Jak rozpoznać zapalenie dziąseł? Poznaj skuteczne metody leczenia

Zapalenie dziąseł to częsta przypadłość, która początkowo nie wzbudza niepokoju, jednak nieleczona może prowadzić do poważnych powikłań prowadzących nawet do utraty zębów. Przyczyny tej choroby są łatwe do uniknięcia, dlatego profilaktyka odgrywa tu kluczową rolę. Poznaj objawy zapalenia dziąseł i metody ich leczenia. 

Przyczyny zapalenia dziąseł u dzieci i dorosłych 

Najczęstszą przyczyną zapalenia dziąseł, która jednocześnie odpowiada za tak częste występowanie tej choroby, jest niedostateczna higiena jamy ustnej. W jej wyniku dochodzi do odkładania się płytki nazębnej – lepkiej warstwy zbudowanej głównie z bakterii. Niedokładnie usunięta płytka gromadzi się na linii dziąseł i twardnieje. Powstaje wtedy kamień nazębny, który nie tylko sprzyja dalszemu rozwojowi bakterii, ale też mechanicznie podrażnia delikatną tkankę dziąseł, prowadząc do rozwoju zapalenia. 

U dzieci utrzymanie higieny w jamie ustnej bywa problematyczne, ponieważ zęby mleczne są znacznie bardziej podatne na psucie niż stałe. Ponadto maluch może je niedokładnie czyścić, czy to z powodu złej techniki, czy np. zbyt miękkiej szczoteczki. Wszystko to zwiększa ryzyko rozwoju zapalenia dziąseł u dzieci. 

O ile płytki nazębnej można się pozbyć poprzez szczotkowanie, tak kamień jest w stanie usunąć jedynie dentysta. Dlatego tak ważna jest dokładna higiena jamy ustnej, która stanowi najlepszą formę profilaktyki zapalenia dziąseł i innych chorób przyzębia. Zwróć też uwagę na czynniki ryzyka, które sprzyjają rozwojowi schorzeń w jamie ustnej: 

• palenie papierosów, 
• suchość w ustach, 
• niedobory witamin, np. C i B3, 
• obniżona odporność, 
• zmiany hormonalne wynikające z ciąży, cyklu miesiączkowego czy stosowania tabletek antykoncepcyjnych, 
• niektóre choroby, np. nieleczona cukrzyca. 

Czym jest ropne zapalenie dziąseł? 

W wyniku infekcji bakteryjnej w dziąśle tworzy się kieszonka wypełniona ropą. U podłoża tej choroby leży nieleczone, przewlekłe zapalenie dziąseł. Ropna postać charakteryzuje się znacznie silniejszymi objawami, dlatego wymaga szybkiej konsultacji z lekarzem. Leczenie polega na nacięciu ropnia i oczyszczeniu tkanek. Dentysta może też zadecydować o konieczności włączenia antybiotyku na zapalenie dziąseł. 

Jak wygląda zapalenie dziąseł? Objawy charakterystyczne 

Zdrowe dziąsła są jędrne, bladoróżowe i ściśle dopasowane do zębów. W przypadku stanu zapalnego stają się blade lub przeciwnie – mocno zaczerwienione. Dochodzi też do ich obrzęku i krwawienia podczas mycia zębów. Możesz odczuwać dyskomfort w jamie ustnej oraz nieprzyjemny zapach i posmak. Z kolei ropne zapalenie dziąseł wywołuje silniejsze objawy: 

• pulsujący ból, który nasila się podczas jedzenia, 
• wyciek wydzieliny o nieprzyjemnym zapachu i smaku, 
• gorączka, 
• ogólne złe samopoczucie. 

Co na zapalenie dziąseł znajdziesz w aptece? 

W łagodnych przypadkach zapalenia dziąseł leczenie polega głównie na wzmożonej higienie jamy ustnej. Ponadto w aptekach dostępne są różne środki wspomagające – tabletki, płyny i żele. Jak leczyć zapalenie dziąseł? 

Płyny do płukania jamy ustnej 

Płyny na zapalenie dziąseł zawierają substancje odkażające, np. chlorheksydynę. Przed zastosowaniem przeczytaj dokładnie zalecenia producenta – niektóre preparaty stosuje się nierozcieńczone, a inne trzeba zmieszać z wodą. Oprócz chlorheksydyny płyny mogą zawierać np. pochodne fluoru czy wyciągi ziołowe. 

Jakie tabletki na zapalenie dziąseł bez recepty mogą pomóc? 

Jeśli podczas zapalenia dziąseł dokucza ci silny ból, możesz zastosować doustne leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, np. z ibuprofenem czy ketoprofenem. W niektórych przypadkach sprawdzą się też tabletki do ssania z substancjami odkażającymi, np. chlorchinaldolem czy wspomnianą już wcześniej chlorheksydyną. 

Żele na zapalenie dziąseł 

W żelach na zapalenie dziąseł znajdziesz m.in. substancje przeciwzapalne (np. salicylan choliny) i odkażające (np. chlorek cetalkonium). Oprócz tego wiele preparatów zawiera wyciągi roślinne o działaniu ściągającym, antyseptycznym, regenerującym i łagodzącym stan zapalny, np. z: 

• tarczycy bajkalskiej, 
• szałwii, 
• kory dębu, 
• rumianku, 
• mięty. 

Kiedy i jaki antybiotyk na zapalenie dziąseł może zlecić lekarz? 

Jeśli dolegliwości nawracają lub nie ustępują przez dłuższy czas, udaj się do dentysty. Lekarz oceni nasilenie zapalenia dziąseł i dobierze odpowiednie leczenie. W ostrych przypadkach przepisze silniejsze preparaty na receptę, np. antybiotyk, który jest skutecznym lekiem na ropne zapalenie dziąseł. Najczęściej stosowane w tym schorzeniu są: klindamycyna, amoksycylina i azytromycyna. 

Zapalenie dziąseł – domowe sposoby, które mogą przynieść ulgę 

Leczenie domowe zapalenia dziąseł to przede wszystkim dbanie o dokładną higienę jamy ustnej. Szczotkuj zęby co najmniej 2 razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku. Używaj też nici dentystycznej, żeby oczyścić przestrzenie międzyzębowe z resztek pożywienia i płytki nazębnej. Do domowych sposobów na zapalenie dziąseł należy np.: 

• płukanie ust rozcieńczoną wodą utlenioną – 1 łyżka na 1 szklankę wody, 
• żucie goździków – zawarty w nich eugenol ma właściwości odkażające, 
• płukanie jamy ustnej naparami ziołowymi, np. z szałwii czy rumianku. 

Ile trwa zapalenie dziąseł? To zależy od stopnia jego zaawansowania. Łagodne przypadki ustępują już po kilku dniach leczenia. Poważniejsze mogą wymagać więcej czasu, w tym kilku wizyt u stomatologa. Nieleczone zapalenie dziąseł może przyjąć postać przewlekłą – paradontozę, która prowadzi nawet do utraty zębów. 

O ekspercie:

lek. dent. Bartosz Leończak – specjalista chirurgii stomatologicznej, zaprasza na konsultacje chirurgiczne i implantologiczne.  Pracuje w Warsaw Dental Center. Link do rozmowy: https://www.hellozdrowie.pl/na-tamat-chorob-ktore-moga-miec-poczatek-w-jamie-ustnej-alarmuje-lek-dent-bartosz-leonczak/

Bibliografia: 

1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gingivitis/diagnosis-treatment/drc-20354459 [dostęp 19.06.2024]. 
2. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/10950-gingivitis-and-periodontal-disease-gum-disease [dostęp 19.06.2024]. 
3. Tuszyński P. K. (red.), Leki pierwszego wyboru, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2020.