Czym jest osteopatia i kto powinien z niej korzystać?

Z każdym rokiem coraz więcej osób szuka możliwości leczenia pozafarmakologicznego lub takiego, które wesprze standardową farmakoterapię, ale w nieszkodliwy i nieinwazyjny sposób. W związku z tym wzrasta popularność medycyny naturalnej, ludowej, a także chińskiej. Coraz większym zainteresowaniem cieszą się też manualne metody leczenia, czyli osteopatia. Na czym polega?

Co to jest osteopatia?

Osteopatia to diagnozowanie i leczenie rękami. Mowa tu o manualnej metodzie zakładającej, że organizm składa się z soma i psyche, czyli ciała oraz duszy, które powinny ze sobą współgrać, jeśli choroba ma być pokonana. Według osteopatów organizm ma zdolność do samoregeneracji, ale jest to możliwe tylko w przypadku, gdy chory wierzy w swoje siły wewnętrzne i jest przekonany, że może wyzdrowieć. Osteopatię uznaje się za jedną z metod fizjoterapii, trzeba jednak mieć świadomość, że takimi technikami nie da się wyleczyć każdej choroby.

Osteopatia – na jakie choroby może pomóc? 

Osoby zajmujące się osteopatią twierdzą, że metoda ta może pomóc przy takich dolegliwościach jak: 

• rwa kulszowa, 
• zmiany degeneracyjne stawów i kręgosłupa, 
• wady postawy,  
• stany pourazowe, 
• stany przeciążeniowe, 
• choroby układu oddechowego,  
• choroby układu krążenia, 
• schorzenia układu pokarmowego, 
• migreny, 
• choroby ginekologiczne i urologiczne, 
• depresja, 
• stany lękowe, 
• bóle głowy, 
• zawroty głowy, 
• zapalenie zatok,  
• problemy ze słuchem, 
• problemy ze wzrokiem, 
• osłabienie odporności, 
• urazy okołoporodowe, 
• zastoje limfatyczne.  

Osteopatia może wspierać rekonwalescencję, ale oczywiście nie ma pewności, że okaże się skuteczna. Dlatego osoby chore, korzystające z pomocy osteopaty, nie powinny rezygnować ze specjalistycznej opieki lekarskiej, a omawianą terapię manualną potraktować jako uzupełnienie leczenia.

Na czym polega osteopatia? 

Osteopata stara się pomóc w leczeniu różnych dolegliwości, korzystając z nauk obejmujących anatomię oraz fizjologię człowieka. Ma dużą wiedzę na temat układu kostno-mięśniowego, a prowadzona przez niego terapia ma oddziaływać również na psychikę pacjenta, by pobudzić w nim zdolności do samoregeneracji, samoleczenia. 

Osteopata stawia diagnozę na podstawie oględzin, szczegółowego wywiadu, testów ruchomości ciała, a także badań obrazowych, np. RTG czy rezonansu magnetycznego.  Następnie manualnie stara się usunąć przykurcze, zmniejszyć napięcie i uruchomić drenaż limfatyczny (czyli usprawnić przepływ krwi oraz limfy). Oprócz tego udziela także rad, jakie działania warto podjąć, by problem nie powrócił za jakiś czas (najczęściej zaleca zmianę sposobu żywienia czy stylu życia).

Jak przebiega wizyta u osteopaty? 

Osteopata dobiera sposób leczenia i techniki indywidualnie do potrzeb pacjenta. Stosowane są: 

• rozluźniający mięśnie masaż,  
• masaż limfatyczny, 
• HVT (ang. high velocity thrust; to wywoływanie krótkich, spontanicznych, ale zgodnych z anatomią ruchów kręgosłupa, które wywołują charakterystyczne „kliknięcie”), 
• artykulacja (technika polegająca na naturalnym poruszaniu stawami, zgodnie z ich codziennym ruchem). 

Osteopata, stosując masaże oraz odpowiednie techniki ucisków stara się nie tylko zmniejszyć dolegliwości bólowe, ale i poprawić przepływ krwi. Należy jednak mieć na uwadze, że po wizycie może pojawić się ból i sztywność, która mija po kilku dniach. Osteopata powinien oczywiście poinformować pacjenta, czego się spodziewać. Same zabiegi najczęściej nie są bolesne.

Czy osteopatia jest skuteczna? 

Terapia manualna przeprowadzana przez osteopatów jest także w dużej mierze wykorzystana przez kręgarzy oraz fizjoterapeutów. Nawet National Institute for Health and Care Excellence (NICE) zaleca stosowanie osteopatii przy bólach krzyża oraz rwie kulszowej. Metoda ta pomaga w leczeniu bólu m.in. ramion, szyi czy kończyn dolnych. Brak jednak badań naukowych, które potwierdzałyby skuteczność osteopatii w przypadku leczenia dolegliwości takich jak bóle miesiączkowe, astma, zaburzenia trawienia, depresja, kolka itp.

Przeciwwskazania do osteopatii  

Nie wszyscy powinni korzystać z omawianych zabiegów. Z wizyty u osteopaty muszą zrezygnować osoby, które: 

• mają osteoporozę,  
• zmagają się z ostrymi stanami zapalnymi,  
• doznały złamań kończyn, 
• przechodzą różnego rodzaju infekcje, 
• mają hemofilię,  
• chorują na stwardnienie rozsiane, 
• zmagają się z nowotworem, 
• są po radioterapii, 
• przyjmują leki rozrzedzające krew.

Bibliografia: 

1. https://akademiaosteopatii.pl/pl/medycyna-manualna-na-czym-polega-i-co-to-jest?gclid=CjwKCAjwrdmhBhBBEiwA4Hx5g8pFVTKJ6OfvQ_sfWy8pM7zvuJ7kbPYcyXQdH4W5fdnGvdlMvLgeqBoC-xYQAvD_BwE [dostęp 11.04.2023]. 
2. https://osteopathic.org/ [dostęp 11.04.2023]. 
3. https://osteo.com.pl/osteopatia-co-to-jest-i-na-czym-polega-czym-zajmuje-sie-osteopata/ [dostęp 11.04.2023]. 
4. McKone M. L., History of osteopathy, Springer US, Boston 1997.