Pękające pięty, to twój problem? Sprawdź, co możesz zrobić

Pękające pięty to jeden z najczęściej występujących problemów związanych ze skórą na stopach. Chociaż z pozoru może on wydawać się błahy, w dłuższej perspektywie potrafi przekształcić się w znacznie poważniejsze dolegliwości, np. infekcje czy stany zapalne. Od czego pękają pięty? Poznaj potencjalne przyczyny tego zjawiska oraz dowiedz się, w jaki sposób możesz go uniknąć. Co stosować na pękające pięty?

Jak wyglądają pękające pięty? 

Pękanie pięt rozpoczyna się od nadmiernego przesuszenia skóry na stopach. Dochodzi do jej rogowacenia – naskórek nabiera wtedy innego koloru, staje się żółtawy lub brudnoszary, ponadto kruszy się i łuszczy. Taka skóra traci swoją naturalną elastyczność, przez co znacznie łatwiej pęka pod wpływem ciężaru ciała, kontaktu z podłożem czy tarcia o materiał skarpetki lub buta. 

Większą skłonność do pękania ma także skóra zmacerowana w wyniku długotrwałego kontaktu z wodą lub nadmiernej potliwości stóp. Pękająca skóra na piętach w pierwszej kolejności ogranicza się jedynie do warstwy rogowej. Jeśli jednak na tym etapie nie wprowadzisz odpowiedniej pielęgnacji, nieleczone szczeliny mogą się pogłębić i dotrzeć nawet do skóry właściwej. Stają się bolesne, sączące, a czasem nawet krwawią.

Dlaczego pękają pięty? Potencjalne przyczyny i czynniki ryzyka 

Najczęstszą przyczyną pękających pięt jest ich zaniedbanie oraz nieodpowiednia pielęgnacja. Brak nawyku smarowania stóp odpowiednim kremem prowadzi do ich nadmiernego rogowacenia. Paradoksalnie sprzyja mu ostre szorowanie suchej skóry np. pumeksem, a także nadmierne pocenie się w wyniku jakichś zaburzeń w organizmie lub noszenia syntetycznych, nieoddychających skarpetek. Również źle dobrane, niewygodne obuwie przyczynia się do pękania skóry pięt. 

Czasem problem ten pojawia się w wyniku nieodpowiedniej diety, w wyniku której rozwija się niedobór ważnych dla skóry substancji. Jakiej witaminy brakuje, gdy pękają pięty? Na kondycję naskórka korzystny wpływ mają m.in. witaminy A i E. Ważny jest również kwas pantotenowy (witamina B5) oraz cynk, które przyspieszają regenerację popękanych pięt i wspomagają procesy gojenia się ran. 

Nie na wszystkie czynniki ryzyka mamy wpływ. Przesuszoną skórę na stopach mogą wywoływać pewne choroby przewlekłe, a niektóre osoby mają po prostu wrodzoną skłonność do pękania pięt. Schorzenia, które przyczyniają się do rozwoju tego problemu, to m.in.: 

• niedoczynność tarczycy, 
• miażdżyca, 
• otyłość, 
• atopowe zapalenie skóry, 
• cukrzyca.

Co na pękające pięty znajdziesz w aptece?

Zarówno w aptekach, jak i drogeriach dostępnych jest wiele maści i kremów na pękające pięty, które zawierają szereg korzystnych dla skóry substancji. Ich skład dobierz do aktualnej kondycji swoich stóp – jeśli masz problem ze zrogowaciałym naskórkiem, skup się na jego nawilżaniu. Z kolei bardzo suche i popękane pięty wymagają preparatów złuszczających i zatrzymujących wodę w skórze. Jakich składników szukać? Zwróć uwagę na: 

• humektanty – przyciągają i zatrzymują wodę w zewnętrznych warstwach skóry, np. mocznik, gliceryna, kwas hialuronowy, 
• emolienty – poprawiają strukturę skóry, zmiękczają ją, nawilżają i natłuszczają, dzięki czemu przyczyniają się do jej wygładzenia. To np. oleje roślinne czy wazelina, 
• substancje okluzyjne – tworzą na skórze barierę, która zapobiega nadmiernemu parowaniu wody. W ten sposób działa np. wazelina, lanolina lub parafina – znajdziesz je w tłustych maściach na pękające pięty, 
• składniki złuszczające – pomagają pozbyć się zrogowaciałego naskórka, np. kwas salicylowy, kwas mlekowy, mocznik. 

Częstym składnikiem takich kremów i maści jest mocznik, którego działanie zależy od stężenia. Jeśli wynosi ono poniżej 20%, składnik ten będzie głównie nawilżał i zmiękczał skórę. Z kolei preparaty o stężeniach 30-50% działają złuszczająco, pomagają więc pozbyć się twardego, martwego naskórka. 

Jeżeli twoja skóra pękła aż do krwi, przed zastosowaniem jakichkolwiek preparatów na pękające pięty powinnaś wygoić powstałe ranki. Żeby przyspieszyć ten proces, możesz nakładać na nie żele hydrokoloidowe. Oprócz tego odkażaj skórę np. przy pomocy środków na bazie oktenidyny oraz zabezpieczaj ją jałowym opatrunkiem.

Domowe sposoby na pękające pięty 

Niezawodnym sposobem na pękające pięty jest moczenie stóp w ciepłej, ale nie gorącej wodzie. Warto dodać do niej składniki korzystnie wpływające na skórę, np.: 

• siemię lniane – napar z nasion lnu działa zmiękczająco i nawilżająco oraz poprawia elastyczność skóry, 
• zioła – regenerację skóry wspomagają np. napary z nagietka czy żywokostu. Możesz też wykorzystać rośliny o działaniu przeciwzapalnym i ściągającym, np. rumianek czy szałwię, 
• sole lecznicze – np. sól jodowo-bromowa działa przeciwzapalnie i antyseptycznie, dzięki czemu przyspiesza gojenie się pęknięć. 

Jak zapobiegać pękającym piętom? Dbaj o nie regularnie – po kąpieli nakładaj na stopy kremy nawilżające, a do mycia używaj delikatnych preparatów, które nie wysuszają skóry. Nie ścieraj też zbyt mocno zrogowaciałego naskórka. Unikaj butów na cienkiej podeszwie oraz ubrań z syntetycznych materiałów, które nasilają pocenie się skóry. Jeśli nie możesz poradzić sobie z pękającymi piętami, wybierz się do podologa, który dobierze odpowiednie leczenie dla ciebie. 

Bibliografia: 

1. Arct J., Pytkowska K., Stępniewska E., Szczepańska E., Koselak M., Zespół pękających pięt – przyczyny i postępowanie podologiczne, Polish Journal of Cosmetology 2016, 19(3): 214-222. . 
2. Parker J., Scharfbillig R., Jones S., Moisturisers for the treatment of foot xerosis: a systematic review, Journal of foot and ankle research 2017, 10: 9. 
3. https://newsnetwork.mayoclinic.org/discussion/mayo-clinic-q-and-a-take-steps-at-home-to-manage-dry-cracked-heels/ [dostęp 17.03.2024].