Poznaj domowe sposoby na zatoki, które naprawdę działają

Zapalenie zatok przynosowych to częsta przypadłość w sezonie chorobowym. Objawy potrafią być intensywne, przez co utrudniają codzienne funkcjonowanie. Na szczęście w większości przypadków choroba ustępuje samoistnie, a proces leczenia możesz przyspieszyć, stosując domowe sposoby na zatoki. Sprawdź, które warto wypróbować.

Przyczyny i objawy zapalenia zatok 

Zapalenie zatok zwykle jest wywoływane przez infekcję wirusową. W odpowiedzi na atak patogenów układ odpornościowy rozwija lokalny stan zapalny, który objawia się obrzękiem śluzówki i nadprodukcją wydzieliny. W ciągu kilku kolejnych dni choroby śluz ten gęstnieje i zaczyna zalegać w zatokach, wywołując następujące dolegliwości: 

• ból głowy i twarzy w okolicach zatok, 
• trudności z oddychaniem, 
• upośledzenie węchu, 
• tkliwość twarzy, 
• wydzielina z nosa, która może spływać po tylnej ścianie gardła. 

Przy ostrym zapaleniu objawy mogą utrzymywać się nawet do 12 tygodni. W większości odpowiada za to nadmiar wydzieliny. Leczenie koncentruje się na upłynnianiu i oczyszczaniu zatok ze śluzu.  Jest to szczególnie istotne, ponieważ wydzielina sprzyja rozwojowi nadkażenia bakteryjnego, co może zaostrzyć przebieg choroby. 

Inhalacje – domowy sposób na zatoki dla dorosłych i dzieci

Inhalacje to uniwersalna i skuteczna metoda łagodzenia objawów zapalenia zatok. Specjalne urządzenie – inhalator – przekształca płyn w postać mgiełki, która z łatwością dociera do dalszych zakamarków dróg oddechowych. Podczas inhalacji korzystaj z maski lub końcówki donosowej, żeby wdychać ją przez nos. Do domowego zabiegu możesz wykorzystać dwa typy roztworów: 

• izotoniczne – to sól fizjologiczna, czyli roztwór chlorku sodu w stężeniu 0,9%. Jest ono takie samo, jak stężenie płynów w komórkach organizmu, dzięki czemu inhalacje działają nawilżająco i oczyszczają zatoki z wydzieliny, 
• hipertoniczne – to roztwory chlorku sodu o wyższych stężeniach, zwykle ok. 3%. Ich zastosowanie stwarza różnicę stężeń pomiędzy płynem w komórkach śluzówki zatok a tym na ich powierzchni. Organizm zawsze dąży do równowagi, dlatego woda wypływa z komórek na zewnątrz, żeby rozrzedzić zbyt duże stężenie. Przez to zmniejsza się obrzęk śluzówki i rozrzedza wydzielina w zatokach. 

Ampułki do inhalacji mogą zawierać dodatkowe składniki nawilżające np. kwas hialuronowy czy ektoinę, które wzmacniają lub uzupełniają ich działanie. Inhalacje to bezpieczny, domowy sposób na zatoki w ciąży oraz dla niemowląt. Świetnie sprawdzi się także jako uzupełnienie leczenia zleconego przez lekarza.

Domowe sposoby na zatkane zatoki

Domowym sposobem na odetkanie zatok są inhalacje parowe na bazie olejków o działaniu upłynniającym zalegającą w nich wydzielinę, np.: 

• eukaliptusowego,  
• tymiankowego,  
• szałwiowego,  
• miętowego.  

Dodatkowo samo wdychanie pary wodnej rozluźnia śluz, przez co udrażnia zatkane zatoki. Na tej samej zasadzie pomoże również kąpiel lub prysznic – ciepłe i wilgotne powietrze potrafi zdziałać cuda. 

Kolejnym sposobem na zatoki jest ich płukanie. Służą do tego specjalne butelki oraz saszetki z proszkiem do rozpuszczenia w wodzie, które są dostępne w aptekach. W zależności od potrzeb możesz przygotować roztwór izotoniczny lub hipertoniczny. Ten drugi lepiej sprawdzi się w przypadku zapchanych zatok. Maści rozgrzewające na bazie kamfory i olejków eterycznych, rozprowadzone na plecach lub klatce piersiowej, również pomogą oczyścić zatoki.

Jeśli masz trudności z oddychaniem w nocy, podnieś nieco poduszkę. Głowa uniesiona podczas snu pozwala na lepsze odprowadzenie wydzieliny z zatok i poprawia ich drożność. Zadbaj też o odpowiednią wilgotność powietrza w sypialni, która jest niezbędne do prawidłowej pracy śluzówki dróg oddechowych. To prosty domowy sposób na chore zatoki, który przyspieszy powrót do zdrowia.

Domowe sposoby na ból zatok

Ból zatok jest spowodowany zalegającą w nich wydzieliną, więc możesz go złagodzić, upłynniając ją wspomnianymi wcześniej metodami. Domowym sposobem na ból zatok jest masaż twarzy w okolicy nosa, czoła i policzków. Możesz również przyłożyć w tkliwe miejsca ciepły okład, np. z rozgrzanej na patelni fasoli czy ryżu, które trzeba zawinąć w gazę lub ściereczkę. Uważaj, żeby się nie poparzyć – kompres powinien być ciepły, ale nie gorący.

Zioła na zatoki – sposoby naszych babć

W zapaleniu zatok pomogą ci zioła o działaniu odkażającym, przeciwzapalnym i wzmacniającym odporność. Możesz przygotować z nich napar lub zaopatrzyć się w leki z takim składem. Rośliny, które złagodzą objawy zapalenia zatok, to m.in.: 

• czarny bez, 
• jeżówka purpurowa, 
• goryczka żółta, 
• werbena pospolita, 
• pierwiosnek lekarski. 

Większość wymienionych wyżej metod możesz wykorzystać też u dziecka – domowe sposoby na zatoki to świetne uzupełnienie terapii zleconej przez lekarza. Przed wykorzystaniem każdego nowego preparatu zapoznaj się z jego ulotką, dzięki czemu dowiesz się m.in. od jakiego wieku może być on stosowany. 

Bibliografia: 

1. Komorniczak T., Fitoterapia w leczeniu zapalenia zatok, Alergoprofil 2017, 13(3): 95-101. 
2. Pachecka M., Pachecka R., Pławińska A., Zastosowanie substancji pochodzenia naturalnego w leczeniu zapalenia zatok przynosowych w świetle Europejskich wytycznych na temat zapalenia zatok przynosowych i polipów nosa – EPOS 2012, Pediatria i Medycyna Rodzinna 2014, 10(4): 427-439. 
3. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/acute-sinusitis/diagnosis-treatment/drc-20351677 [dostęp 06.03.2024].