23].