Chorujesz na zwłóknienie płuc? Rokowania są zależne od wielu czynników

Zwłóknienie płuc jest stanem, kiedy dochodzi do bliznowacenia oraz sztywności omawianych struktur, co utrudnia, a w wielu przypadkach wręcz uniemożliwia wymianę gazową, prowadząc do niewydolności oddechowej oraz innych, niekiedy bardzo poważnych powikłań. Dlaczego dochodzi do zwłóknienia płuc? Jakie są czynniki ryzyka oraz rokowania u pacjentów cierpiących na to schodzenie? Czy profilaktyka może być skuteczna?

Jakie są przyczyny zwłóknienia płuc?

Zwłóknienie płuc może mieć podłoże autoimmunologiczne lub genetyczne, ale na rozwój choroby wpływają również czynniki środowiskowe czy niektóre zażywane leki. Choroba występuje też jako powikłanie po infekcjach wirusowych oraz bakteryjnych, ale czasami nie da się określić jej podłoża.

Choroby autoimmunologiczne a zwłóknienie płuc

Mówiąc bardzo ogólnie, choroby autoimmunologiczne sprawiają, że układ odpornościowy uruchamia reakcję w stosunku do samego siebie. To może wywołać szereg konsekwencji, w tym zwłóknienie płuc. Symptom ten pojawia się w przebiegu schorzeń takich jak:

• twardzina skóry,
• zapalenie wielomięśniowe,
• zapalenie naczyń krwionośnych,
• zapalenie skórno-mięśniowe,
• toczeń rumieniowaty,
• reumatoidalne zapalenie stawów.

Czynniki środowiskowe wpływają na bliznowacenie płuc

Zwłóknienie płuc może także nastąpić na skutek działania niektórych czynników środowiskowych, które znacząco zwiększają ryzyko wystąpienia tej choroby. Wśród nich znajdują się wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia powietrza, takie jak obecność pyłu czy włókien azbestu. Stan mogą pogłębić niektóre gazy, dym papierosowy oraz promieniowanie. Poza tym, osoby w grupie ryzyka:

• mają 40-70 lat,
• są mężczyznami,
• są obciążone genetycznie (w rodzinie występuje historia choroby).

Objawy zwłóknienia płuc

Jak wiele innych chorób, tak drobne zwłóknienie płuc, które dopiero się rozwija, nie daje żadnych objawów. Najczęściej pierwszym symptomem jest duszność, która towarzyszy wielu innych schorzeniom. Inne objawy także nie są swoiste, co utrudnia diagnostykę. Należą do nich:

• przewlekły, suchy kaszel,
• ogólne osłabienie organizmu,
• utrata wagi,
• uczucie dyskomfortu w klatce piersiowej,
• clubbing, czyli skrzywienie paznokci.

Zwłóknienie płuc może mieć charakter ostry lub przewlekły. Objawy pojawiają się więc stopniowo i nasilają z czasem, a u innych pojawiają się nagle, a niespodziewana niewydolność oddechowa wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. Jest to tak naprawdę kwestia indywidualna.

Zwłóknienie płuc – diagnostyka

Jak wspomniano, objawy zwłóknienia płuc nie są jednoznaczne, co niejednokrotnie sprawia, że pacjentom zostaje postawiona zła diagnoza. Tę jednostkę chorobową najczęściej myli się z astmą, zapaleniem oskrzeli czy zapaleniem płuc. Podczas wizyty, specjalista przeprowadzi z tobą dokładny wywiad, a żeby potwierdzić swoje przypuszczenia, prawdopodobnie zaleci wykonanie tomografii komputerowej. Jeżeli obraz będzie niejasny, a okoliczności występowania objawów niejednoznaczne, konieczne może się okazać wykonanie biopsji, czyli pobranie fragmentu płuca do badań. Poza tym diagnostyka obejmuje m.in.:

• badania krwi w celu wykluczenia infekcji, choroby autoimmunologicznej czy anemii,
• gazometrię krwi tętniczej,
• badanie pojemności płuc,
• test wysiłkowy serca,
• pobranie i zbadanie próbki plwociny.

Jak wyleczyć zwłóknienie płuc?

Zwłóknienie płuc to choroba nieuleczalna, nie da się cofnąć zbliznowacenia omawianych struktur. W leczeniu chodzi o to, aby powstrzymać rozwój schorzenia, a także zminimalizować objawy i ułatwić pacjentowi oddychanie. W XXI wieku stosuje się różne metody wspierające osoby chorujące na zwłóknienie płuc, w tym:

• terapię tlenową,
• podawanie prednizonu, azatiopryny czy mykofenolanu w celu wyciszenia stanu zapalnego (działa osłabiająco na układ odpornościowy),
• podawanie pirefnidonu w celu blokowania procesu bliznowacenia płuc.

Leczenie zwłóknienia płuc polega także na wprowadzeniu modyfikacji do codziennego życia. Aby poprawić swój stan, powinnaś więc unikać czynników ryzyka, takich jak pył czy dym papierosowy, co ułatwi ci oddychanie, a także spowolni rozwój choroby. Poza tym ważna jest zdrowa i zbilansowana dieta oraz regularny ruch.

Zwłóknienie płuc – rokowania

Jeżeli chodzi o zwłóknienie płuc, rokowania mogą być naprawdę różne. Szybkość, z jaką choroba postępuje, jest uzależniona od organizmu chorego. Ważne jest także, jak szybko zostało wdrożone leczenie, jak również to, czy pacjent stosuje się do zaleceń lekarza – również tych związanych ze zmianą stylu życia. Przyjmuje się, że pacjent, u którego zostało zdiagnozowane zwłóknienie płuc, przeżyje ok. 3 lata.

Bibliografia:

1. https://medlineplus.gov/pulmonaryfibrosis.html [dostęp 19.08.2023].
2. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pulmonary-fibrosis/symptoms-causes/syc-20353690 [dostęp 19.08.2023].
3. Mazumder S., Barman M., Bandyopadhyay U. Bindu S., Sirtuins as endogenous regulators of lung fibrosis: A current perspective, Life Sciences 2020, vol. 258, 118201.
4. Murray L., Homer R. J., Gulati M., Herzog E., Pulmonary Fibrosis, Pathobiology of Human Disease, A Dynamic Encyclopedia of Disease Mechanicsms 2014, p. 2636-2653.