Zapalenie gruczołu Bartholina – czym leczyć, jeśli nie antybiotykami?

Zapalenie gruczołu Bartholina ma najczęściej ostry przebieg i daje dość charakterystyczne objawy kliniczne. Nie zawsze leczenie antybiotykami jest konieczne. Stosuje się nacięcie ropnia, a także domowe sposoby, np. nasiadówki.

Zapalenie gruczołu Bartholina to zapalenie gruczołu przedsionkowego większego, który położony jest w dolnym segmencie warg sromowych mniejszych. To dzięki niemu kobieta jest w stanie uprawiać seks pochwowy, gdyż wydziela on odpowiedni śluz w czasie podniecenia seksualnego. Odpowiada za właściwe nawilżenie pochwy. Ze względu na niedalekie sąsiedztwo odbytu i ujścia cewki moczowej, gruczoły Bartholina narażone są na kolonizację patogenów, szczególnie bakterii. Główną przyczyną choroby jest nieprzestrzeganie zasad higieny intymnej. W wyniku procesu zapalnego dochodzi do zamknięcia ujścia gruczołów, co z kolei predysponuje do kolonizacji bakterii w ich obrębie. Zablokowanie ujścia wydzieliny sprawia, że zaczyna tworzyć się torbiel, a jej zakażenie powoduje powstanie ropnia.

Czym jest gruczoł Bartholina i jakie pełni funkcje?

Gruczoł Bartholina jest parzystą strukturą w dolnej części warg sromowych mniejszych. Gruczoły te odpowiadają za wydzielanie śluzu, szczególnie w sytuacji podniecenia płciowego. Dzięki nim stosunek seksualny jest możliwy, ponieważ czynią wejście do pochwy wilgotne i dość śliskie. Niestety gruczoły Bartholina narażone są na obecność baterii ze względu na bliskie sąsiedztwo odbytu i ujścia cewki moczowej. Bakterie z łatwością mogą kolonizować gruczoły, zamykać ich ujście, co z kolei przyczynia się do powstania zapalnej torbieli, czyli ropnia.

Zapalenie gruczołu Bartholina – objawy

Zapalenie gruczołu Bartholina to po prostu ropień tego gruczołu, który daje bardzo charakterystyczne objawy. Ból, który jest jednym z pierwszych objawów, bardzo szybko narasta. Ma charakter ostry, o dużym nasileniu. Odczuć można znaczny dyskomfort przy poruszaniu się, gdy powierzchnie warg sromowych delikatnie przesuwają się względem siebie. Bardzo silny ból pojawia się w momencie ucisku na zapalony gruczoł. To, jakie rozmiary osiągnie ropień Bartholina, jest sprawą indywidualną. Może urosnąć nawet do rozmiarów piłeczki pingpongowej, szczególnie w sytuacji, gdy zostanie początkowo zaniedbany. Najczęściej zapalenie gruczołu Bartholina ma charakter jednostronny, choć może być też obustronne.

Leczenie zapalenia gruczołu Bartholina

Zapalenie gruczołu Bartholina wymaga leczenia chirurgicznego, tzn. nacięcia i drenażu ropnia. Czasami konieczne jest założenie sączku, by zapewnić odpływ ropy z obrębu ropnia. Zdarza się, że ropień pęka samoistnie. Ważne, by tym bardziej zachować wtedy szczególną higienę intymną, dezynfekować okolicę.

Jako domowe sposoby mogą sprawdzić się nasiadówki w ciepłej wodzie z dodatkiem substancji o łagodnym, antybakteryjnym działaniu. Leczenie antybiotykami najczęściej nie jest konieczne. Bardzo ważne, by w trakcie leczenia zapalenia Bartholina absolutnie nie współżyć, nie korzystać z basenów, saun, jacuzzi i unikać publicznych toalet.

Powikłania i rokowanie w zapaleniu gruczołów Bartholina

Gruczoł Bartholina daje nagłe, szybko postępujące objawy, lecz równie szybko one znikają. Warunkiem jest zapewnienie odpowiedniej higieny miejsc intymnych. Ważna jest również profilaktyka, gdyż zakażenie może wywołać predyspozycję do nawrotowych zapaleń. Czasami warto wówczas wykonać zabieg marsupializacji, który ułatwia ewakuację treści z ropnia. Jednym z powikłań jest również konieczność usunięcia całego gruczołu, co z kolei może przełożyć się na jakość stosunków płciowych.

Zapalenie gruczołu Bartholina w ciąży

Zdarza się, że zapalenie gruczołu Bartholina ma miejsce w ciąży. Ciąża sama w sobie jest stanem, kiedy kobieta jest zdecydowanie bardziej podatna na infekcje intymne. Zmienia się bowiem u niej pH pochwy. Częściej dochodzi do zapaleń, w tym może pojawić się zapalenie gruczołu Bartholina, szczególnie jeśli kobieta miała z nim problem przed ciążą. W tym przypadku bardzo ważne jest odpowiednie leczenie. Obejmuje ono antybiotyki, ponieważ jakikolwiek stan zapalny w obrębie dróg rodnych może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia dziecka. Kobieta w ciąży absolutnie nie powinna stosować domowych sposobów, nasiadówek i innych samodzielnych prób leczenia ropnia. Stąd konsultacja lekarska jest bardzo ważna.