Możliwe konsekwencje, które mogą wystąpić podczas porodu kleszczowego

Poród kleszczowy stosowany jest zazwyczaj w sytuacjach, gdy podczas porodu dochodzi do zagrożenia życia lub zdrowia matki i dziecka, a na poród drogą cięcia cesarskiego jest już za późno, stosuje się wówczas kleszcze położnicze. Najczęściej w wyniku takiego porodu dochodzi do zadrapań naskórka lub krwiaków, jednak zdarzają się także poważniejsze powikłania u płodu.

Kleszcze położnicze są narzędziem medycznym, którego celem jest pomoc w urodzeniu dziecka, gdy skurcze parte nie są wystarczająco silne lub wystąpiły inne problemy okołoporodowe. Aby można było użyć kleszczy, musi być spełniony jeden bardzo ważny warunek, którym jest ułożenie podłużne główkowe, gdzie punktem prowadzącym jest główka dziecka. Kleszcze używane są też w momencie, gdy osiągnięte zostało pełne rozwarcie, wody płodowe odeszły, skurcze parte pojawiają się średnio co 30 sekund, a główka osiągnęła odpowiednie zaawansowanie w kanale rodnym. Innym urządzeniem jest próżnociąg, który zasysa się na czubku głowy i poprzez zastosowanie próżni dziecko powoli wysuwa się z kanału rodnego.

Na czym polega poród kleszczowy?

Poród kleszczowy uznawany jest za jeden z rodzajów porodu zabiegowego. Kleszcze położnicze używane są w sytuacji, gdy główka dziecka znajduje się nisko w kanale rodnym i dochodzi do komplikacji w trakcie porodu, a na poród drogą cięcia cesarskiego jest za późno. Decyzję o porodzie kleszczowym podejmuje lekarz, ze względu na brak czasu ginekolog-położnik nie musi uzyskać zgody rodzącej na zastosowanie kleszczy. Jednak w praktyce, ze względu na zagrożenie pojawienia się powikłań, lekarze rzadko decydują się na ten typ porodu zabiegowego.

Poród kleszczowy przeprowadzany jest w miejscowym znieczuleniu krocza rodzącej. Na początku ważne jest opróżnienie pęcherza moczowego, lekarz wprowadza wówczas cewnik do cewki moczowej, po czym na szczycie (czyli najmocniejszym momencie) skurczu nacinane jest krocze. Następnie po kolei wprowadzane są do kanału rodnego dwie części tworzące kleszcze i dopasowywane do główki dziecka. Jeśli obydwa zostaną odpowiednio umiejscowione, łączy się je za pomocą specjalnego zacisku. Ważne jest wówczas, aby rodząca wykonywała dokładnie to, o co jest proszona przez lekarza i współpracowała z położną. Zaleca się położnicy, aby nie wykonywała żadnych zbędnych ruchów ciała w czasie porodu kleszczowego. Główka uwalniana jest z zacisku kleszczy po jej urodzeniu, reszta ciała rodzi się samoistnie. W ostatnich latach coraz rzadziej wykonuje się ten typ porodu zabiegowego, na rzecz próżnociągu, czyli vacuum extractor.

Wskazania do porodu kleszczowego

Głównym wskazaniem do porodu kleszczowego jest pojawienie się komplikacji w trakcie porodu naturalnego. Do pozostałych wskazań należą:

• przedłużający się drugi okres porodu, ponad dwie godziny,
• nieprawidłowy zapis kardiotokograficzny (KTG),
• niemożność efektywnego parcia przez przemęczenie kobiety rodzącej,
• przedwczesne odklejenie się łożyska,
• stan bezpośredniego zagrożenia życia rodzącej.

Poród kleszczowy – powikłania

Niestety z porodem zabiegowym, a dokładnie porodem kleszczowym, wiąże się możliwe wystąpienie powikłań.

Powikłania ze strony matki:

• przedłużająca się rekonwalescencja po porodzie, dłuższe gojenie się rany krocza,
• silny ból krocza po zastosowaniu kleszczy położniczych,
• jeśli w trakcie porodu dojdzie do uszkodzenia zwieraczy, mogą pojawić się nietrzymanie moczu i kału, ból oraz ogólne zaburzenia podczas mikcji i defekacji,
• ze względu na to, iż rana krocza po zabiegu kleszczowym jest zazwyczaj większa, istnieje większe ryzyko wdania się infekcji.

Powikłania ze strony dziecka:

• siniaki, krwiaki i otarcia naskórka na główce noworodka,
• lekkie, odwracalne zniekształcenie głowy dziecka,
• niedotlenienie oraz jego konsekwencje, jeśli decyzja o zastosowaniu kleszczy porodowych została podjęta zbyt późno,
• uszkodzenie nerwu twarzowego, w którego wyniku dochodzi do zaburzeń w mimice twarzy.

Niedotlenienie po porodzie może być przyczyną wielu poważnych dla zdrowia dziecka konsekwencji. Do najczęściej występujących możemy zaliczyć okołoporodowe dziecięce porażenie mózgowe, zwiększone ryzyko wystąpienia zespołu ADHD, czyli zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi oraz zaburzenia w dalszym rozwoju ruchowo-motorycznym. Niedotlenienie okołoporodowe płodu stanowi jedno z najczęściej występujących powikłań, które mają miejsce podczas porodu siłami natury.