Co może oznaczać stan podgorączkowy u dziecka i u dorosłego?

Przyjęło się, że prawidłowa temperatura ciała wynosi 36,6॰C. Czy wiesz, że tak naprawdę wartość ta zależy od miejsca pomiaru, wieku, a nawet pory dnia? Sprawdź, co tak naprawdę oznacza stan podgorączkowy oraz co robić, kiedy się pojawi. O czym może świadczyć utrzymujący się stan podgorączkowy?

Stan podgorączkowy – ile stopni to za dużo?

Mit idealnej temperatury ciała wynoszącej 36,6॰C to duże niedomówienie. W rzeczywistości wystarczy, żeby nie przekraczała ona 37॰C. Na dodatek temperatura może zmieniać się pod wpływem wielu czynników i często nawet łagodny stan podgorączkowy nie jest powodem do niepokoju. Na ciepłotę ciała wpływa:

• pora dnia – rano jest niższa, a po południu i wieczorem wyższa,
• aktywność fizyczna,
• cykl miesiączkowy – zupełnie naturalny jest stan podgorączkowy przed okresem.

Jednak to nie wszystko. Wartość prawidłowej temperatury ciała zależy również od metody pomiaru. Możesz ją zmierzyć pod pachą, w ustach, uchu, odbycie oraz na czole. Najpopularniejszy sposób kontroli to ten pod pachą, dlatego zazwyczaj podaje się zakresy temperatur, które dotyczą właśnie tej metody. Tymczasem pomiar w uchu czy odbycie może dać znacznie wyższe wartości, które wcale nie świadczą o stanie podgorączkowym. W poniższej tabelce znajdziesz średnie zakresy temperatur w zależności od miejsca pomiaru.

U niemowląt i małych dzieci zaleca się pomiar temperatury w odbycie, ponieważ to najbardziej miarodajna metoda. Jednak jeśli masz z tym problem, wybierz taki sposób, który będzie najbardziej komfortowy dla ciebie i dziecka. Pamiętaj, że podane zakresy temperatur nie są sztywne. Wiele zależy od indywidualnej ciepłoty organizmu oraz dodatkowych, wspomnianych wyżej czynników.

Ile może trwać stan podgorączkowy?

Najczęstszą przyczyną podwyższonej temperatury są infekcje wirusowe. Ile trwa stan podgorączkowy przy przeziębieniu? Zazwyczaj pojawia się w pierwszej fazie choroby i może występować przez ok. 3-4 dni. Czasem stan podgorączkowy po grypie utrzymuje się dłużej, co może wynikać z niecałkowitego wyleczenia. Osłabiony chorobą organizm jest też bardziej podatny na kolejne infekcje. Jeśli taka temperatura jest obserwowana zbyt długo lub przechodzi w wysoką gorączkę, skontaktuj się z lekarzem.

Czy stan podgorączkowy u dziecka powinien martwić?

Jeśli stan podgorączkowy u dziecka towarzyszy przeziębieniu, to tak naprawdę korzystny objaw, ponieważ oznacza walkę organizmu z chorobą. W takim razie czy zbijać stan podgorączkowy? Nie ma takiej potrzeby, jeśli dziecko czuje się dobrze, a podwyższona temperatura nie wpływa na jego funkcjonowanie. A czy w trakcie stanu podgorączkowego u dziecka można wychodzić na dwór? To również zależy od samopoczucia małego pacjenta, ale ogólnie nie ma przeciwwskazań.

Skonsultuj się z lekarzem, jeśli pojawi się stan podgorączkowy u niemowlaka, zwłaszcza kiedy maluch ma mniej niż 3 miesiące. U tak małych dzieci leczenie powinno odbywać się pod kontrolą specjalisty. Skąd się bierze u dziecka stan podgorączkowy bez innych objawów? Powodem mogą być intensywne emocje, odwodnienie lub wysiłek. W jego organizmie może też toczyć się jakiś stan zapalny. Jeśli więc zauważysz utrzymujący się stan podgorączkowy, również zasięgnij porady lekarza.

Możliwe przyczyny utrzymującego się stanu podgorączkowego u dorosłych

Chociaż temperatura ciała to kwestia indywidualna, ciągły stan podgorączkowy może zaniepokoić. Zazwyczaj związany jest z pobudzeniem układu immunologicznego. Przyczyną może być jeszcze nieujawniona infekcja, przewlekły stan zapalny czy osłabienie odporności. Stan podgorączkowy mogą też wywołać choroby autoimmunologiczne jak np. reumatoidalne zapalenie stawów czy nadczynność tarczycy.

Zmęczenie i stan podgorączkowy towarzyszą czasem bardziej intensywnym i napiętym okresom w życiu. Badania wykazały, że zarówno ostry, jak i przewlekły stres podnosi temperaturę ciała. Przewlekły stan podgorączkowy u dorosłych jest też częstym objawem zespołu chronicznego zmęczenia. Temperatura może rosnąć w dni robocze, a w weekendy wracać do normy. Niestety może oznaczać także poważniejsze choroby, np. nowotworowe. Niekiedy towarzyszy też stosowaniu niektórych leków, np. sterydowych czy immunosupresyjnych.

Stan podgorączkowy – co robić, kiedy się pojawi?

Nie musisz zbijać stanu podgorączkowego w trakcie przeziębienia. Pozwól organizmowi zwalczać infekcję własnymi metodami. Podobnie, kiedy pojawi się stan podgorączkowy w ciąży. Nie stanowi on zagrożenia dla dziecka, więc jeśli czujesz się dobrze, nie musisz stosować leków na gorączkę. Pamiętaj jednak, żeby pić dużo płynów i odpoczywać.

Jeśli zauważysz u siebie stan podgorączkowy bez innych objawów, zacznij dokładnie obserwować swoje samopoczucie. Kontroluj temperaturę kilka razy dziennie i zapisuj wyniki – być może zauważysz jakiś schemat. Takie zapiski z pewnością pomogą też lekarzowi ustalić ewentualną przyczynę. Możesz też samodzielnie wykonać test CRP, który pokaże, czy w twoim organizmie toczy się jakaś infekcja.

Bibliografia:

1. https://www.msdmanuals.com/professional/infectious-diseases/biology-of-infectious-disease/fever?query=fever [dostęp 12.09.2023].
2. https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/10880-fever [dostęp 12.09.2023].
3. https://www.peacehealth.org/medical-topics/id/tw9223 [dostęp 12.09.2023].
4. https://www.tsmp.com.au/blog/persistent-low-grade-fever-causes-and-remedies.html [dostęp 12.09.2023].
5. Oka T., Psychogenic fever: how psychological stress affects body temperature in the clinical population, Temperature 2015, 2(3): 368-378.