Od czego trzęsą się ręce – czyli przyczyny i sposoby leczenia przypadłości

Trzęsące się ręce to zaburzenie ruchowe o różnorodnej etiologii. Drżenie dłoni może być wynikiem reakcji na stres i silne emocje bądź przemęczenie, a także stanowić objaw przewlekłej choroby – o znanej przyczynie lub idiopatycznej.

Szczególnie niepokojące może być trzęsienie się rąk u osób w młodym wieku, zwykle przypisywane początkowym fazom stwardnienia rozsianego lub syndromowi odstawienia substancji uzależniających. Warto pamiętać, że trzęsące się dłonie to objaw, dlatego jego leczenie ściśle zależy od źródła dolegliwości.

Trzęsące się ręce

Trzęsienie się rąk to zaburzenie ruchowe polegające na mimowolnych ruchach dłoni i palców o małej amplitudzie i różnej częstotliwości. Drżenie rąk wymaga pogłębionej diagnostyki ze względu na fakt, że dolegliwość ta stanowi powszechny objaw wielu przejściowych zaburzeń i banalnych procesów chorobowych zachodzących w organizmie, ale też sygnalizuje początek przewlekłej choroby, która może przewlekle obciążać pacjenta i stanowić dla niego zagrożenie.

Przyczyny drżenia rąk

Przyczyny drżenia rąk zwykle doszukuje się w zaburzeniach pracy układu nerwowego (przewodnictwa nerwowego) wskutek:

• bezpośredniego urazu włókien nerwowych obwodowych lub tkanki mózgowej i rdzenia kręgowego;
• czynników pośrednich mających wpływ na działanie organizmu, np. zaburzenia procesów metabolicznych, równowagi wodno-elektrolitowej, niedoboru wapnia,
• demielinizacji neuronów,
• wad genetycznych.

Drżenie rąk u osób w młodym wieku często wynika z tych samych przyczyn co u dorosłych, jednak przyczyną może być choroba wieku dziecięcego. Analogicznie – drżenie ręki u dojrzałego człowieka może być świadectwem chorób zwyrodnieniowych, rozwijających się wyłącznie w podeszłym wieku (np. choroby Parkinsona).

Czemu trzęsą mi się ręce?

Przypadłość, która często jest określana jako choroba trzęsących się rąk, może występować pod kilkoma postaciami, jako:

• spoczynkowa – pojawia się, gdy organizm znajduje się w stanie spoczynku, np. choroba Parkinsona, czyli drżenie jednej ręki lub obu z widocznym symptomem tzw. kręcenia bibułki, tj. drżenia i wzajemnego pocierania opuszków pierwszego i drugiego palca ręki;
• statyczna – występuje podczas przyjmowania określonej pozycji, głównie przy uniesionych i wyprostowanych kończynach górnych; np. jako reakcja fizjologiczna wynikająca z przeżywania silnych emocji – tzw. drżenie rąk w stresie charakterystyczne dla osób młodych (trzęsące się ręce w młodym wieku zwykle wynikają z nerwowej sytuacji, jak egzamin czy rozmowa kwalifikacyjna); drżenie rąk po wysiłku, czyli przeciążenie i osłabienie układu ruchu;
• zamiarowa – oznacza trzęsące ręce, gdy pacjent chce wykonać zaplanowany ruch, występuje głównie w przebiegu uszkodzeń móżdżku, stwardnienia rozsianego, w stanie po udarze mózgu czy obecności guza; w tego typu postaciach charakterystyczna jest trzęsąca się ręka jednostronnie z dodatkową niezbornością ruchów;
• złożona – tzw. nakładanie się wzajemnie pozostałych typów drżenia rąk, np. w przebiegu samoistnego drżenia rąk, w tzw. chorobie Minora; charakteryzuje się dodatkowo trzęsąca się głową, mięśniami twarzy, kończyn dolnych i tułowia, a pojawia się na skutek predyspozycji genetycznych lub uszkodzeń centralnego ośrodka nerwowego. Samoistne drżenie rąk ma charakter statyczny i zamiarowy.

Dlaczego trzęsą się ręce – inne przyczyny

Do innych powszechnie znanych przyczyn drżących rąk zalicza się również:

• drżenie rąk przy niedoborach mikroelementów, np. magnezu, składnika odpowiedzialnego za równowagę pracy układu nerwowego; tego typu trzęsącym się rękom towarzyszą często bolące skurcze mięśni nóg;
• drżenie rąk po alkoholu, narkotykach, nikotynie, kofeinie czy innych substancjach uzależniających, pojawiające się jako syndrom odstawienia;
• drżenie rąk u nastolatka i dorosłej osoby na tle emocjonalnym, mogące wskazywać na zaburzenia psychogenne, np. drżenie psychogenne rąk w „nerwicy”;
• zaburzenia wewnątrzwydzielnicze, metaboliczne i pochodzenia toksycznego, np. niedoczynność tarczycy i przytarczyc, zatrucia metalami ciężkimi czy lekami.

Drżenie rąk u niemowlaka może świadczyć o wadzie genetycznej, wychłodzeniu lub uszkodzeniu układu nerwowego w czasie porodu. Z kolei trzęsące się ręce u osoby starszej utożsamiane są z naturalnymi procesami związanymi z postępującym wiekiem, a nagłe osłabienie i drżenie rąk może być objawem ataku epilepsji w innej niż powszechnie znana postaci toniczno- klonicznej.

Jak opanować drżenie rąk – leczenie

Trzęsące się ręce są objawem wielu chorób, które należy uprzednio rozpoznać, aby wdrożyć odpowiednie leczenie. Leki na drżenie rąk bez recepty zwykle produkowane są na bazie ziół, działają kojąco, redukują stres i ułatwiają zasypianie. Z kolei specjalistyczne leczenie farmakologiczne usprawnia przewodnictwo nerwowe, szlaki metaboliczne, uzupełnia niedobory mikroelementów i uspokaja psychikę.