Problemy hormonalne. Ginekolog mówi, jakie są oznaki tego, że twoje hormony szaleją

Problemy hormonalne mogą się objawiać na wiele sposobów. Są jednak pewne nieoczywiste dolegliwości, które mogą świadczyć o kłopotach z hormonami w twoim organizmie, choć zupełnie tego nie podejrzewasz. Zobacz, na co zwrócić uwagę.

Wystąpienie tylko jednego z poniższych objawów nie od razu musi świadczyć o problemach hormonalnych. Ale jeśli niektóre z wymienionych przez nas problemów pojawiają się równocześnie, to jest duże prawdopodobieństwo, że możesz cierpieć na nadmiar bądź niedobór jakiegoś hormonu, i bezpiecznie będzie zgłosić się do endokrynologa (lekarza zajmującego się chorobami hormonalnymi) lub ginekologa, gdy dotyczy to chorób kobiecych.

– Hormony mają taką własność biologiczną, że oddziałują na rożne tkanki. I tak naprawdę efekt ich działania jest rozlany po całym organizmie. W różnych tkankach wywołują różne efekty – mówi dr n. med. Grzegorz Południewski, ginekolog.

Zaparcia, biegunki i problemy z ciśnieniem

Masz problemy z wypróżnianiem się, twoje wizyty w toalecie są dłuższe niż zwykle, masz wzdęty brzuch? Albo przeciwnie – cierpisz na częste biegunki? Jeśli wiesz, że nie jest to bezpośrednio związane z twoją dietą, to być może powinnaś pomyśleć o wizycie u endokrynologa, bowiem problemy z jelitami często towarzyszą chorobom tarczycy.

– Dzieje się to tak: hormony tarczycy wpływają bezpośrednio na nasz metabolizm. Tyroksyna i trójjodotyronina są hormonami sterującymi komórkowo aktywnością metaboliczną, ­również aktywnością przewodu pokarmowego. Niedobór hormonów będzie przekładał się na spowolniałą aktywność układu trawiennego i wydalniczego, mogąc powodować zaparcia. Przy nadczynności tarczycy możemy mieć problemy w drugą stronę – częstsze oddawanie stolca i biegunki – tłumaczy dr Grzegorz Południewski.

Objawy związane z układem krążenia często pojawiają się w różnych schorzeniach. Nie zawsze ma to związek z sercem i naczyniami. Częstoskurcz napadowy, szybsze bicie serca, uderzenia gorąca, podwyższone ciśnienie – to wszystko może być związane z zaburzeniami równowagi hormonalnej.

– Daje to obraz dolegliwości kardiologicznych, ale w istocie spowodowane jest innymi przyczynami, a wśród nich trzeba uwzględnić zaburzenia hormonalne związane z klimakterium (zależnie od wieku pacjentki), niedoczynność lub nadczynność tarczycy, zaburzenia czynności nadnerczy. Obserwowane skoki ciśnienia krwi też mogą być objawem zaburzeń hormonalnych – mówi nasz ekspert.

Obniżony nastrój, lęk, depresja

Być może postukasz się w głowę – jak słaby nastrój czy depresja mogą być związane z hormonami. Te niecharakterystyczne objawy trudno powiązać z układem endokrynnym. Ale wystarczy przyjrzeć się przebiegowi miesięcznego cyku, aby zrozumieć, jak nasze samopoczucie uzależnione jest od hormonów. Zespół napięcia miesiączkowego to typowy przykład tego, jak zmieniamy się pod ich wpływem. Chwiejność nastrojów zależy nie tylko od cyklu. Często wśród kobiet rozpoznawane immunologiczne zaburzenia tarczycy, czyli choroba Hashimoto, potrafi również wywoływać właśnie obniżony nastrój, a nawet w niektórych przypadkach depresję.

Choć przywrócenie równowagi hormonów może potrwać, to warto wiedzieć, że z tymi zaburzeniami da się normalnie żyć przy odpowiednim leczeniu.

– Większość tych objawów ustępuje, jeśli endokrynolog spowoduje powrót równowagi poprzez podawanie leków. Daje to efekt poprawy metabolizmu i ustąpienie objawów – uspokaja dr Południewski.

Problemy z wagą

Jeśli do wyżej wymienionych objawów dodamy kłopoty z kilogramami, to możemy podejrzewać, że winna jest tarczyca.

– Nadczynność tarczycy będzie powodowała szybki metabolizm i spadek wagi, a w konsekwencji problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Niedoczynność odwrotnie – problem z nadwagą – tłumaczy nasz konsultant.

Dlatego przy chorobie Hashimoto ważna jest odpowiednio zbilansowana dieta i aktywność fizyczna oraz regularna kontrola poziomu hormonów.

Również zaburzenia wydzielania hormonów płciowych będą szły w parze z trudnościami z utrzymaniem wagi. Zawsze należy zwrócić uwagę na regularność cykli, występowanie zwiększonego owłosienia, trądziku, gdyż wtedy możemy myśleć o innych niż tylko Hashimoto powodach problemów z prawidłową wagą.

Wypadanie włosów

Jego przyczyn może być wiele. – Po pierwsze, niedobory żelaza i niedoborowe choroby, które związane są z upośledzoną czy też nieprawidłową produkcją keratyny, bo z tego zbudowane są włosy. W praktyce problem z wypadaniem włosów widzę u kobiet w okresie mocno nasilonej anemii, kiedy są obfite miesiączki – mówi Grzegorz Południewski.

Wypadanie włosów może mieć też podłoże androgeniczne, związane z poziomem testosteronu i genem powodującym łysienie. – Są kobiety, u których rodzinnie występuje skłonność od łysienia, i one pod wpływem androgenów mają większą skłonność do gubienia włosów – mówi dr Południewski.

Co jeszcze? – Jeśli chodzi o wypadanie włosów, to predysponującym czasem jest okres ciąży. Tu się nakładają różne sprawy – zmieniona sytuacja endokrynologiczna związana z ciążą, jak również niedobory – tłumaczy.

Na koniec wracamy też do winnej wielu wcześniej wspomnianych problemów – tarczycy. Niedobory jej hormonów, które mogą wpływać na ogólny metabolizm, zaburzają również prawidłowy odrost włosów. Jednak jeśli zauważyłaś, że gubisz więcej włosów niż zwykle i trwa to ponad trzy miesiące, w pierwszej kolejności warto udać się do dermatologa. Czynniki dermatologiczne są bardzo częstą podstawową przyczyną wypadania włosów.

Nadmierne owłosienie

Wąsik, obfite włosy na rękach, znacznie gęstsze owłosienie na nogach niż u innych kobiet? To zdecydowanie sygnał, żeby zbadać hormony.

– Hiperandrogenizm może pojawiać się przy różnych zaburzeniach związanych z funkcją jajników. Jego pierwszy objaw może być bardzo niepokojący, bo będzie to właśnie nadmierne owłosienie na twarzy i wokół brodawek sutkowych. Trudno kobiecie czuć się z tym komfortowo. Często to idzie w parze z przetłuszczaniem się skóry i włosów, pojawieniem się trądziku. Ten zespół objawów z hiperandrogenizmu daje nam pierwszy sygnał, że coś w tym systemie regulacji hormonalnej jest nie w porządku – mówi dr Południewski.

Brak sił, zmęczenie i problemy ze skórą

Na nic nie masz siły, mimo że się wysypiasz? Jesteś ciągle zmęczona i markotna? To mogą też być objawy zaburzeń endokrynologicznych. Jeśli do tego masz nieregularne miesiączki, złe samopoczucie i częste bóle głowy, to zapewne masz zbyt wysoki poziom prolaktyny. To jeden z hormonów wpływających bezpośrednio na cykl.

– Jej nadmiar poza okresem laktacyjnym będzie powodował właśnie gorsze samopoczucie. Tym bardziej jeśli się okaże, że nadmiar w produkcji prolaktyny jest związany z mikrogruczolakiem, który może się wytworzyć w przysadce. Daje się on leczyć zachowawczo – dodaje dr Południewski.

Sucha, zaczerwieniona i łuszcząca się skóra niekoniecznie musi oznaczać, że masz alergię. To może być skutek choroby tarczycy, a konkretnie jej nadczynności. Do tych objawów może dojść tzw. dermografizm – po dotknięciu czy otarciu skóry zostaje czerwony ślad, który po chwili zanika. Ale pamiętaj, że jeśli masz tego typu problemy ze skórą, ale poza tym nie cierpisz na żadne inne dolegliwości, to nie musisz iść do endokrynologa. W endokrynologii jest tak, że często dopiero zespół objawów świadczy o zaburzeniu hormonalnym.

Wzmożone pragnienie

Warto zbadać poziom insuliny, ponieważ jeśli ciągle chce ci się pić i zauważyłaś, że pijesz więcej niż zwykle, może to być objawem początku cukrzycy. Jej mechanizm powstawania związany jest z niedoborem insuliny w stosunku do podaży cukru i powoduje, że we krwi jest za dużo cukru. Efekt? Mało że krew przenosi ten cukier w zbyt dużej ilości, to nie wchłania się on do komórek.

– To powoduje paradoksalną sytuację, że mamy nadmiar cukru we krwi, a nie ma cukru w komórkach. Ten głód komórkowy powoduje wiele zaburzeń metabolicznych – tłumaczy Południewski.

Poza wzmożonym pragnieniem u osób, u których mamy do czynienia z nierozpoznaną cukrzycą, są też: częste oddawanie moczu, senność, problemy ze skupieniem się, zasłabnięcia, potliwość.

Grzybica pochwy

Drożdżaki wywołujące grzybicę pochwy mogą się uaktywnić ze względu na zaburzenia hormonalne. Wahania hormonalne mogą wpływać na bakterie normalnie bytujące w pochwie i zwiększające jej kwasowość. Nadmiar cukru we krwi również powoduje jego zwiększenie w wydzielinie pochwy i w moczu.

Stąd osoby z początkami cukrzycy często cierpią na nawracające grzybice i zapalenia pęcherza. Grzyby kochają miejsca, w których jest ciemno, wilgotno i jest dużo pożywienia. U osób, u których występuje nadmierny poziom cukru w krążeniu, zwiększa się skłonność do infekcji grzybiczych.