Czym jest choroba Behceta? Jej objawy to bolesne afty w jamie ustnej. Poznaj metody leczenia

Choroba Behceta należy do grupy schorzeń układowych. Za ten problem zdrowotny odpowiada zapalenie naczyń krwionośnych. Choroba objawia się głównie obecnością zmian na skórze i bolesnych aft w jamie ustnej.

Czynnik powodujący powstanie choroby Behceta pozostaje nieznany. Jako możliwe przyczyny rozwoju schorzenia wymienia się indywidualną predyspozycję genetyczną oraz infekcje bakteryjne i wirusowe. Choroba rozwija się jako konsekwencja zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego.

Czym jest choroba Behceta?

Choroba Behceta (rzadko zwana zespołem Behceta) jest schorzeniem układowym (reumatycznym), co oznacza, że wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Stan zapalny obejmuje naczynia o różnej średnicy. Objawia się to obecnością wielu objawów klinicznych. Najczęstszym z nich są zmiany zapalne na skórze.

Choroba rozwija się jako konsekwencja nadmiernej odpowiedzi ze strony układu odpornościowego. Pobudzony system immunologiczny wytwarza tzw. mediatory zapalenia, które odpowiadają za powstanie zmian w naczyniach. Za przyczynę nadmiernej odpowiedzi odpornościowej, poza indywidualną skłonnością, uważa się czynniki środowiskowe, np. infekcje.

Choroba Behceta w Polsce występuje rzadko. Schorzenie najczęściej dotyka mieszkańców basenu Morza Śródziemnego oraz Bliskiego Wschodu. Zazwyczaj pojawia się u osób pomiędzy 20 a 40 rokiem życia, częściej u mężczyzn.

Jakie są objawy choroby Behceta?

Na ogół pierwszym objawem zapalenia naczyń w chorobie Behceta jest występowanie aft w jamie ustnej. Zmiany są bolesnymi owrzodzeniami o niewielkich rozmiarach. Afty mają w centrum biały nalot, otacza je zaś rumień. Pojawiają się i znikają kilka razy w roku, goją się samoistnie, w czasie od 1 do 3 tygodni. Po zniknięciu nie pozostawiają widocznych zmian na błonie śluzowej jamy ustnej. Kliniczne znaczenie mają zmiany, które nawróciły 3 lub więcej razy w ciągu roku.

Do innych objawów sugerujących występowanie choroby Behceta zalicza się:

• zmiany skórne w rejonie narządów płciowych – owrzodzenia są bolesne i mają skłonność do nawracania;
• zapalenie w obrębie błony naczyniowej oka, które ma tendencję do nawracania – jest to groźny stan, ponieważ stwarza ryzyko rozwoju zapalenia siatkówki, którego konsekwencją może być nawet utrata wzroku. Ból oka, światłowstręt i problemy z widzeniem to objawy istnienia stanu zapalnego oka;
• zmiany skórne, do których zalicza się: rumień guzowaty, wykwity podobne do trądziku oraz zmiany pęcherzykowe;
• patergia, będąca objawem dermatologicznym, który polega na tworzeniu się zmian zapalnych na skórze pod wpływem drobnego urazu, np. ukłucia igłą, prowadzi do powstania grudki lub krosty w czasie od 1 do 2 dni.

Do rzadziej występujących objawów choroby Behceta zalicza się:

• zapalenie stawów bez obecności nadżerek (u około połowy chorych) – zajęte stawy są ocieplone, obrzęknięte oraz bolesne;
• zajęcie ośrodkowego układu nerwowego (neuro-Behcet), które może objawiać się bólem głowy, manifestacją uszkodzenia pnia mózgu oraz dróg nerwowych (korowo-rdzeniowych), nieinfekcyjnym (aseptycznym) procesem zapalnym opon mózgowo-rdzeniowych, zmianami nastroju oraz stanami otępienia;
• ból brzucha i biegunka jako konsekwencje zmian w naczyniach układu pokarmowego;
• powikłania naczyniowe, takie jak zakrzepica żył głębokich lub tętnic, wędrujące zapalenie żył powierzchownych.

Rozpoznanie choroby Behceta

Lekarz ustala rozpoznanie schorzenia na podstawie wymienionych wyżej objawów klinicznych oraz badań laboratoryjnych, które wskazują obecność stanu zapalnego, tj. białko C-reaktywne (CRP), wzrost liczby leukocytów. Proces diagnostyczny wymaga wykluczenia innych chorób, które mogą powodować powstanie podobnych objawów. Istnieje specjalna skala Międzynarodowych Kryteriów Choroby Behceta, w której każdy wymieniony wyżej symptom ma określoną liczbę punktów (np. 2 pkt. za obecność owrzodzeń w jamie ustnej, 1 pkt za zmiany na skórze). Osiągnięcie 4 pkt. lub więcej upoważnia do rozpoznania schorzenia.

Dodatkowym badaniem stosowanym do rozpoznania choroby Behceta jest tzw. test punktowy, który bada obecność objawu patergii u pacjenta po ukłuciu igłą. Dodatni wynik testu polega na obecności czerwonego guzka po 2 dniach od ukłucia i wskazuje na istnienie nadwrażliwości skóry, spowodowanej nadmierną aktywnością układu immunologicznego.

Leczenie choroby Behceta

Leczenie choroby Behceta koncentruje się na łagodzeniu objawów. Zastosowanie znajdują leki zmniejszające stan zapalny i reakcję immunologiczną, np. glikokortykosteroidy. Farmakoterapię ustala lekarz, który dobiera leki, oceniając ciężkość choroby.