Czy gazy u noworodka są normalne? Jak sobie z nimi radzić? 

Kiedy noworodek przychodzi na świat, jego organizm nadal nie jest w pełni rozwinięty. Kształtowanie się funkcji i układów narządów będzie trwało jeszcze długie miesiące. Dotyczy to między innymi przewodu pokarmowego, który w momencie porodu jest wyjałowiony i niedojrzały, co sprawia, że pojawiają się wzdęcia. Skąd biorą się gazy u noworodka i jak sobie z nimi radzić.

Jak powstają gazy u noworodka? 

Noworodki przychodzące na świat w wyniku naturalnego porodu, podczas przechodzenia przez kanał rodny matki zostają skolonizowane przez korzystne bakterie, które osiedlają się w ich jelitach. Sytuacja wygląda inaczej, kiedy maluch rodzi się drogą cięcia cesarskiego. Poród operacyjny ogranicza kontakt dziecka z matczyną mikroflorą, odgrywającą kluczową rolę w regulowaniu prawidłowej pracy układu pokarmowego. Warto więc zadbać o kontakt skóra do skóry od razu po porodzie i kangurować dziecko tak często, jak to możliwe, aby skolonizować je własnymi, dobrymi bakteriami. 

Niedojrzałość i wyjałowienie jelit bywa powodem gazów, bólu brzucha, wzdęć i kolek u noworodka. Inną przyczyną wzdęcia może być nadmiar połykanego podczas posiłku powietrza, np. gdy dziecko zostaje przystawione do piersi w nieprawidłowy sposób. To właśnie dlatego technika karmienia piersią jest niezwykle istotna. Podobny problem może wystąpić u maluchów karmionych butelką ze źle dobranym smoczkiem. 

Ponadto znaczenie ma również dysproporcja pomiędzy zawartością laktozy w mleku mamy a zdolnościami niedojrzałego układu pokarmowego do jej trawienia. Część noworodków nie wydziela wystarczającej ilości enzymu (laktazy) tnącego laktozę na łatwiej przyswajalne cukry. W efekcie niestrawności w jelitach dziecka może gromadzić się nadmiar gazów. Opisany stan zwykle jest przejściowy, lecz nie należy go bagatelizować. Innym podłożem gazów może być alergia pokarmowa. Najczęściej diagnozuje się alergię na białka mleka krowiego.

Gazy u noworodka – jak się objawiają? 

Kiedy dziecku dokuczają wzdęcia, często zaobserwować można również inne towarzyszące objawy. Jego brzuszek może być powiększony i twardy, a maluch miewa problemy z oddawaniem stolca. Dodatkowo pojawia się odbijanie połkniętego powietrza i ulewanie pokarmu. Nierzadko gazy mają nieprzyjemny zapach. 

Jeśli dziecko odczuwa dyskomfort lub ból związany z rozdęciem jelit, oprócz płaczu będzie manifestowało to zaciśnięciem piąstek oraz podkurczaniem nóżek – opisana pozycja wspiera rozluźnienie napiętych mięśni gładkich przewodu pokarmowego, co może przynieść ulgę w dyskomforcie. 

Kolkowy ból pojawia się zwykle o podobnej porze – zazwyczaj ma to miejsce późnym popołudniem, wieczorem lub w nocy. Dziecko podczas ataku kolki jest bardzo niespokojne, a silny ból brzucha powoduje trudny do ukojenia płacz. Mimo że gazy u noworodka są kwestią fizjologii, powinno się zwracać szczególną uwagę na towarzyszące im objawy, takie jak spadek masy ciała i biegunka, które stanowią wskazanie do pilnej konsultacji lekarskiej.

Gazy u noworodka – jak sobie z nimi radzić? 

Ponieważ gazy u noworodka wynikają stricte z fizjologii układu trawiennego małego człowieka, dolegliwość tę trudno załagodzić. Najlepszym lekarstwem jest cierpliwość oraz czas potrzebny do tego, aby jelita osiągnęły dojrzałość. Żeby ukoić bolący brzuszek, możesz wypróbować ciepłą kąpiel lub układać malucha na okładzie, np. termoforze z pestek wiśni. 

Ulgę przyniesie również masaż brzuszka, dzięki któremu oddawanie gazów będzie dla dziecka łatwiejsze, a w efekcie wzdęcie i dolegliwości bólowe zniwelowane. Połóż maluszka na plecach, a następnie rozgrzaną dłonią masuj brzuch okrężnymi ruchami zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara. 

Jeśli domowe metody nie przynoszą efektu, możesz sięgnąć po specjalistyczne preparaty, jednak nigdy nie wprowadzaj ich bez uprzedniej konsultacji z lekarzem. To właśnie jemu powinnaś powierzyć dobór odpowiedniego rozwiązania. Rynek oferuje bowiem wiele opcji – od kropelek przez probiotyki i prebiotyki po enzymy. Niezależnie od wybranego sposobu walki z gazami, pamiętaj, że ogromną ulgę przynosi dziecku przytulanie i bliskość rodzica – daje mu to poczucie bezpieczeństwa i koi nerwy. 

Bibliografia: 

1. Hyman PE, Milla PJ, Benninga MA, et al. Childchood functional gastrointestinal disorders: Neonate/Toddler, Gastroenterology 2006, 130(5): 1519-1526.
2. Savino F., Cresi F., Castagno E., et al. A randomized double-blind placebo-cotrolled trial od a standarized extract of matricariae rec utita, Foeniculum vulgare and melissa officialis (Colimil) in the treatment od breasted colicky infants, Phytotherapy research 2005, 19(4): 335-340. 
3. Savino F., Cordisco L., Tarasco V., et al., Lactobacillus reuteri DSM 17938 in infantile colic: a randomized, dounle-blind, placebo-controlled trial, Pediatrics 2010, 126(3): 526-533.