Torakochirurgia – co to jest i czym zajmuje się ta dziedzina medycyny? Jakie choroby leczy?

Torakochirurgia specjalizuje się w diagnostyce i chirurgicznym leczeniu chorób klatki piersiowej z wyłączeniem patologii, które dotyczą serca. Szczególnym przedmiotem zainteresowania są płuca, opłucna, przepona oraz przełyk. Najczęstszymi schorzeniami, z którym zgłaszają się pacjenci są urazy klatki piersiowej i nowotwór płuc.

Torakochirurgia jest działem medycyny, który dynamicznie się rozwija. Wciąż trwają prace badawcze, dzięki którym wprowadzane są nowe techniki zabiegów, zmniejsza się ich inwazyjność i maleje odsetek przypadków śmiertelnych. Nowoczesne metody pozwalają na przeprowadzenie operacji bez konieczności rozcinania klatki piersiowej. Powstają także pierwsze ośrodki w Polsce, które oferują tzw. torakochirurgię jednego dnia.

Co to jest torakochirurgia?

Torakochirurgia (chirurgia klatki piersiowej) to dział medycyny, który zajmuje się chirurgicznym leczeniem i diagnostyką patologii w obrębie klatki piersiowej. Obejmuje wszystkie narządy (ścianę klatki piersiowej, opłucną, płuca, przeponę, śródpiersie, przełyk) poza sercem, dlatego bardzo często w przypadku wielu schorzeń, torakochirurdzy współpracują ze specjalistami w dziedzinie kardiochirurgii. Nazwa specjalizacji pochodzi od łacińskiego słowa thorax, które oznacza klatkę piersiową.

W celu szerszych możliwości diagnostycznych i leczniczych torakochirurdzy współpracują także z pulmonologami, onkologami i chirurgami naczyniowymi. Również w trakcie specjalizacji lekarz ubiegający się o tytuł specjalisty w dziedzinie torakochirurgii nabywa wiedzę i umiejętności praktyczne w zakresie:

• onkologii,
• kardiochirurgii,
• chorób płuc,
• chirurgii naczyniowej,
• intensywnej terapii.

Aby móc skorzystać z poradni lub kliniki torakochirurgicznej w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, konieczne jest skierowanie. Może ono zostać wystawione przez lekarza pierwszego kontaktu lub innego specjalistę, najczęściej pulmonologa, onkologa, kardiologa lub chirurga ogólnego.

Czym zajmuje się torakochirurgia?

Chirurgia klatki piersiowej zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem wszelkich patologii, które powstały w obrębie klatki piersiowej i dotyczą jej ściany, narządów lub naczyń. Najczęstszą chorobą, z którą zgłaszają się pacjenci, jest rak płuca. W jego przypadku podstawowym sposobem leczenia jest chirurgiczne wycięcie guza i otaczającego go miąższu płucnego (płata płuca – lobektomia, całego narządu – pneumonektomia).

Inną częstą przyczyną leczenia torakochirurgicznego są urazy klatki piersiowej, które powstają na skutek m.in. wypadków komunikacyjnych, oparzeń, postrzałów. Należą do nich: rany płuca, stłuczenia płuc, odma, rozerwanie tchawicy, krwotoki, złamania żeber i inne obrażenia. Poza tym torakochirurgia zajmuje się:

• transplantacją (przeszczep płuc),
• deformacjami ściany klatki piersiowej,
• ropniami płuc i ropniakami opłucnej,
• niektórymi postaciami gruźlicy,
• krwiakami opłucnej,
• nowotworami płuc, opłucnej, przełyku i śródpiersia,
• zwężeniami i uchyłkami przełyku,
• przepuklinami przeponowymi,
• stanami zapalnymi,
• wadami wrodzonymi.

Jakie są podstawowe zabiegi torakochirurgiczne?

Torakochirurgia zajmuje się zarówno diagnostyką, jak i leczeniem nieprawidłowości w obrębie klatki piersiowej. Do podstawowych badań wykonywanych w ramach tej dziedziny należą:

• biopsja – wykonuje się ją w celu pobrania wycinków lub komórek do badania histopatologicznego lub cytologicznego w przypadku podejrzenia guzów; przeprowadza się ją pod kontrolą tomografii komputerowej;
• drenaż jamy opłucnej – zabieg polega na wprowadzeniu drenu w przestrzeń międzyżebrową w celu usunięcia powietrza lub płynu z jamy opłucnej;
• wideotorakoskopia – polega na wprowadzeniu do klatki piersiowej endoskopu z kamerą w celu obejrzenia jej struktur od wewnątrz;
• mediastinoskopia – wprowadzenie endoskopu do śródpiersia w celu pobrania tkanek do badania histopatologicznego;
• torakotomia – polega na chirurgicznym otwarciu klatki piersiowej, dzięki czemu uzyskuje się bezpośredni dostęp do wszystkich znajdujących się w niej narządów.

Jak zapobiegać rakowi płuc?

Największy odsetek pacjentów na oddziałach torakochirurgicznych stanowią osoby, u których rozpoznano raka płuca. Jest to najczęściej występujący nowotwór złośliwy w Polsce i na świecie. Rozpoznaje się go zwykle w zaawansowanym stadium, dlatego rokowania nie są pomyślne. W celu profilaktyki warto wykonywać okresowe badania. Podstawowym z nich jest zdjęcie rentgenowskie płuc. Konieczne jest także zwalczanie nałogu palenia tytoniu, unikanie biernego palenia, stosowanie środków ochronnych w celu ograniczenia ich wdychania w przypadku pracy z niebezpiecznymi substancjami chemicznymi.