Alkohol jest dobry dla zdrowia? Najnowsze badania wskazują na jego wpływ na funkcje poznawcze

O szkodliwości alkoholu wiele się mówi. Jednak co jakiś czas docierają do nas głosy o możliwym pozytywnym wpływie na nasze zdrowie – tak jest m.in. z czerwonym winem czy koniakiem, pitym „dla zdrowotności”. Najnowsze badania wskazują, że umiarkowane picie (co warto podkreślić) może pozytywnie oddziaływać na funkcje poznawcze starszych osób. 

Okazjonalny alkohol nie taki zły?

Sięgasz czasem po alkohol i masz z tego powodu wyrzuty sumienia? Być może nie powinnaś. Naukowcy wykazali, że picie od niskiego do umiarkowanego (definiowane jako mniej niż osiem drinków tygodniowo dla kobiet i mniej niż 15 drinków tygodniowo dla mężczyzn) może poprawić funkcje poznawcze u osób w średnim wieku i starszych. Należy jednak pamiętać, że badania opierano na Amerykanach, a standardowe napoje alkoholowe są inaczej definiowanie na całym świecie – w Stanach Zjednoczonych to 14 gramów alkoholu, w Polsce 10 gramów, a Wielkiej Brytanii – 8 gramów.

Badanie, które opublikowano na platformie JAMA, należącej do Amerykańskiego Towarzystwa Medycznego, miało sprawdzić, czy istnieje związek między niskim i umiarkowanym piciem alkoholu a funkcjami poznawczymi wśród dorosłych mieszkańców Stanów Zjednoczonych. Przeanalizowano w nim dane dotyczące prawie 20 000 uczestników, którzy byli reprezentatywną próbą Amerykanów, badaną pod kątem różnych problemów zdrowotnych. Uczestnicy badania, którzy mieli średnio 62 lata, byli poddawani testom poznawczym między 1996 a 2008 rokiem, byli badani co dwa lata przez około dziewięć lat. Analizę danych przeprowadzono w ubiegłym roku (między czerwcem a listopadem 2019 roku).

Co z niej wynikło? W porównaniu z tymi, którzy deklarowali, że nigdy nie pili, osoby, które piły mało lub umiarkowanie, miały znacznie lepsze wyniki poznawcze dotyczące stanu psychicznego, zapamiętywania słów i słownictwa, umiejętności z tych obszarów nie ulegały zmniejszeniu na przestrzeni lat. Zauważono także, że ta zależność dotyczy badanych rasy białej, wyniki nie były tożsame w grupie Afroamerykanów. Potrzebne są jednak dalsze badania, które oceniałyby mechanizmy leżące u podstaw tej zależności.

Komentujący wyniki badań specjaliści podkreślają, że chociaż do tej pory niewiele badań oceniało zależność na podatność na alkohol a grupy rasowe czy etniczne, właściwie te odkrycia nie są niczym nowym – od dawna mówi się m.in. na o innym ryzyku zapadania na niektóre schorzenia. Powinniśmy pamiętać, że na naszą podatność na alkohol wpływa nie tylko to, jakiej rasy jesteśmy. Znaczenie ma status społeczno-ekonomiczny czy różne czynniki kulturowe. A to wiadomo od lat.

Alkohol jako medykament?

Niektórzy specjaliści od dawna zalecają pacjentom sięganie po alkohol. W profilaktyce choroby Alzhaimera kobietom „przepisuje się” cztery do sześciu drinków tygodniowo, mężczyznom – 10 do 12 porcji. Jednak, jak podkreślają eksperci, wszystko zależy od danego pacjenta, a zalecenia są ustalane konkretnie dla niego. Jednym alkohol pomoże, innym nie, a i sama ilość pitego alkoholu będzie się różniła w zależności od danej osoby. Musimy także pamiętać, że znaczenie ma wiele czynników, nie tylko rodzaj i ilość wypijanego alkoholu. Ważne jest m.in. to, kiedy po niego sięgamy – sensowniejsze wydaje się wypicie kieliszka wina do obiadu niż sięganie po niego na pusty żołądek, tuż przed snem. Dlaczego? Alkohol wpływa na jakość snu, a to ma znaczenie także w kontekście demencji. Alkohol pity „dla kurażu” może bardziej zaszkodzić, niż pomóc.

Komentujący wyniki badania podkreślają, że nie powinno ono odmienić naszego życia. Jeśli okazjonalnie pijesz alkohol, pamiętaj o przestrzeganiu zalecanych dawek. Jeśli nie pijesz, nie zaczynaj tego robić – mimo wszystko zdrowsza będziesz, jeśli nie będziesz sięgać po kieliszek.