Często łykasz paracetamol? Nieodpowiednie stosowanie grozi zatruciem – opinia dr n. farm. M. Stolarczyk

To jeden z najpopularniejszych (i najczęściej stosowanych!) leków na ból i gorączkę, Paracetamol, bo o nim mowa, stosuje się zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Na mały ból zwykle łykamy jedną tabletkę. Gdy jednak ból się nasila, stosujemy preparaty złożone, gdzie paracetamol jest tylko jedną z substancji leczniczych. W ten sposób wiele z nas przekracza dozwolone ilości leku. 

Tematem stosowania paracetamolu zajęła się dr n. farm. M. Stolarczyk, znana w sieci jako „Farmaceuta radzi”. Ekspertka, jak sama o sobie pisze na swoim koncie na Instagramie, tłumaczy jak skutecznie i bezpiecznie stosować leki w ciąży, podczas laktacji, u dzieci i u dorosłych.

Stosowanie paracetamolu

Łykasz paracetamol? Musisz wiedzieć, że nie występuje on tylko jako osobny lek. Tę substancję leczniczą znajdziesz również w innych lekach, gdzie np. występuje w połączeniu z ibuprofenem, kodeiną czy tramadolem.

„Leki te występują w różnych postaciach: roztwory, zawiesiny, czopki, tabletki, kapsułki, tabletki musujące, granulaty do sporządzania roztworów i co najważniejsze leki takie mają różne nazwy handlowe” – pisze dr n. farm. Stolarczyk.

I dodaje, że chociaż nazwy handlowe leków są różne, nie oznacza to, że w swoim składzie nie zawierają tego samego składnika.

„Ponieważ leków zawierających paracetamol jest bardzo dużo, może zdarzyć się (i niestety nie jest to rzadkie), że pacjenci przyjmują dwa (lub więcej) preparaty zawierające paracetamol – bo wydaje im się, że przyjmują różne leki, a w rzeczywistości przyjmują większą (za dużą) dawkę paracetamolu. A to może być niebezpieczne dla zdrowia i życia, bowiem może dojść do zatrucia paracetamolem” – pisze farmaceutka.

Zatrucie paracetamolem

Czym grozi przedawkowanie paracetamolu?

„Paracetamol w organizmie człowieka ulega metabolizmowi do N-acetylo-4-benzochinonoimina (NAPQI). Metabolit ten jest wiązany z glutationem i jest wydalany z moczem – pod warunkiem, że paracetamol był przyjęty w odpowiednich, właściwych dawkach.

Jeżeli natomiast paracetamol został przyjęty w zbyt dużych dawkach to powstaje zbyt dużo metabolitu, którego nie jest w stanie związać glutation (bo jest go zbyt mało) i tym samym metabolit nie może być wydalony z organizmu. Ten metabolit uszkadza wątrobę, nerki, serce, trzustkę oraz prowadzi do wtórnej niewydolności innych narządów, a to wszystko może prowadzić nawet do śmierci!” – wymienia specjalistka.

Objawy zatrucia paracetamolem

„W pierwszych godzinach są dość niespecyficzne, bowiem w pierwszej dobie od przyjęcia dużej ilości paracetamolu pojawia się złe samopoczucie, nudności, wymioty, bóle brzucha, utrata apetytu i osłabienie, które często mylone są z objawami „zwykłego” zatrucia.

W kolejnych dobach (2-3) pojawia się żółtaczka, świąd skóry, zaburzenia świadomości i senność, następuje uszkodzenie wątroby, które w kolejnych dobach pogłębia się, narasta encefalopatia wątrobowa, dochodzi do niewydolności wątroby, nerek, uszkodzenia serca, obniżenia ciśnienia krwi, zaburzeń rytmu serca i niewydolności krążeniowo-oddechowej.

To wszystko może prowadzić do śmierci! Odpowiednio wcześnie włączone leczenie pozwala przeżyć pacjentowi i następuje regeneracja wątroby, która może trwać nawet kilka tygodni. Dlatego, jeżeli doszło do przyjęcia zbyt dużych dawek paracetamolu należy skonsultować z lekarzem!” – ostrzega dr n. farm. M. Stolarczyk.

Dawkowanie paracetamolu

Farmaceutka w swoim poście na Instagramie podaje także wskazówki dotyczące dawkowania leków z paracetamolem. Co zaleca ekspertka?

„U osób dorosłych i dzieci powyżej 12 r.ż. jednorazowa dawka paracetamolu wynosi 500-1000mg (3-4 razy na dobę) – przy czym maksymalna dobowa dawka paracetamolu wynosi 4g. U dzieci dawka jednorazowa paracetamolu jest różna w zależności od drogi podania i tak w przypadku leków doustnych dzieciom podaje się 10-15 mg paracetamolu w przeliczeniu na kg masy ciała co 4-6 godzin, a w przypadku czopków dzieciom podaje się 20-25 mg paracetamolu w przeliczeniu na kg masy ciała co 6-8 godzin. Maksymalna dawka dobowa paracetamolu u dzieci wynosi 60 mg /kg m.c” – wymienia.

To ważne, by lek przyjmowany był w odpowiednich dawkach.