Czy ból głowy w ciąży jest normalny? Jego przyczyny i metody leczenia 

Jednym z mniej przyjemnych aspektów ciąży są bóle głowy, które często towarzyszą przyszłym mamom. Zmieniające się poziomy hormonów, stres oraz brak snu tylko nasilają ten problem. W niniejszym artykule opowiemy, dlaczego ból głowy w ciąży pojawia się tak często oraz jak jego charakter zmienia się w różnych trymestrach. Dowiesz się również, jakie metody przynoszą ulgę.  

Ból głowy w ciąży, 1. trymestr. Z czego wynika? 

Pierwszy trymestr ciąży to czas intensywnych zmian hormonalnych, które mają istotny wpływ na organizm kobiety. Już wtedy często pojawia się ból głowy, którego największym winowajcą jest gwałtowny wzrost poziomu hormonów ciążowych, a dokładnie estrogenu i progesteronu. Doprowadza to m.in. do rozszerzenia naczyń krwionośnych w całym ciele (również w głowie). 

Dodatkowo, w tym czasie organizm przyszłej mamy zmienia się pod kątem fizjologicznym, dzięki czemu przystosowuje się do nowych warunków – zwiększa się objętość oraz przepływ krwi, aby móc odżywiać rozwijający się w macicy płód, a poziom glikemii (stężenie glukozy we krwi) zaczyna się wahać, co również sprzyja pojawieniu się bólu głowy. 

Jak wiadomo, częstym problemem w pierwszym trymestrze jest też zmęczenie i senność. I oczywiście warto także pamiętać o znaczeniu diety i nawodnienia. W pierwszych tygodniach ciąży kobiety często zmagają się z nudnościami, przez które trudno jest zadbać o regularne spożywanie posiłków czy przyjmowanie odpowiedniej ilości wody, a to nie sprzyja poprawie samopoczucia. 

Ból głowy w ciąży, 2. trymestr. Skąd się bierze? 

Drugi trymestr ciąży często bywa postrzegany jako najbardziej stabilny i komfortowy okres dla przyszłej mamy. Wahania hormonalne z początku ciąży stopniowo ustępują, więc samopoczucie ciężarnej poprawia się. Mimo to, problem bólu głowy może pojawić się ponownie, ale jego przyczyny są nieco inne, niż na początku. 

W tym okresie główną rolę odgrywają bowiem czynniki związane z rosnącym obciążeniem organizmu. Zwiększająca się masa ciała oraz zmiany postawy prowadzą do zwiększenia napięć w mięśniach, szczególnie w obrębie karku i ramion, co z kolei przyczynia się do występowania napięciowych bólów głowy.  

Kolejnym czynnikiem może być obciążenie układu krążenia – serce pompuje więcej krwi, a naczynia krwionośne wciąż są rozszerzone, przez co pojawia się zmęczenie, ból i zawroty głowy, zwłaszcza przy gwałtownych zmianach pozycji. 

Wreszcie, istotnym problemem jest również niewłaściwa pozycja ciała podczas snu. W drugim trymestrze rosnący brzuch jest na tyle duży, że regenerujący odpoczynek w wygodnej pozycji nierzadko jest niemożliwy, a jego brak sprzyja pojawianiu się dolegliwości bólowych. 

Silny ból głowy w ciąży, 3. trymestr. Co oznacza? 

Jednym z najważniejszych czynników, na które należy zwrócić uwagę w trzecim trymestrze ciąży, jest ryzyko stanu przedrzucawkowego – poważnej komplikacji, której objawami są m.in. silny ból głowy wraz z towarzyszącymi mroczkami przed oczami, wysokim ciśnieniem krwi oraz obrzękami. Tego typu dolegliwości wymagają natychmiastowej konsultacji lekarskiej. 

Ponadto, w ostatnich tygodniach ciąży dziecko wciąż rośnie, a jego ciężar wywiera coraz większy nacisk na kręgosłup, co w efekcie prowadzi do nasilenia napięć mięśniowych w okolicy karku i pleców. Najczęściej promieniują one do głowy, wywołując silne bóle o charakterze napięciowym, które ciężarne opisują jako ucisk lub rozdzierający ból. 

Wzrost ciśnienia tętniczego typowy dla trzeciego trymestru, dodatkowo zwiększa ryzyko wystąpienia intensywnych bólów głowy. Niedostateczne nawodnienie lub niedożywienie również zaostrzają te dolegliwości, dlatego ważne jest regularne spożywanie odpowiedniej ilości płynów oraz zadbanie o dietę. 

Silny ból głowy w ciąży. Jak sobie pomóc? 

Ból głowy w ciąży można złagodzić za pomocą bezpiecznych i skutecznych metod. Odpoczynek w cichym, zaciemnionym pomieszczeniu często przynosi ulgę, zwłaszcza gdy towarzyszy mu delikatny masaż karku i skroni, który rozluźnia napięte mięśnie. Warto również sięgnąć po ciepły okład na szyję lub chłodny kompres na czoło, które złagodzą napięcie i przyniosą ukojenie. 

Jak już wspomniałam, nawodnienie to kolejny ważny element – regularne picie wody zapobiega odwodnieniu, które często bywa przyczyną bólu głowy. Należy także zadbać o odpowiednią ilość snu, ponieważ zmęczenie i brak regeneracji pogarszają samopoczucie. Ważne jest też, aby unikać stresujących sytuacji i znaleźć czas na relaks w ciągu dnia. 

Jakie tabletki na ból głowy w ciąży można przyjąć? 

Jeśli naturalne metody nie przynoszą wystarczającej ulgi, przyszła mama może sięgnąć po środki farmakologiczne. Najlepiej sprawdzi się paracetamol, jednak należy go stosować  po konsultacji z lekarzem. W ciąży należy natomiast unikać tabletek zawierających w składzie ibuprofen. 

Bibliografia: 

1. Menon R., Bushnell C. D., Headache and pregnancy. Neurologist 2008, 14(2): 108-119. 
2. Nappi R. E., Albani F., Sances G., Terreno E., Brambilla E., Polatti F., Headaches during pregnancy.Current Pain and Headache Reports 2011, 15(4): 289-294. 
3. Negro A., Delaruelle Z., Ivanova T. A., Headache and pregnancy: a systematic review, The Journal of Headache and Pain 2017, 18(1): 106. 
4. Pakalnis A., Migraine and hormones, Seminars in Pediatric Neurology 2016, 23(1): 92-94.